Дуьньяда

Пакистандини кьабулна

Кьиблепатан Азиядин гьукуматда — Пакистанда — Россиядин “Спутник V” вак­цина ишлемишдайвал я. Идан гьакъиндай РФПИ-ди (Россиядин ачух инвес­тицийрин фонд) хабар гана.

Санлай къачурла, дуьньядин 23 уьлкведи коронавирусдиз акси Россиядин вакцина кьабулнава. РФПИ-дин кьил К.Дмитриева къейд авурвал, Пакистан лап гзаф халкь авай уьлквейрикай сад я, гьавиляй Россиядин дарман регистрация авун уьлкведин ватандашрин сагъламвал хуьн патал важиблу кам я.

“Спутник V” коронавирусдиз акси яз дуьньяда регистрация авун­вай сад лагьай вакцина я. Пакистандилай гъейри, Россиядин­ вак­цина Белоруссияда, Аргентинада, Боливияда, Тунисда, Ал­жир­да, Эрменистанда, Венесуэлада, Парагвайда, Венгрияда, Туьр­­к­ме­нис­­танда, Ливанда ва маса гьукуматра регистрация авунва.­

Зайифвал яз гьисабзава

Украинадин журналист В.Каспрука “Обозреватель” порталда чапнавай вичин макъалада къецепатан сиясатдин ва сиясатдин хатасузвилин рекьяй ЕС-дин векил Ж.Боррель Москвадиз фин Брюсселдин зайифвал къалурунин лишан яз гьисабнава.

Миллетбазвилелди веревирдерзавай журналистдин фикирдалди, Боррель сагъ-саламатдиз ахкъатунни бахтуни гъавнай кар я.

Россиядин МИД-дин кьил С.Лавровахъ галаз Москвада рахунар кьиле тухудайла, Ж.Боррела Россиядивайни Евросоюздивай бязи хилерай кьве терефдизни менфят жедайвал саналди кIвалахар ийиз жедай мумкинвилер авайдакай лагьанай. Амма Брюсселдиз хъфейвалди, ЕС-дин векилди Россидин адресдиз критикадин гафар лагьана.

Гуьгъуьнлай ада Европарламентдин депутатриз вичин ихтияррикай менфят къачуз ва Россиядиз акси цIийи санкцияр кардик кутун теклифиз жезвайдакай хабар ганай.

Кофедин менфятлувал

Пешекарри малумарнавайвал, кофе ишлемишуни инсандин лекьинал пи акьалтунин азардин вилик пад кьуниз куьмекзава. Идакай “Express” чешмеди хабар гузва.

Алимри илимдин са жерге кIвалахар ахтармишнава, абурал асаслу яз, кофеди инсандин бедендиз хъсан патахъай таъсирзава­. Кофедикай авай хийир маса ахтармишунрини субутнава. Кьил­ди­ къачуртIа, мукьвал-мукьвал ички ишлемишзавайбур, пи акьалтза­вайбур, пIапIрус гзаф чIугвазвайбур ва вирусдин гепатитди акIа­жарзавайбур патал кофедик менфятлу затIар ква.

Пеленгри гьужумна

Индонезиядин Синкаванг шегьерда зоопаркдай катай пеленгри инсан кукIварна. Къати марфар къвайидалай кьулухъ зоопарк алай участокдин бязи чкаяр уьцIена. Нетижада вагьшийриз катдай илаж жагъана.

“BBC News” чешмеди раижзавайвал, пеленгар квахьайдалай­ кьулухъ абур хьайи чкадин мукьув кьенвай хейлин гьайванар, къушар, гьа жергедай яз маймунни девекъуш жагъана. Са тIимил а патал 47 йисан яшда авай зоопаркдин къаравулни кьенвай. Адан бедендал пеленгдин къармахрин ва сарарин гелер алай.

11 йисалай хтана

Англиядин Ланкашир шегьердин агьалиди кIвале хвейи кац квахьна ва 11 йис алатайдалай кьулухъ ам иесидин патав хтана, кхьизва «Metro News» чешмеди.

2010-йисуз Гиббонсан кац жугъундин а патаз акъатна, гел гала-чиз квахьна. Кацихъ хизан югъдини йифди къекъвена, амма жагъанач. Алай йисуз адаз ветеринариядин клиникадай зенгна, кац жагъун хъувунвайдакай хабар гана.

Хакеррин фенд

США-дин Флорида штатдин Олдсмар шегьерда агьалияр па­тал хъвадай яд михьи ийизвай карханадин компьютеррин систе­мадиз малум тушир хакерар гьахьна ва цик хаталу химикат алава­ хъувунин алахъунар авуна. Идакай “Tampa Bay Times” чешмеди раижзава.

Малум тушир ксарилай махсус программадин куьмекдалди карханадин къуллугъчийрикай садан компьютердиз гьахьиз алакьна. Абуруз хъвадай циз химиядин кудай затIар виш сеферда­ артухариз кIан хьана. Хакеррин фенд кьилиз акъатнайтIа, шегьер­дин 15 агъзурдалайни гзаф агьалияр зегьерламиш хьун мумкин тир. Карханадин къуллугъчийри и кар вахтунда аннамишна ва мумкин тир чIуру агьвалатдин вилик пад кьуна. Чкадин полицияди тахсиркарвал ахтармишунин карда ФБР-ди иштиракдайдакай лагьана.

«Лезги газет»