Госдумада ажайиб депутатарни ава кьван. «ЦIийи ксар» партиядин патай Госдумадин депутат В. Даванкова мектебра гузвай кIвалин кIвалахар къуватдай вегьин теклифнава. Къейднавайвал, ихьтин фикирдал депутат вичин хци гъанва.
«Хциз закай депутат хьанвайди чир хьайила, ада гьасятда завай мектебда гузвай кIвалин кIвалахар къуватдай вегьедай къанун кхьин тIалабна. Къе Москвада диде-бубайрихъ галаз хьайи гуьруьшдал зун гъавурда акьуна хьи, вахт алукьнава… Им дуьньядин тежриба я. Инанмиш я хьи, аялрилайни муаллимрилай пар алудун вирибур патал хийирлу жеда», — кхьенва тIвар кьунвай депутатди.
Гьакъикъат чирунин мураддалди интернетдин ачух чешмейра къекъвей чIавуз заз онлайн къайдада агьалийрин фикирар чирун патал малумарнавай хабар кьунин суални (опрос) акуна.
Суал и къайдада эцигнавай: «Куь фикирдалди, мектебда аялриз гузвай кIвалин кIвалахрин кьадар дегишарун герек яни?» Инсанри хкядай жавабар яз кьуд фикирни гилигнавай: 1) эхь, тIимиларна кIанда; 2) эхь, гзафарна кIанда; 3) «кIвалин кIвалах» арадай акъудна кIанда; 4) къуй вири гьа авайвал амукьрай.
Агъзурралди инсанри чпин фикирар кьуд жавабдикай сад хкягъуналди малумарнавай. Абурукай 37,4 процентди гьа авайвал амукьун герек я лагьана сес ганва. 34,6 процентди кIвалин кIвалахрин кьадар тIимиларун хъсан яз гьисабнава, 14,1 процентди аялриз кIвалин кIвалахар эсиллагь гана кIанзавач лагьанва, 13,9 процент лагьайтIа, кIвале кIелун ва гьялун патал аялриз гузвай тапшуругърин кьадар гзафарунин терефдарар я.
Пака са маса аялди, вичин бубадикай Госдумадин депутат хьайила, мектебдиз фин эсиллагь герек авач лугьун, компьютердихъ ацукьна къугъун ва я куьчейра къекъуьн хъсан я лагьана теклифайтIа, бубади тадиз цIийи законопроект акъудна кIан жедани?! Ажайиб депутатар аваз хьайила, ихьтин крарни жедач лагьана инанмишвализ жедач.
Къарагъарзавай месэлаяр, ийизвай теклифар ахьтинбур хьана кIанда хьи, герек нарази жедай ксарилай разивалзавайбур гзаф жен. Эгер депутатди ва я гьукумдин маса векилди, ихьтин месэлаяр аннамишиз, гьатта аннамиш тийизни са вуч ятIани теклифзаватIа, адан макьсад вичин гафуни «ван авун» я. Къе парабурун фикирда авай чIалалди лагьайтIа, «пиардал машгъул хьун» я.
Чун са тIал алай тайин месэладай федеральный дережадин депутатдиз чар-затI ракъурай вахтунда жаваб мус агакьдатIа лугьуз, йикъаралди гуьзетиз акъваззава. Муькуь терефдихъай фикир гайила, бязи депутатриз вучдатIа чизвач, кар-чIал амачирбуру тагузвай жуьредин теклиф, малумар тийизвай жуьредин законопроект авач.
Чуьнуьхиз ва инкариз тежедай са гьакъикъат ава: интернетдин аямда хейлин чиновникар, депутатар керчек крарилай гзаф гафар лугьунал, шикиларни видеояр раижунал машгъул я.
Вири таб я – гележег хъсан хьурай.
К. Ферзалиев
