Чи ватанэгьлияр — гьар сана
Вирибур халкьдин гегьенш къатариз са акьван малум туштIани, чпин тIварар дуьньяда машгьур хьанвай алимар чахъ тIимил авач. И йикъара вичин 80 йисан юбилей къейд авур машгьур алим Камалудин Серажудинович Гьажиевни гьахьтинбурукай сад я. Адакай кхьенвай макъала мукьвара заз ФЛНКА-дин (Федеральная лезгинская национально-культурная автономия) сайтда акуна. Халкьдин нуфузлу ва чешнелу ксарихъ галаз кIелзавайбурни таниш хьун хъсан я.
Малум хьайивал, Камалудин Гьажиев алим-политолог, профессор, Нью-Йоркдин илимрин академиядин член, Россиядин илимрин академиядин дуьньядин экономикадин ва халкьарин арада алакъайрин институтдин (ИМЭМО) буржуазиядин сиясатдин философиядин ва социологиядин сектордин заведующий, илимдин чIехи къуллугъчи я. Машгьур ватанэгьли алай девирдин Россиядин политологиядин бине кутурбурун жергедай яз гьисабзава.
К. Гьажиев 1940-йисан 2-мартдиз Сулейман-Стальский райондин Зугьрабахуьре дидедиз хьана. Адан буба Серажудин а девирда кьилин образование авай тек-туьк ксарикай сад тир. Гуьгьуьллувилелди дяведиз фейи ада 1942-йисуз Кавказ патал кьиле фейи женгера чан гана. А чIавуз Камалудин Гьажиеван 2 йис тир. Гьавиляй гележегдин алимдиз гьеле аялзамаз вири жуьредин четинвилерни магьрумвилер, кашни зегьмет акуна, чир хьана. Стхадихъ ва гъвечIи вахахъ галаз ада дидедиз алакьдайвал куьмекар гана. Четин шартIариз дурум гайи Камалудинан рикIе илимдин, алимвилин рехъ кьунин ниятди цуьк акъудна.
Махачкъалада медицинадин училище куьтягьай пешекарди са шумуд йисуз Кьиблепатан Дагъустандин дагълух районра медицинадин пунктарин заведующий яз кIвалахна. Советрин яракьлу къуватрин жергейра къуллугъна. 1970-йисуз М.Ломоносован тIварунихъ галай МГУ-дин тарихдин факультет куьтягьна. Жемиятдинни сиясатдин месэлайрай ада илимрин кандидатвилин, докторвилин диссертацияр хвена. Россиядин сиясатдин илимдик ада кутунвай пай екеди тирди маса алимрини тестикьарзава. Алимдин къелемдикай гзаф кьадар монографияр, вузар патал учебникар хкатнава. Адан илимдин кесерлу макъалаяр къецепатан уьлквейрин хейлин журналра чапдай акъатнава. Алимдиз къецепатан ирид чIал лап хъсандиз чизва. Амма виридалайни еке лайихлувал ада вичин хайи чIал чир хьун яз гьисабзава. Малум хьайивал, алай вахтунда ада хайи лезги чIал чи девирдин шартIара гьикI вилик тухун лазим ятIа, гьа месэладиз бахшнавай ктабдин винел кIвалахзава. Идалайни гъейри, исятда ам илимдин мад пуд ктаб акъудунин къайгъуйрик ква.
ФЛНКА-дин чешмеди къейдзавайвал, вини дережадин алакьунар авай алим кIусни дамах гвачир агъайна инсан я. Адан илимдин макъалайрай, ктабрай Америкадин, Европадин, Азиядин ва Африкадин уьлквейра студентри, тарихчийри, дипломатри, политологри чирвилер къачузва. Им алимдин вини дережадин чирвилер, бажарагъ успатзавай ашкара делил я.
Къуй чи машгьур алимдихъ мягькем сагъламвал ва фикирдик квай вири крар кьилиз акъуддай яргъи уьмуьр хьурай!
«Лезги газет»
