Гуьруьшмиш жеда
Парижда кьиле фидай Россиядинни США-дин президентрин гуьруьш куьруьди жеда. Амма Аргентинада ноябрдин вацра тешкилдай саммитдал абурун арада гегьенш ихтилатар кьиле фида. Ихьтин баян «Новости» РИА-диз В.Путинан куьмекчи Ю.Ушакова ганва.
Адан гафарай, Буэнос-Айресда кьиле фидай гуьруьшдин гьакъиндай меслятар гьеле давам жезва. “Гьелелиг ам кьиле фидай тайин вахт малум туш”, — лагьана Президентдин куьмекчиди.
Кьве регьбердин гуьруьш 11-ноябрдиз, Дуьньядин сад лагьай дяве акьалтlайдалай инихъ виш йис тамам хьуниз талукьарнавай мярекатрилай кьулухъ, Парижда тешкилдай план ава. Франциядин меркезда жедай мярекатра 50 уьлкведин регьберри иштиракдайвал я.
В.Путинан пресс-секретарь Д.Пескова ихтилатнавайвал, Парижда кьиле фидай суьгьбетдин кьилин макьсад кар алай месэлайрай кьве терефдин алакъаяр веревирд авун я.
Рикlел хкин, В.Путинанни Д.Трампан арада сад лагьай гегьенш гуьруьш 16-июлдиз Хельсинкида кьиле фенай. А чlавуз абуру саки кьуд сятда суьгьбетарнай.
Къадагъа авуна кlанзава
Биатлондай кьуд сеферда олимпиададин чемпион хьайи Александр Тихонова вичин сайтда малумарна хьи, чпин спортдин рехъ акъвазарайдалай кьулухъ спортсменрикай депутатар хьун лазим туш.
“Спортда барбатlвилер фадлай арадал атанва. Хъуьруьн гъидай 50 агъзур жерме авунин серенжемар къалурнавай допингдин гьакъиндай тир закон кьабулайдалай кьулухъ партиядин сиягьрай олимпиададин спортсменар Госдумадиз хкягъунин кардал къадагъа эцигуникай фикирна кlанзавайди я”, — лагьана Тихонова.
Олимпиададин чемпиондин фикирдалди, чемпионриз Госдумада ийидай са карни авач. “Куьн куь крарал машгъул хьухь! Госдумада гьакl ацукьун герек туш. Куьн садрани санани трибунадихъ аквазвач. Хийирлу гьи закон кьабулунин карда куьне иштиракна? Куьне анжах пенсийрин реформайриз талукь сесерин нетижаяр соцсетра раижзава ва жуван халкь четин шартlара гьатунал дамахни ийизва”, — алава хъувуна Александр Тихонова.
Къейд ийин, олимпиададин чемпионрин жергедай Госдумада кlвалахзавайбурук Владислав Третьяк, Вячеслав Фетисов, Ирина Роднина, Александр Карелин, Светлана Журова ва Светлана Хоркина акатзава.
Кучукайди пайда хъхьана
Алай йисан июндин вацра кlваляй экъечlай Къазахстандин Томарлы хуьруьн агьали Айгали Супугалиев кlвализ хтанач. Къалабулух акатай адан багърийри полициядиз арза кхьена. Са тlимил вахт алатайла, абуруз гурханадиз эверна. Идан гьакъиндай “Ак Жайык” чешмеди малумарнава.
Итимдин мейит адан багърийриз чир хъжедай гьалда амачир. ДНК-дин экспертизадин нетижайрал асаслу яз, кечмиш хьанвайди 99,92 процентдин Айгали Супугалиев тирди тестикь хьана. Багърийри ам 4-сентябрдиз хкана, мусурманрин сурара кучукна, кечмиш хьанвайвилин гьакъиндай шагьадатнамани вахчуна. Багърийри итим розыскда авайла къачур пенсиядин пулни гьукуматдив вахкана.
Амма 63 йисан яшда авай Айгали алатай гьафтеда кlвализ хтана. Ада вич базарда са касдихъ галаз таниш хьайидакай ва и кьуд вацра вичи адан майишатда кlвалахайдакай ихтилатна. Супугалиеврин хизанди суддин экспертизадин институт ва экспертар суддиз вугудайвал я. Айгалидин чкадал кучукай инсан вуж ятlа малумарнавач.
Тенбекдини ичкиди телефзава
Маса уьлквейрилай тафаватлу яз, Россияда пlапlрус чlугуникди ва ички ишлемишуникди гзаф инсанар рекьизва. Россиядин здравоохраненидин министрдин заместитель О.Салагаян делилралди, идакай ТАСС чешмеди хабар гузва.
“Гегьенш ахтармишунрин делилралди, инсанар кьиникьин себебрикай 20 процент — тенбек, 10 процент ички ишлемишунихъ галаз алакъалу я. Чи уьлкве патал лагьайтlа, и процент еке я”, — лагьана Салагая. Ада алава хъувурвал, тенбекдикди (яни пIапIрус чIугуникди) ва ичкидикди сифте нубатда зегьметдиз къабил яшда авай россиявияр телеф жезва.
ООН-дин делилралди, тенбекди гьар йисуз ирид миллион кас рекьизва. Мад пуд миллион — ички ишлемишуникди. Ичкидикди гзафни-гзаф телеф жезвайбурун жергеда Россия пуд лагьай чкадал ала. 2016-йисуз чи уьлкведа, пиянискавал себеб яз, 180 агъзур итимни 43 агъзур дишегьли кечмиш хьана. Гзафни-гзаф телефвилер арадал атунин карда сад ва кьвед лагьай чкаяр Китайдини Индияди кьунва.
США-дин гьерекатрикди
США кьиле авай международный коалицияди Сириядин Дейр-эз-Зор вилаятда авай Хаджин хуьр цавай яна. Идакай SANA чешмеди хабар гузва.
Виликамаз малумарнавай делилралди, авиациядин гьужумдикди 15-далай тlимил тушиз сириявияр телеф хьана. Малумарзавайвал, авиацияди Россияда къадагъа авунвай ИГ-дин мягькем пунктунал гьужумна, амма ягъунар чкадин агьалийрин кlвалерал ацалтна.
Идалай вилик, 31-октябрдиз, Россиядин оборонадин министерстводин векил, генерал-майор И.Конашенкова малумарнай хьи, США кьиле авай международный коалицияди Евфрат вацlун рагъэкъечlдай пата цавай ягъунар кьадайла, международный конвенцияди къадагъа авунвай дяведин суьрсетар ишлемишзава. Адан гафарай, эхиримжи вацра Сириядин инсанар яшамиш жезвай чкайрал авиацияди гьужумар авуникди 120-далайни гзаф ислягь агьалияр телеф хьанва.
Сириядин гьукуматдин тlалабуналди, 2015-йисалай Россияди Сириядин сергьятра террористар авай чкайриз ягъунар кьазва. Дамаскдин патай ихтияр ганвачтlани, Сирияда США кьиле авай международный коалициядини дяведин гьерекатар кьиле тухузва ва ислягь агьалияр телеф хьунал гъизва.
Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев
