Сеперрай — жерме

Вичин Instagram-да Удмуртиядин кьилин тIварцIихъ чIуру гафар кхьей 20 йисан яшда авай жегьил судди жерме авунин къарар акъудна. Идакай “Интерфакс” чешмеди хабар гузва.

Судди жегьил гъвечIи тахсиркар яз гьисабна ва ам 30 агъзур манатдин жерме авун тайинарна. Къарарда къейднавайвал, РФ-да гьукум кьиле тухузвай органриз ачухдаказ гьуьрметсузвал, нифрет къалурзавай информация жегьилди 15-майдиз раижна. Ам суддал атанач. Адвокатди ада вичин тахсир хиве кьунвайдакай малумарна.

Костромский областдин Буй шегьердин агьалиди июндиз рекьерин гьаларилай наразивалзавай видео чIугуна ва шегьердин кьил “гьайван” я лагьана. Раижнавай видеороликдин патахъай жаваб гун патал силисчийри чкадин блогер В.Дружковаз силис кьун патал отделенидиз эверна.­

Интернетда жемиятдиз, гьукумдин органриз ва государстводин яржариз акси, алчах гафар кхьинин гьакъиндай къанундал Президент В.Пу­ти­­на 18-мартдиз къул чIугунай. А вацран эхирра ам официальнидаказ къуватда гьатна. Закон тамамарунин гьакъиндай прокуратуради Роскомнадзордихъ галаз санал жаваб гуда. Къейдзавайвал, тахсиркарар 30 агъзур манатдилай 200 агъзур манатдал кьван жерме ва административный дустагъ ийида­.

Гьужумиз кIан хьана

Боевикриз пилот галачир аппаратрин куьмекдалди Сирияда авай Россиядин Хмеймим базадал гьужумиз кIан хьана. Идан гьакъиндай Сирияда къар­ши терефар баришугъ хъувунин Россиядин центрадин кьиле авай генерал-майор Алексей Бакина “ТАСС”- диз малумарна.

12-июлдиз ПВО-дин такьатри базадивай яргъа авай хатасуз чкада пилот авачир пуд аппарат тергна. Хасаратвал хьайибур авач. Базади вичин кIвалах гьамиша хьиз давамзава.

И гьужумдиз тешпигь гьерекат 26-июндизни кьиле фенай. А чIавуз Россиядин военныйри боевикрин гьужум кьулухъ элкъуьрна, пилот ава­чир кьве аппаратни тергна.

Фикиррин садвал аваз

Туьркиядини Россияди Сириядин Идлибда гьалар саналди тир къуватралди пайгар гьалдиз хкана. И регионда хатасузвал таъминарунин жигьетдай кьве уьлкведихъни сад хьтин фикир ава, — малумарна Туьркия­дин регьбер Т.Эрдогана. — Идакай “Новости” РИА-ди хабар гузва.

“Россиядихъ галаз сих алакъа хуьналди, чна Идлибда гьалар хъсанарна. Секинвал мукьвал-мукьвал чIурзаватIани, Идлибда хатасузвал хуьн патал чахъ ва Россиядихъ гъавурда акьунин жигьетдай садвал ава”, — малумарна Эрдогана вичин уьлкведин СМИ-дин векилриз.

Идлибда цIудалайни гзаф жуьреба-жуьре къанунсуз тешкилатар кардик ква. Бязи чешмейри тестикьарзавайвал, ана 30 агъзур кьван боевикар ава.

Зарар хьун мумкин я

Эгер Россияди тамам санкцияр кардик кутуртIа, Гуржистандиз кьуд миллиард ларидин (88 миллиард манат кьван) зарар хьун мумкин я. Идакай Гуржистандин экономикадин министр Н.Турванади “Грузия OnIine” чешмедиз малумарна.

Адан гафарай, зарардин умуми паюникай чIехи пай туризмдихъ галаз алакъалу жеда. Адалайни гъейри, 1,7 миллиард лари пулдин переводар агалуникди квахьун мумкин тир. Умуми зарардик кваз министрди чпин уьл­кведай чехир, хуьруьн майишатдин продуктар, минеральный ятар тухуникди гьар йисуз арадал къвезвай 300 миллион доллардин тIварни кьуна.

Н.Турванади алава хъувурвал, Аджариядиз къвезвай туристрин кьадар­ чир жедайвал тIимил хьанва. Гьа са вахтунда министрди къейд­на хьи, Гуржистан Россиядин базардилайни мугьманрилай акьван гзаф аслу туш.

Идалай вилик Россиядин МИД-дин чешмейрал асаслу яз хабар гайи­вал, Гуржистандихъ галаз авай авиаалакъа гуьнгуьна хтун мумкин я. И карни, эгер Гуржистанда Россиядин агьалийриз аксивал къалурунин гьерекатар акъвазайтIа, уьлкведин гьукумдини и кардиз лазим тирвал фикир гайитIа, гьа чIавуз кьилиз акъатун мумкин я.

9-июлдиз В.Путина, экономикадин санкцияр кардик кутунин важиблувал къейддайла, Гуржистандин халкьдин гьуьрметдай и кар кьилиз акъуддачир лагьанай. И къарардиз Тифлисдини, уьлкведин халкьдини разивилин къимет гана.

8-июлдилай Гуржистандихъ галаз авай авиациядин алакъадал къадагъа эцигна. Тифлисда Россиядиз акси серенжемар кьиле фейидалай кьулухъ ихьтин къарардал В.Путина июндин вацра къул эцигна.

Женгинин гьерекатар давамарзава

Туьркиядин оборонадин министерстводи Иракда терроризмдиз акси цIийи серенжем тухунин гьакъиндай малумарнава. Идакай “ТАСС” чешмеди хабар гузва.

“12-июлдин йифен вахтунда Иракдин кеферпата чи махсус отрядар­, тупчийрин ва ВВС-дин куьмекни галаз  “Лапа-2” лишандик квай женгинин цIийи гьерекат кьиле тухунив эгечIна”, — къейднава оборонадин ведомстводин чарче.

Женгинин серенжемда кьураматдин кьушунрин техникадини, гьужумдин Т129 вертолетри ва пилот галачир аппаратрини иштиракда. Миноборонади хабар гузвайвал, “Лапа-2” серенжемдин макьсад Иракдин Хакуркда террористар чуьнуьх хьанвай чкаяр тергун я.

Туьркиядин кьушунар террористриз акси женгинин гьерекатрив Иракда майдин эхирдилай гатIуннай. Туьркиядин кьушунар Иракда гьукуматдин разивилелди 2014-йисалай ава. Амма 2015-йисуз Анкаради, Багъдаддин ихтияр авачиз, чпин кьушунрин дестеяр артухарнай. Иракдин гьукумди и гьерекатар къанунар чIурзавайбур яз гьисабна.

Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев