Ажаиб емиш яз гьисабзавай кицикдин сифте ватан, алимри гьисабзавайвал, Китай я. Кицикар къизилгуьлдин цуьквер ахъайзавай набататрин хизандик акатзава. Абур кьве жуьре жеда. Япониядинни Кавказдин кицикрин жуьрейра виле акьадай хьтин дегишвилер аватIани, дадуниз сад хьтинбур я.
Кицикрикай компотар, мурабаяр ийида. ТIям агалтайла, тIимил тIуьна кIан жеда. Зи ихтилатни чи ерийра жезвай кицикрикай я.
Гьавадин хъуьтуьл шартIар себеб яз, чи тамара, багълара геждалди, та рагъ элкъведалди кицикар жеда. Чи кIвалихъ галай салани кицик тар ава. Ам самун керпичдин цлан кIаняй, шифердилай яд авахьзавай чкадал вич-вичиз экъечIна. За ам, анлай акъудна, къулай чкадал акIурна. Адакай чIехи тар хьана. Бегьер гъиз пуд лагьай йис я. Гьар кицикар нез фейила, зи рикIел дахни диде къведа. За тарциз (лакIаб лугьуз къимишни къвезвач) “Дах” тIвар ганва. И кардиз бине авачиз туш.
За 2- классда кIелзавайла, бубадивай, къазанмишун патал, патарал физ хьанвачир. Кьурагь йис хьана, хипериз бес кьадарда алафни гьазуриз агакьнавачир. КIеви хъуьтIуьхъай къурху аваз, лапагриз гуда лагьана, ада кицикар гъана, кIаник квай михьи цура гьамбарар ийидай. Зани адаз жувавай жедай куьмекар гудай. КIвалах куьтягь хьайила, бубади гъиле са шумуд цIам ва гъапа аваз самар къачуна, кицикрин винел эцигна, заз къалуриз-къалуриз, лугьудай: “Ибур авунвай лишанар я. Чинеба тIуьртIа, мад ваз зи гъилин тIул чизва…” Дахдин гамунин рекъиниз ухшамиш гъили зун пIапIрусрикай яргъаз авурди, яшлу хьанватIани, рикIелай алатзавач. За кицикар гзаф тIуьн дидедизни хуш тушир. Руфун кьадайдакай низ хабар авай!
Алатай зулун юкьвара чаз мугьманвиле шегьерда яшамиш жезвай стха хтанвай. Чна адаз къелемдал эцигнавай тIварцIикай суьгьбетна. Адани “Дах” авай чкада “Дидени” хьурай, мад са къени кицикдин къелем акIура” лагьана.
Кайваниди, яргъал тевгьена, базардай къачуна, “Дахдин” къаншарда, бес кьадар ара туна, “Диде” тIвар алаз къелем акIурна. “Дахдин” кIвахьзавай пешери “Дидедин” гьелелиг кIеви тахьанвай дувулриз чим гузва. Рагьметлубурун сурарихъ багьа къванер акализ агакьначтIани, абурун экуь къаматри веледрин рикIера чка кьунва, тербиядин къайдайрикай менфят хкудзава.
Гьасан Гьуьсейнов,
Белиж поселок
