США-диз кичIе хьана

Тихоокеанский регионда “Циркон” ва “Калибр” ракетаяр эцигуникди Россиядиз вичин нуфуз артухардай ва США-ди агъавал авунал эхир эцигдай мумкинвал жеда. Идакай Америкадин “MiIitaryWatch” чешмеди хабар гузва.

Къейдзавайвал, Россиядин ракетаяр эцигун патал Тихий океан кутугай чка я. Америкадинбурув гекъигайла, и ракетайрихъ гьам йигинвилин, гьамни мензилдин жигьетдай са шумуд сеферда артуханвилер ава. Гьавиляй США-дин ПВО-дихъ Россиядин ракетайрин вилик пад кьадай мумкинвал саки жедач.

Россияди вичин ракетаяр ва я абур гьазурдай технологияр Китайдив вугун мумкин я. И делилди США-дик иллаки къурху кутазва.

ПIапIрусриз акси яз

ЦIийи кьилелай бегьемар хъувур, 2035-йисал кьван кардик жедай тенбекдиз аксивалзавай концепция гьукуматди тестикьарнава. Талукь къарар 22-ноябрдиз къанунрин информациядин официальный интернет-порталда чапнава.

Къейдзавайвал, уьлкведин здравоохраненидин министерстводал мукьвал тир 6 вацра концепция кьилиз акъудунин рекьяй серенжемрин план туькIуьрун тапшурмишнава.

2035-йисалди серенжемар кьиле тухуникди, документдин авторри вилив хуьзвайвал, тенбек ишлемишзавайбурун кьадар 21 процентдин тIимил жеда.

Роспотребнадзордин делилралди, пIапIрус чIугуни 90 процентдин он­кологиядин ва гьакI маса азарарни гъизва. Къейд ийин, Россияда тен­бекдиз акси къанун 2013-йисуз кьабулнай. Ада спортдин майданрал, мектебра, вузра, азарханайра, туьквенра, аялар къугъвадай майдан­рал, мугьманханайра, остановкайрал, кафейра, поездра, вокзалрик, аэ­ро­портара ва самолетра пIапIрус чIугун къадагъа ийизва. Госдумадиз 2017-йисуз са депутатди аэропортуна махсусдаказ гьазурнавай чкайра пIапIрус чIуг­вадай ихтияр гунин гьакъиндай законопроект раижнай, амма Минздравди аксивал къалурна. Аэропортара пIапIрус чIугвадай махсус чкаяр арадал хкунин гьакъиндай цIинин йисузни Госдумада веревирдер кьиле фена.

ЦIуд йисан тапшуругъ

Россиядин Президент В.Путина къуватдин къурулушрин къуллугъчийрин вилик мукьвал тир 10 йисан къене кьилиз акъудна кIани тапшуругъ­ эцигна. “ТАСС” чешмеди хабар гузвайвал, идан гьакъиндай гьукуматдин регьберди Россиядин Хатасузвилин Советдин заседанидал малумарна.

Кьилди къачуртIа, ихтилат, нетижалудаказ такьатар серф авуналди, къуватдин къурулушрин  военный, техникадин ва кадрийрин мумкинвилер мягькемаруникай физва. “Мукьвал тир 10 йисан девирда цIийи яракьрин кьадар 70 процентдив агакьарун герек я, ядерный къуватрикай рахайтIа, — гьадалайни гзаф кьадарда”, — лагьана В. Путина.

Тахсиркаррикай сад кьуна

Россиядани Германияда терактар тешкилунин жавабдарвал хивез къачунвай ИГ-дин (Россияда къадагъа авунвай террористрин тешкилат) боевик Сирияда кьуна. Идакай Туьркиядин “Hurriyet” чешмеди хабар гана.

Туьркиядин МВД-дин кьили хабар гайивал, туьркерин военныйрилай ИГ-дин кьиле акъвазнавай боевикрикай сад кьаз алакьна. Къейдзавайвал, террористди терактар ва кьиникьар гьазурдай боевикар интернетдин куьмекдалди жагъурзавай ва тахсиркарвилерал желбзавай. Ам 2018-йисуз Россияда теракт тешкилунихъ галаз алакъалу боевик яз гьи­­сабзава, идалайни гъейри, ада Германияда алвердин центрадал гьужум кьиле тухунин серенжем тешкилна.

МуьтIуьгъ хьуниз эвер гана

Украинади Крым ва Донбасс гьамишалугъ яз рикIелай ракъурун ва и мулкарикай магьрум хьанвайдан гьакъиндай къанундалди документар тестикьарун лазим я. Ихьтин фикир Верховный Рададин виликан депутат Е. Балицкийди YouTube-дин “InterVizor” каналда малумарна.

Адан гафаралди, Украинадин гьукумдарривай уьлкведин полуостровдин ва кьиблединни рагъэкъечIдай патан чилер садрани вахчуз жедач, вучиз лагьайтIа чкадин агьалийриз чпин сиясатчияр кьейи тахсиркарар аквадай вилер авач. Сиясатчидин фикирдалди, къалмакъалдал эхир эцигун патал ислягьвал арадал хкун, кьушунар кьулухъди элкъуьр­ хъувун ва кьиникьар акъвазарун чарасуз я. Украинадивай, гьикI хьайи­тIани, Донбасс гуьзчивилик кухтаз жедач.

Балицкийди 2018-йисуз вичин рухсатрин са пай Крымда акъудайдакай ва чкадин агьалийривай Россиядик акахьун патал вучиз сес гайиди ятIа, гьадакайни хабар кьурдакай ихтилатна.

Шоферар ахтармишуникай

Шоферар медицинадин рекьяй ахтармишунин цIийи къайдаяр гьахълубур я, амма анализрин еке къимет фикирда кьунвач. Ихьтин фикир Россиядин Президентдин пресс-секретарь Д.Пескова малумарна.

“Интерфакс” чешмеди хабар гузвайвал, и жигьетдай уьлкведин регьбердини вичин фикир лагьана. Минздравдин терефди, энгелвал тавуна, чпи къарар кьулухъ элкъуьр тавунвайдакай, анжах алаваяр кухтун ва и кар  бегьемар хъувун патал зур йис вахт вахчунвайдакай хабар гана.

Пескован гафаралди, кьилин месэлайрикай сад анализар тухун патал герек тир къецепатан материалар ишлемишунин карда харжияр хьунихъ галаз алакъалу я.

Къейд ийин, 21-ноябрдиз В. Путина улакьчияр медицинадин рекьяй ахтармишунин цIийи къайда манасузди я лагьанай. Наркотикар ишлеми­шунихъ галаз алакъалу яз алава ахтармишунар кьиле тухунин чарасуз­вилел ада разивалзава, амма ада тайин къайдаяр тестикьарунив  акьул­лудаказ эгечIуниз эвер гана. Гуьгъуьнлай уьлкведин здравоохраненидин министерстводи къарар къуватда тунин месэла кьулухъ элкъуьрна.­

Гьазурайди — К. Ферзалиев