(Эвел – 45-49-нумрайра)

 Къияматдин йикъан лишанрин жуьреяр

Абур кьиле фейидалай кьулухъ гьасятда ва я са тIимил вахт алатайла, Къияматдин югъ алукьда. Ихьтин лишанар цIуд ава ва абурукай гьелелиг садни пайда (загьир) хьанвач.

Гьузейфа асгьабди лагьана: «Чна ацукьна, сада-садан рикIел хкидайла, чи патав Пайгъамбар (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) атана ва ада хабар кьуна:

«Куьне вуч рикIел хкизва?».

Абуру жаваб гана: «Чна Къияматдин югъ алукьдай вахт рикIел хкизва». Ада лагьана:

«Гьакъикъатда, квез цIуд лишан такунмаз, ам алукьдач». Гуьгъуьнлай ада тIварар кьуна:

гум;

Ад-Дажжал;

Ад-Дабба;

Магъриб патай рагъ экъечIун;

Иса ибн Марьям (алейгьи салям) хтун;

Ажижал-Мажиж.

Пуд чкада чил пад хьун (чилиз фин);

Машрикьда чилиз фин;

Магърибда чилиз фин;

Аравиядин полуостровдал чилиз фин.

Эхиримжи лишан – Йемендай цIай акъатун. Ада инсанар абур кIватI жедай чкадал – Магьшердиз — гьалда.

Бязи гьадисра гьакIни аль-Магьдидин тIвар кьунва, Кябе чукIурун ва чилин винелай Къуръан михьиз хкаж хъийидайди (вахчудайди) къейднава. Агъадихъ а гьадисар къведа.

Къияматдин югъ алукьдай вахт

мукьва хьунин гъвечIи лишанар

Винидихъ лагьанвайвал, Къияматдин­ йикъан гъвечIи ва чIехи лишанар ава. Абурун арада авай тафават ам я хьи, чIехи лишанрилай кьулухъ Къияматдин югъ лап фад алукьда. А лишанрихъ еке таъсир ава ва абур вири инсанри гьиссда. ГъвечIи лишанрикай рахайтIа, абур Къияматдин югъ алукьдалди хейлин вахт вилик жеда ва абур са чкада хьун мумкин я, муькуь чкада – тахьунни,  чебни са халкьариз акуртIани, маса халкьариз аквадач.

Гила чун гегьеншдиз гъвечIи лишанрикай рахада. Абур чна чирна, ахтармишна, къачунва аятрай ва гьадисрай, а кардин гьакъиндай атанвай дуьм-дуьзвал, якъинвал гьадисрин ва маса делилрин субутвал ахтармишиз.

ГъвечIи лишан №1

Мугьаммад Пайгъамбар (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) расул яз ракъурун

Аллагьдин Расулди (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) чаз хабар гайи­вал, ам расул яз ракъурун — Къияматдин югъ алукьдай вахт мукьва хьун субутзавай делил ва ишара ва ам, дугъриданни, Къияматдин йикъан гъвечIи лишанрикай сад лагьайди я. Сагьль ибн Саъд асгьабди (Аллагь рази хьурай вичелай) агакьарнавайвал, ада лагьана: «Заз Пайгъам­барди (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) вичин кьве тIуб – юкьванди ва къалурдайди – къалурна, икI лугьудайла, ван хьана:

«Зун расул яз ракъурун ва Къияматдин югъ алукьдай вахт и кьве тIуб хьиз (мукьвал) я»1.

«Зун Пайгъамбар яз Къияматдин югъ алукьдай вахтунин лап вилик­ кваз ракъурнава»2. (Сифте кьиляй акъат­­дай зайиф гар хьиз).

Аль-Къуртубиди лагьана: «Сад лагьай лишан Пайгъамбар (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) я, гьикI ла­гьайтIа, ам эхиримжи девирдин пайгъамбар я. Ам ракъурна акьалтIнава. Адан ва Къияматдин йикъан арада мад пайгъамбар хъжедач»3.

ГъвечIи лишан №2

Мугьаммад Пайгъамбардин

 (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) кьиникь

Пайгъамбардин (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) кьиникьихъ галаз алакъалу бедбахтвал Къияматдин югъ алукьдай вахт мукьва хьун къалурзавай сифтегьан лишанрикай сад я. Ауф ибн Малик асгьабди ахъайна: «Зун Табук гъазаватда Пайгъамбардин (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) патав атана. Ам тумаждикай авунвай алачухдик квай. Ада лагьана:

«Гьисаба Къияматдин югъ алукьдай вахтунин вилик ругуд вакъиа: зи кьиникь, ахпа Байтуль-Макъдис (гъалибвилелди) ачухун, ахпа куас4 азардик лапагар гиликьдай къайдада инсанар телефдай тIегъуьн пайда хьун, ахпа мал-девлетдин булвал (и карди ахьтин чкадал гъида хьи, инсандиз виш динар гайитIани, ам нарази яз амукьда. Яни инсанар акьван девлетлу жеда хьи, абур, анжах агъзур динар­ гайила, шад жеда). …Ахпа фитне (темягь фидай кар, искушение) жеда, адан нетижада арабрин са кIвални жедач ам гьахь тавур. Гуьгъуьнлай куь ва бануль-асфаррин5 арада баришугъвилин меслят жеда, ахпа абуру ам, хаинвална, чIурда ва гьужумда квел абуру кьудкъад пайдахдин кIаник – гьар са пайдахдин кIаник цIикьвед агъзур аскер жеда6»7.

Дугъриданни, Пайгъамбардин (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) кьиникь мусурманрин кьилел атай виридалайни чIехи мусибатрикай сад хьана. Ам кьейила, адан асгьабрин вилера (къуй абурулай Аллагь рази хьурай) Медина мичIи хьанвай.

Пайгъамбардин (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) кьиникьихъ галаз алакъалу яз цаварилай вагьй (откровение) атун акъваз хьана, фитнедин крар, шулугъар пайда хьана, бязи арабар Исламдилай элкъвена (диндивай къакъатна), муртадар хьана.

(КьатI ама)

Гьазурайди — диндин алим

Ямин  Мегьамедов