Военный комиссариатрихъ авай метлеб екеди я. Чи уьлкведин хатасузвал, аслу туширвал, государстводин сергьятар ва халкьдин ислягьвал хуьзвай Ватандин Яракьлу Къуватар военный комиссариатри жегьил аскерралди, гележегдин офицерралди таъминарзава, армиядиз эвер гузвай жегьилар гьазурзава. И важиблу везифаяр Махачкъаладин военный комиссариатдини лайихлудаказ кьилиз акъудзава.
Малум тирвал, Дагъустандин меркезда жегьилриз армиядин жергейриз эвер гун 1-октябрдиз башламиш хьана. И кампания 31-декабрдал кьван давам жезва.
Дагъустандин аскерри къуллугъзавай чкайрикай лагьайтIа, шегьердин военкомди малумарайвал, абур чи уьлкведин вири округриз рекье твада — Калининграддилай Мурманскдал, Россиядин кьибледин сергьятрилай Северный Ледовитый океандал кьван.
Адет хьанвайвал, армиядин жергейриз жегьилар йиса кьведра рекье твазва: гатфаризни, зулуз. Алай йисан зулун призывдин аскерриз Махачкъала шегьердин военный комиссар Муртуз Идрисова вичин патайни рекье тунин келимаяр лагьана:
— Гьуьрметлу призывникар, куьн армиядиз къуллугъиз физва. За квевай армия ял ядай курортдай, санаторийдай гьисаб тавун тIалабзава. Анаг сифте чкадал низам, къайда алай гьукаматдин къуллугъ я. Жегьилар армиядиз Ватандин вилик чпин пак буржи кьилиз акъудун патал физва. Хайи ерийривай яргъара къуллугъзавай жегьилри маса миллетрин векилрихъ, динэгьлийрихъ галаз чеб гьуьрметлувилелди тухвана кIанда. Сифтени-сифте гьар са касди вичин сабурлувал, низамлувал къалурун герек я.
М.Идрисова къейд авурвал, чи аскерри лайихлувилелди ва низам-къайда гваз къуллугъзава.
— Дагъустан — им гзаф асиррин тарих авай чка я. Уьлкведин тарихда къизилдин гьарфаралди чи гзаф ватанэгьлийрин тIварарни кхьенва. Ватандин ЧIехи дяведин машгьур Игитар — кьведра Советрин Союздин Игит, летчик Амет-хан Султан, Советрин Союздин Игитар Валентин Эмиров, Юсуп Акаев, подводник Мегьамед Гьажиев, Мегьамедзагьид Абдулманапов виридаз чизва. Исятдани дагъустанвийри чпин жуьрэтлувал, игитвал къалурзава. Куьне дагъустанви аскердин тIвар гьамиша вини дережада аваз кьуна кIанда. Зи мурад куьн, пак буржи кьилиз акъудна, жуван хайи ватандиз хтун я, — алава хъувуна М.Идрисова.
Военкомди малумарайвал, лайихлувилелди къуллугъай аскерривай военный къуллугъдал контрактдин бинедаллаз акъвазиз жеда.
Къуллугъиз физвай аскерриз хуш келимаяр Дагъустандин ветеранрин Советдин председатель Магьарам Алижановани лагьана.
— I Петрдин вахтарилай инихъ дегишвилер гзаф хьанатIани, аскердин везифа гьамиша сад я — Ватан хуьн. Ватандиз къуллугъ авун акьван регьят кар туш. Ида гьар са аскердивай жуьрэтлувал, викIегьвал къалурун, тербия, низам хуьн истемишзава. За фикирзавайвал, Ватан хуьнин къуллугъдилай виниз тир къуллугъ авач, лайихлувилелди къуллугъ ая, жегьилар!
Диде-бубайрин патай жегьилрихъ элкъвена, Везирхан Кумаков рахана:
— Армиядин жергейриз лайихлу жегьилриз эвер гузва. Чи мурад куьн, гьакъисагъвилелди къуллугъ авуна, диде-бубайрин патав хтун я. Чна квел дамахзава ва куьн гуьзлемишзава.
Армиядин жергейриз къуллугъиз физвай жегьилри, дагъустанви-аскердин тIвар вине кьуна, чпин пак буржи лайихлувилелди кьилиз акъудна хкведайди хиве кьуна.
Земфира Бабаева
