(Эвел — 2023-йисан 45-50-нумрайра, 2024-йисан 2-9, 14-15, 19-20-нумрайра)

Ада (яни Пайгъамбарди (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) — ред.) гьакIни лагьана (мана): «Къведа инсанриз ахьтин вахтар — виче абуруз капI вуч ятIа, сив хуьн вуч ятIа, садакьа вуч ятIа чир тежедай»1.

Ада лагьана (мана): «Къияматдин йи­къан вилик (жеда)… ва пайда жеда авамвал».

Исламдин гзаф уьлквейра чи йи­къара­ инсанар авай гьалдиз вуж мукьуфдивди ки­лигайтIа, ада абурухъ и дуьньядал жезвай уьмуьрдин крариз  ва чпин хсуси итижриз талукь чирвилер авайди кьатIуда. Инсандиз компьютердикай, мобильный телефондикай, машиндикай ва маса затIарикай гьикI менфят къачудатIа чизва. Гьа са вахтунда вуна эгер адавай «Аллагьу-сСамад» (Ал­лагь Лап Тамамди, Вичиз­ вири муьгь­теж тирди я2), «Гьасикъин­ иза ва­къаб» (…мичIивал алукьайла ам3) вуч лагьай чIал я, сегьви кардикай сажда мус саламдилай вилик ва мус саламдилай кьулухъ ийидатIа хабар кьуртIа, ваз адан кьил ичIи тирди аквада­.

Эхь… «…ва авамвал гегьенш жеда».

Ихьтин инсанрикай сада са сеферда завай хабар кьуна: суннат кпIарин вилик дастамаз къачун важиблу яни, тахьайтIа, дастамаз анжах ферз кпIар ийидайла къачузвани? Зун адан суалдал мягьтел хьана. И суал гайи касди университетдин пуд лагьай курсуна кIелзавайди чир хьайила, зи тажубвал мадни гзаф хьана.

Идал алава хъия вуна гзаф инсанрин авамвал — къайдаяр чир тахьун: эвленмиш ва чара хьунин, маса гунин, маса къачунин ва ибадатрин гьар жуьреяр кьилиз акъудунин месэлайрин гьакъиндайни, гьа са вахтунда абуруз и суалрин жавабар чарасуз чир хьана кIанзаватIани. За гьисабзавайвал, ихьтин гьалар машгъулардай затIарин кьадар гзаф хьуникди, инсанар чпин уьмуьрдин месэлайрал машгъул хьуникди, алимрин межлисриз, Исламдин тарсариз тефиникди ва Шариатдин ктабар кIел тавуникди арадал къвезва.

Чна Аллагьдивай куьмек тIалаб­зава!

ГъвечIи лишанар №№ 29, 30 ва 31

Мискьивал ва шкьакьвал гзаф хьун

Мукьвавилин алакъаяр атIун

Пис къуншивал

Къияматдин йикъан лишанрик Исламдин жемият пучдай нефсинихъ (чандихъ) галаз алакъалу азарар гегьенш хьун акатзава. Абурук мискьивални акатзава.

Абу Гьурейра асгьабди (къуй адалай Аллагь рази хьурай) агакьарнавайвал, Аллагьдин Расулди (Аллагьдин салават ва салам хьурай вичиз) лагьана (мана):

«Мискьивал гегьенш хьун Къияматдин йикъан лишанрик акатзава»4.

Анас асгьабди (къуй адалай Аллагь рази хьурай) агакьарнавайвал, Аллагьдин Расулди (Аллагьдин салават ва салам хьурай вичиз) лагьана (мана):

«Крар — къвердавай четин (къати), инсанар къвердавай артух мис­кьи жеда»5.

_________________

1 Гьадис ат-Табараниди гъана.

2 «Аль-Ихлас» сурадин кьвед лагьай аятдин манадин таржума.

3 «Аль-Фаляк» сурадин пуд лагьай аятдин манадин таржума.

4 Гьадис «аль-Аусат»-да ат-Табараниди гъана.

5 Гьадис Ибн Маджади гъанва, адаз ганвай ба­янар зайифбур я.

Ямин Мегьамедов, диндин алим