Дуьньяда

Бензин вучиз багьа жезва?

Уьлкведа садлагьана бензиндин къимет хкаж хьун — им гьукуматди энергетикадин хел къайдада тунин гьалдиз хъсандиз фикир тагунин нетижа я. Идан гьакъиндай Россиядин Президентди “Россия 24” телеканалдин ачух эфирда малумарна.

“Им рехъ гана виже текъведай,  дуьз тушир кар я, амма хиве кьуна кlанда хьи, и кар энергетикадин хел, хъуьтуьлдаказ лагьайтlа, талукь тир къайдадик кваз тахьунин нетижа я”, — жаваб гана В.Путина Санкт-Петербургдин агьалидин суалдиз.

Ада алава хъувурвал, и месэла къайдадик кухтун патал са жерге серенжемар кьабулнава. Идалайни гъейри, В.Путина Россиядин энергетикадин министр Александр Новаказ зенгна. Министрди тестикьарайвал, къимет хкаж хьун акъвазнава.

“Гьукуматди къецепатан уьлквейриз нафт гунин харж (пошлина) хкажун теклифнава. Та­лукь тир проектдиз Госдумада килигда”, — алава хъувуна Новака. Президентди къе­цепатан уьлквейриз нафт маса гунин налогар хкажунин гьакъиндай тир къанундин проектдин тереф хуьда лагьана.

Къейд ийин, чи уьлкведа бензиндин къимет йисан сифте кьилелай багьа жез эгечlна, апрель-май варцара къиметди вини кlарариз хкадарна.

Эрдогана къурху гана

Эгер Багъдатди терроризмдин месэла гьял тавуртlа, Туьркияди Иракдин пуд ше­гьерда военный гьерекатрик кьил кутун мумкин я. Идан гьакъиндай CNN Turk чешмедиз Туьркиядин президент Р.Т. Эрдогана ихтилатна.

Адан гафаралди, террористар акъатзавай мукар яз гьисабзавай Синджар, Кандиль ва Махмур шегьерриз Анкаради ягъунар кьун мумкин я. Гьеле мартдин юкьвара Эрдогана, Иракдин кеферпата авай, чеб Анкаради террористриз талукьбур яз гьисабзавай курдрин тешкилатар тергунин ният авайдакай малумарнай.

“Гьар са мумкинвиликай менфят къачуналди, Иракдин кеферпата террористрин мукар пайда хьунин гьалариз чна кьетlен дикъет гузва. Мукьвара чна абуруз кар алай ягъунар кьада”, — лагьана Туьркиядин регьберди.

2016-йисан зулун вахтунда Багъдатдинни Анкарадин арада сиясатдин къалмакъал гьатнай. А чlавуз Иракдин премьер-министрди малумарайвал, Туьркияди чпин кьушунар чара мулкариз акъудуналди, фитне патал къастуналди региондин дяве малумарунин хаталувал арадал гъизва.

“Къугъунар” бесарда

США-дин президент Д.Трампа Кореядин полуостровда кьиле тухузвай дяведин къугъунрал нукьтlа эцигун хиве кьунва. Идан гьакъиндай ада США-динни КНДР-дин саммитдин нетижайриз талукь пресс-конференциядал малумарна.

“Заз чи аскерар кlвализ хкиз кlанзава, амма исятда ваъ. За умуд кутазвайвал, и кар мукьвара кьилиз акъудда”, — лагьана Трампа. Ада Кореяда кьиле физвай гьерека­тар, абур фитнекарвилинбур яз гьисабзавайвиляй, акъвазарун кьетlнава. Адан гафа­ралди, ихьтин разивилин къарар себеб яз США-дивай вичин пулдин еке такьатарни хуьз жеда.  Идалайни гъейри, Америкадин регьберди США-динни КНДР-дин арада 1953-йисалай авай дяве мукьвал вахтара къанундив кьурвал акъвазариз жедайди хиве кьуна.

“Садрани акъваз тавур дяве акъвазарна, ислягьвал хуьниз талукь икьрар кутlун­на. Гила дяве амукьдач”, — лагьана Трампа. И кардизни килиг тавуна, США-ди КНДР-дин полуостровда хатасузвал хуьн патал чпин аскерар тlимилардач. Идалай вилик США-ди КНДР-диз талукь яз кьабулай къадагъаярни гьелелиг къуватда амукьда, амма гьалар хъсанвилихъ финикди къадагъаярни арадай ахкъудда.

США-динни КНДР-дин сад лагьай саммит 12-июндиз Сингапурда кьиле фена. Нетижада кьве уьлкведин регьберри къулар чlугур документда Кореядин полуостровдал яргъалди давам жедай мягькем ислягьвилин гьалар арадал гъуникай ихтилат физва.

Рикlел хкин хьи, идалай вилик, 7-июндиз, Трампа Кеферпатан Кореядиз талукь яз цlийи къадагъаяр гьелелиг тайинар тавун кьетlнай.

“Чавай къадагъаяр алудиз жедач. Абур исятда кардик ква. Завай мадни гзаф къадагъаяр тайинариз жедай, амма гьелелиг и кар тавун кьетlнава, са мус ятlа и кар кьилиз акъудна кlанда”, — лагьанай Америкадин регьберди. Ада мад сеферда къейдна хьи, КНДР-да ядердин яракьрикай азад зона арадал тагъанмаз Вашингтонди къадагъаяр кьулухъ элкъуьрдач.

Боевикрин вилик пад кьуна

Сириядин яракьлу кьушунри Россиядин гьавадинни космосдин къуватрин куьмекдалди Пальмирадин терефдихъ фин патал боевикри авур алахъунар нетижасузбуруз элкъуьрна. Идан гьакъиндай ТАСС-ди хабар гузва.

Чешмеди къейдзавайвал, 11-июндин экуьнахъ Хомс вилаятдин кьиблепата Сириядин гьукуматдин кьушунри Россиядин ВКС-рин куьмекдалди эт-Танф хуьряй Пальмира галай патахъ гьерекатиз кlан хьайи боевикрин вилик пад атlана.

Пальмирадиз гьахьай вад боевик ягъунар хьайи вахтунда тергна, идалайни гъейри, абурун пикап ва мотоциклни барбатlна. “Муькуь боевикар гьарма санихъ чкlана ва США-ди къанунсуздаказ кьунвай эт-Танф хуьр галай патахъ хъфена”, — къейдна Россиядин военныйри.

Монсона Россиядин паспорт къачуна

Какахьай жуьредин женгерин (ММА) спортсмен Джефф Монсона РФ-дин ватандашвилин паспорт къачуна. ТАСС-ди хабар гузвайвал, спортсмендив паспорт Мос­ков­ский областдин губернатор Андрей Воробьева вахкана.

“За, Джефф Монсона, аннамишуналди РФ-дин ватандашвал кьабулзава”, — лагьана машгьур спортсменди. Ада вичи РФ-дин къанунрал, уьлкведин агьалийрин­ ихтияррал, азадвилел амал ийидайди, гьукуматдин абадвал патал РФ-дин ва­тан­дашдин везифаяр кьилиз акъуддайди, уьлкведин медениятдиз, адетриз ва тарихдиз­ гьуьрмет ийидайди кьин кьуналди хиве кьуна.

47 йисан яшда авай Монсон США-да дидедиз хьана. Ада 86 бягьс тухвана, абурукай 59 бягьсина ада гъалибвал  ва 26 бягьсина магълубвал къачуна. Монсона иштиракай са бягьсина кьве спортсмендини сад хьтин баллар къачуна.

Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев