Ван авуна
“Лезги газетдин” 5-нумрада литературадин отделдин редактор Мердали Жалилова чIехи алимар тир Гьажи Гашаровахъ ва Къурбан Акимовахъ галаз Етим Эминакай Мансур Куьревидин ктабдикай авунвай суьгьбетди кIелзавай ксарин фикир дериндай желбзава. Чаз Етим Эмин мукьва авунвайди хушдаказ кьабулнава. ЦIийи ктабди чи халкьдик руьгь кутазва. Сифте яз ахтармишай Гьажибег Гьажибеговалай эгечIна, инал за вирибурун тIварар такьуртIани, Эминан шииратдин алем мадни гегьеншдиз ачухнава. Хейлин ксари шаирдин цIийи-цIийи шиирар жагъур хъувунвайди ва гьа са вахтунда, Къазанфар бегдин шиирдиз Етим Эмина шиир багъиш хъувунвайди Мансур Куьревиди къалурун — имни еке кар я. Авторди, гьар садан фикирар терездал эцигиз, Етим Эминан гьакъикъат арадал гъанва. Араб чIал чидайбурукай сад хьайи Садыкъи Мегьамед — Гъалибан ирсинин гелеваз финалди, Мансур Куьревиди зурбавал авунва…
Са кардал мадни фикир желбна кIанзава. ЦIийи авторди ктабда гъанвай цIийи рекъемар бине яз кьадани, кьадачни? А дегишвилер, садлагьана тавуна, мад са нел, мад са квел ятIани вил алаз акъваздани? Суьгьбетда, за кьатIайвал, тайин гаф лагьанвач. Мад чи вил квел хъжеда? Чи акьалтзавай несилдиз Етим Эминан гьакъикъат, дегишвал гиламаз тестикь тавуна, мус ийида?
Советрин власть жедай чIавара кхьей “кентар”, “Ашага”, “Орта”, “Юхари-СтIалар”, тарихда гьатна. А власть дегишни хьана, амма “кентар” галудиз жезвач. Абур дегишар тавуна турди хьиз, Етим Эминан гьакъикъатни суал яз тадани?
Тарихда авай гафар я: “физики и лирики”. Хъсан хьана М.Куьреви физик яз. Физикадин илим къундармайрал асаслу жезвайди туш, адаз гьакъикъи фактар ва дуьз рекъемар герек я. И карда Мансур Куьреви вилик ква. Ада Эминан шиирар ва документар са нив ятIани таржума ийиз тазвач, вичиз араб чIалан сирер чирна, гьижрадин ва григорианский календаррин арайра авай йикъарин тафават дуьздал акъуднава.
Аферин и ктаб акъудиз куьмек гайи ксаризни. Зи библиотекада виридалай еке къимет авай ктабрикай сад хьанва Етим Эминан цIийи ктаб…
Сажидин Саидгьасанов
