Милли медениятдини харусенятди гьар са инсандин уьмуьрда кьетIен чка кьазва. Рагьимат Гьажиевади, Айдунбег Камилова, Ризабала Агъабалаева, Дурия Рагьимовади ва бажарагълу маса манидарри тамамарай халкьдин, я тахьайтIа, Сейфуллагь Керимов, Зейнал Гьажиев­, Омар Аюбов, Гьасанагъа Мурсалов, Падишагь Киберов хьтин композиторри чпелай гуьгъуьниз чаз ирс яз тур ва къенин юкъуз лезги медениятдин къизилдин фондуна гьатнавай манийрин ван хьайи чIавуз зи рикIик гъалаба акатда. Гьайиф хьи, къенин юкъуз­ винидихъ лагьанвай хьтин манияр сегьнеди­лай ва я телевизордай са акьван ван хквезмач­. И кар себеб яз, чеб лезги медениятдин хази­на­диз элкъвенвай ма­ниярни авазар­ чIехи яшарин ин­санрин рикIел аламукьайтIани, жегьил­ несилдиз абурукай хабар авач. Къенин­ юкъуз­ кьериз-цIаруз сад-кьве мани­ сегьнедиз акъуддайлани, тамамарзавай­ ма­ни­дин авторрин тIварар ерли кьазвач­, я тахьайтIа халкьдин, я маса автордин­ кIвачихъ язава. Гзафни-гзаф ихьтин кIва­лахар чаз интернетда авай Ютуб-ка­нал­рай аквазва. Милли медениятдин­ рекье­ фадлай зегьмет чIугвазвай ва адахъ кIе­велай рикI кузвай кас хьуниз килигна, ихьтин гьахъсузвилер акурла, завай къелем гъиле кьун тавуна, акъвазиз жезвач.

Са гьафте идалай вилик Ютуб-ка­налда лезги манийрин сиягьда къекъведай чIавуз зи вил са манидин чинал эцигнавай шикилда акьуна. А шикилдал­ни «Бес вучиз? ЧIалар — Алирза Саидованбур, гьава — халкьдинди» гафар кхьенвай. И кхьинар акур вахтунда, авайвал лагьайтIа, зун са тIимил кьван тажуб хьана. Тажуб жечни кьван, Омар Аюбова теснифнавай мани халкьдин кIвачихъ ягъайла. ГьакI ятIани, за а манидихъ яб акалун кьетIна, амма мани кутур чIавуз зи тажубвал кьве сеферда артух хьана. Омар Аюбован «Бес вучиз?» манидин чкадал зи япарихъ Гьасанагъа Мурсалова Алирза Саидован чIалариз теснифнавай «Наз гумир» манидин ван галукьна. Эгер икьван­ чIавалди авторар чIуру делилар алаз къалурзавайтIа, гила манийрин чпин тIварарни дуьз къалур тавунин дуьшуьшар жезва.

Ихьтин кар акур чIавуз за гьасятда рагьметлу Гьасанагъа Мурсалован хва Рашид Мурсаловаз зенг авуна, гъавурда туна. Зи гафар ван хьайи Рашид халуди, са-кьве югъ арадай фейила мани вичин бубадин къелемдикай хкатнавайди тестикьарун патал зал «Коммунист» газетдин гьеле 1960-йисан 6-апрелдиз акъатай 42-нумрада чап авур «Наз гумир» манидин нотаяр агакьарна. Малум тирвал, СССР-дин вахтунда са затI газетдин чиниз акъатдалди вилик ам сифте комиссияди тестикьарун чарасуз тир. Эгер а мани Гьасанагъа Мурсалованди туширтIа, ам комиссияди композитордин тIвар алаз чапдиз акъуддачир. Идалайни алава яз, манидин автор вичин буба тирди Рашид Гьасанагъаевичани тестикьарзава.

Винидихъ гъанвай делилрилай гъей­ри, манидин ав­­­тор­ Гьасанагъа Мур­са­­лов тирди гьар жуьре­ йисара­ чапдиз акъатай­ Д. Ше­­­ри­фалие­ван­­ «Ба­жа­­­рагъ­лу­ компо­­зи­тор­дин­ тIвар эбе­ди­ авуна»­ («Лезги газет» 2014-йисан 17-июль, № 29), композитор рагьметдиз фейила, акъатай­ некролог («Лезги газет» 2001-йисан 4-ок­тябрь, № 40), Гь. Бабаеван «РикIелай тефи­дай устад» («Лезги газет» 2010-йисан 1-июль, № 26), Э. Шерифалиеван «Адан руьгьдин авазри даим шадарзава» («Лезги газет» 2018-йисан 9-август, № 32), А. Ба­бае­­ван «Лепе гузва авазри» («Коммунист» 1983-йисан 16-январь), Ахцегь район­дин «ЦIийи дуьнья» газетдиз «Зар алай тIва­рар» рубрикадик кваз акъатай «Манияр теснифдай магьир устад тир» (автордин тIвар къалурнавач) макъалайри тестикьарзава. Винидихъ ганвай делилрай ва композитордин хва Рашид Мурсалован гафарай чаз малум жезвайвал, «Наз гумир» манидин чIалар Алирза Саидова, гьавани Гьасанагъа Мурсалова теснифна.

Гьуьрметлу дустар! Ша чна чизни течиз са автордин манияр масадан кIвачихъ ягъун акъвазарин. Ша чна, чи гъилералди милли меденият ихьтин краралди чиркинар тийин. Эгер сегьнедиз акъудзавай ва я интернетда эцигзавай гьар са эсердин авторар дуьз къалуриз хьайитIа, чи милли меденият вини дережадиз хкаж хъжедайдал са шакни алач.

Эдуард  Ашурагъаев