Хабарар. Куьрелди.

Артух жеда

Дагъустандин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министр Мухтарбий Аджекован гафарай малум хьайивал, 2023-йисуз республикада дуьгуьдин бегьер 140 агъзур тонндилай тIимил тушиз кIватIдайдак умуд кутунва. Идакай «Дагъус­тандин экономика» телеграм-каналди хабар гузва.

2022-йисуз ихьтин магьсулдин­ бегьер регионда 135 агъзур тонн кIватI­най. ЦIи и рекъем 4 процентдин хкаждай ният ава.

Аджекован гафаралди, прунзчивал — дуьгуь гьасилун алай вахтунда Дагъус­танда хъсандаказ вилик физвай хилерикай сад я. Ихьтин хъсан нетижаяр и хиле цIийи чилер кардик кутун ва республикадин мелиорациядин комплексда цIийи проектар уьмуьрдиз кечирмишун себеб яз арадал атанва. Алай йисуз республикада прунз 31,7 агъзур гектардин мулкунал цанва.

Ада гьакIни къейд авурвал, Дагъустандин дуьгуь региондилай къецепатани маса къачузва.

Кьвед лагьай чкадал

КIерецрин (хъархъун) багъларин майданрал гьалтайла, Дагъус­тан уьлкведа 2-чкадал ала, 1-чка Краснодардин крайди кьазва. ИкI, кIерецри кьунвай мулкарин кьадар 2022-йисуз Дагъустанда 1,4 агъзур гектардикай ибарат тир. Идакай РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министерстводин пресс-къуллугъди хабар гузва.

2023-йисуз республикадин аграрийри мад 1,26 агъзур гектардин майданда хъархъун къелемар (грекрин кIерецар ва фундугъар) цанва. 2022-йисуз уьлкведа кIватIнавай и жуьредин бегьердин умуми гьисабдикай 17 процент Дагъустандал гьалтнава.

Санлай къачурла, уьлкведа­ кIе­рецдин багъларин майданар 2022-йисуз 15 агъзур гектардикай ибарат тир.

Виридалайни гзаф бегьер гъизвай и жуьредин багълар Краснодардин крайда ава (3,1 агъзур гектар).

Такьатар ­авачирвиляй

Дагъустандин транспортдин ва рекьерин майишатдин министерстводин ­пресс-къуллугъдин делилралди, пулдин такьатар бес тахьуникди «Махачкъаладин троллейбусрин управление» МУП-ди вахтуналди «Махачкъала-Кас­пийск» маршрут акъвазарнава. Идакай «Дагъустандин экономика» телеграм-каналди хабар гузва.

Гьа са вахтунда троллейбусрин кIва­лах муниципалитетрин арада къе­къвезвай «Каспийск — Махачкала — Ленинкент» маршрутди эвезнава.

Ина юкьван классдин 30 автобус кардик кутунва, улакьра гьакIни набутриз, чпин гьерекат сергьятламиш тир (маломобильные) агьалийриз талукь махсус тадаракарни кардик ква, гьа са вахтунда нагъд тушир жуьреда рекьин гьакъини гудай мумкинвал ава.

Ведомстводи гьакIни автобусрин гьерекат онлайн-режимдай гуьзчивилик кутаз жедай мумкинвал арадал гъидайдини хиве кьазва.

Ремонтар акьалтIарнава

Дагъустанда алай йисуз капитальный ремонт авунин сиягьдик кутунвай­ гзаф квартирайрикай ибарат 126 кIва­ликай 41 дараматда ремонтдин кIва­лахар акьалтIарнава. Мисал яз, ихьтин кIвалер Каспийск, Хасавюрт, Буйнакск ва Махачкъала шегьерра вахканва. Идакай, Дагъустандин капремонтдин Фондунин пресс-къуллугъдал асаслу яз, «Дагъустандин экономика» телеграм-каналди хабар ­гузва.

Гьа са вахтунда ведомствода къейд авурвал, мад 11 кIвалин ремонтдин кIва­лахар кьабулун вилив хуьзва. ИкI, республикадин 4 агъзурдалай виниз агьалийрин яшайишдин шартIар хъсан патахъ дегиш хьанва.

ГьакIни фондунин вилик хар къуникди Буйнакск шегьерда хасаратвилер хьайи гзаф квартирайрикай ибарат 24 кIвале ремонтдин кIвалахар кьиле тухунин карни акъвазнава.

Бегьер кIватI хъийизва

Республикада 20 агъзур гектардилай виниз майданра картуфар цанва. Виридалайни гзаф ихьтин мулкар Буйнакскдин, Хасавюрт, Леваши, Къумторкъала районра ава. Идакай Дагъустандин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин минис­терстводин те­леграм-каналда къейднава.

Чешмеда кхьизвайвал, эхиримжи йисара гатфарин вахтунда ва гатун эвел кьилерай картуфрин кьитвал гьиссзавай. И месэла гьялун патал хуьруьн майи­шатдин ведомстводи абур битмишарунин кардиз  субсидийралди куьмек гуз эгечIна.

Августдин эхирра республикадин районра, санлай къачурла, 40 процент бегьер кIватI хъувунва, яни тахминан 140 агъзур тонн картуфар. Чуьллера кIвалахар гьеле давам жезва…

Зур йисан ­нетижаяр

Махачкъаладин  гьуьлуьн  алишверишдин  портуни  2023-йисан  ян­варь-июнь варцара ичIирай парцин кьадар 1 миллионни 435 агъзур тонндив агакь­на­ва. Идакай, карханадин директордин заместитель  Гьажи-Му­рад  Абашило­ван гафарал асаслу яз, «Дагъустандин экономика» телеграм-каналди хабар гузва.

2022-йисан 1-паюна и рекъем 1 миллионни 359 агъзур тонндиз барабар­ тир. И делилди алай йисуз адан кьадар 5,6 процентдин хкаж хьанвайди къалурзава.

Генеральный директордин заместителди гъавурда турвал, 2023-йисан сад лагьай зур йисуз портуни 1 миллионни 91 агъзур — «цадай» (наливные) ва 324,7 агъзур тонн «кьуру» парар (сухие грузы) ичIирна. ИчIирзавай парарин чIехи пай наф­тIадал ва нафтIадин продуктрал, техилдин магьсулрал, цементдал, мине­ралный миянардай затIарал, ба­лугъ­чивилин продукциядал ацалтзава.

Гьазурайди – Муса Агьмедов