19-апрелдиз Дагъустан Республикадин Кьил Сергей Меликова РД-дин Халкьдин Собранидиз вичин Чар кIелна. Мярекат Дуствилин кIвале кьиле фена. Иштиракчийрин арада Федеральный Собранидин векилар, республикадин гьукумдин ва муниципальный органрин, федеральный къурулушрин, карханайрин руководителар, образованидин, илимдин, культурадин, спортдин деятелар, агъсакъалар ва жегьилар авай. ЦIи региондин Кьилин Чар Парламентдин сессиядал кIелнач. И мярекат кьилдин зурба вакъиа хьиз кьиле тухвана.
Республикадин Кьили гъавурда турвал, и кар чиз-чиз авурди я. “Чи обществодиз садрани тахьай хьтин къурхуяр гузвай шартIара чаз садвал, тупламишвал ва жуьрэтлувални кьетIивал герек я. И кар патал авунвай кIвалахриз, кьиле физвай гьалариз ачухдиз ва намуслувилелди къимет гана, чун пакадин йикъаз инанмишвилелди килигна кIанда”, — лагьана С.Меликова.
Республикадин Кьили регионда арадал атанвай сиясатдин, экономикадин, яшайишдин гьалариз дуьзгуьн къимет гана. Ада гьукуматдин федеральный, республикадин органрин, жемиятдин, общественный организацийрин, агъсакъалрин, жегьилрин куьмекни галаз авунвай кIвалахрин гьахъ-гьисаб авуна ва республикадин вилик акъвазнавай важиблу везифаяр ачухарна, жуьреба-жуьре къурулушри, министерствойри, ведомствойри, муниципалитетри рехъ гузвай ва кIвалахар кьулухъ язавай гъалатIрикай ачухдиз лагьана.
“Дагъустанвийри чеб баркаллу бубайрин рехъ лайихлувилелди давамарзавай кьегьалар тирди краралди къалурна. Махсус серенжемда иштиракзавай вад агъзурдав агакьна дагъустанвияр женгинин орденралди ва медалралди къейднава.
Эхиримжи йисуз уьлкве вичин азадвал ва аслу туширвал яракь гъилеваз хуьниз мажбур хьанва. Дамах ийиз жедай кар ам я хьи, дуьньядин метлеб авай и зурба вакъиайра, са рахунни алач, абурукай тарихдин учебникра кхьида, мад сеферда дирибашвал, уьтквемвал къалурзавай Дагъустандин кьегьалри дуьньядиз аквадайвал нур гана”, — къейдна С.Меликова.
Дагъустандин Кьили военный махсус серенжемда иштиракзавай, гьакIни Россиядин Игит лагьай тIварцIиз лайихлу хьанвай ксарин тIварар кьуна: Нурмегьамед Гьажимегьамедов, Эседулла Абачев, Энвер Набиев, Руслан Къурбанов, Исрафил Мегьамедов, Михаил Абрамченко, Шамил Мегьамедов.
— Гьайиф хьи, бязи вахтара хсуси уьмуьр игитвал авун патал къурбанд ийизва. Чна Ватандин азадвал ва аслу туширвал патал женгера телеф хьайи виридан гьакъиндай яс чIугвазва, — лагьана Сергей Меликова ва са декьикьада кисун малумарна.
Дагъустан уьлкведа кьиле физвай вакъиайривай къерех хьанвач. Фронтдиз куьмек гун патал республикади тупламишвал ва жуьрэтлувал къалурзава. Махсус серенжем кьиле физвай чкайриз дагъустанвийри гуманитарный 5180 тонн парар рекье тунва. Пуд агъзур тонндилай виниз парар диндин объединенийри ва мергьяматлувилин фондарини рекье туна. И рекъем, уьлкведин регионрив гекъигайла, виридалайни екеди я.
Вичин рахунра Сергей Меликова гьар юкъуз фикир гана кIанзавай пуд месэладал кIватI хьанвайбурун фикир желбна. Сифте нубатда им промышленностдиз, хуьруьн майишатдиз ва са жерге маса хилериз талукь я. Уьлкведин майданда, гежел тевгьена, ишлемишна кIанзавай са жерге механизмаяр арадал гъанва. Абурукай чнани менфят къачун лазим я.
Региондин индустрияди Россиядин лап чIехи компанийрихъ галаз кооперациядин алакъаяр мягькемарун важиблу я. Ида Дагъустандин карханайриз производстводин кьадарар артухардай, импортдин шейэр жуванбуралди эвездай, кIвалахдиз кьецI гузвай са бязи крарикай азад жедай мумкинвал гуда.
Республикада чилин месэлани кар алайди я. Региондин Кьилин гафаралди, са патахъай, республикада чил тIимил ава, муькуь патахъай, агъзурралди гектарар ерли ишлемишзавач. Республикадин гьукуматди ва муниципалитетри чпин ихтиярда авай чилер менфятлувилелди ишлемишун патал герек серенжемар кьабулун лазим я.
“Чилини эменниди халкьдин ва государстводин хушбахтвал, девлет патал кIвалахна кIанда. И карни чалай, абур менфятлудаказ ишлемишайла, алакьда”, — лагьана С.Меликова.
Вичин рахунра республикадин Кьили государстводин ва муниципалитетрин эменни кирида ишлемишунай аламай буржар вахчунин важиблувал къейдна. Идалайни гъейри, эцигна куьтягь тавунвай объектрал, хсуси сектордин такьатарни желб авуна, менфятлувилелди кIвалахдай механизмаяр туькIуьрунин игьтияж арадал атанвайдакайни лагьана.
ЦIинин йисуз Дагъустанда аялрин 24 бахча, 13 школа ачухда, 141 дарамат капитальнидаказ ремонтда. Сергей Меликова кIватI хьанвайбурун фикир менфятлу проектар уьмуьрдиз кечирмишунал гьар йикъан гуьзчивал авун тапшурмишна.
Хийир Эмиров