18-майдиз Урусатдин Президент Владимир Путина Дагъустандин руководстводихъ ва жемиятдин векилрихъ галаз интернетдин алакъадин куьмекдалди совещание кьиле тухвана. Мярекатда РД-дин Кьил Владимир Васильева, республикадин Халкьдин Собранидин Председатель Хизри Шихсаидова ва Муфтий Агьмад гьажи Абдулаева иштиракна. Совещанидин сергьятра аваз коронавирусдихъ галаз алакъалу яз Кеферпатан Кавказдин регионда арадал атанвай гьалар ва тIугъвалдин вилик пад кьун патал кьабулзавай серенжемар веревирдна.
— Санлай къачурла, уьлкведа гьалар яваш-яваш хъсан патахъ дегиш жезватIани, коронавирусдин хаталувал гьеле ама, — лагьана Владимир Путина совещанидин иштиракчийриз салам гайидалай кьулухъ. — Дагъустанда лагьайтIа, и жигьетдай авай гьалар са акьван хъсанбур туш. Гьар юкъуз инсанар и азардик начагъ жезва. Эхиримжи йикъара региондин здравоохраненидин къурулушди вири къуватар садна, четин шартIара кIвалахзава. Чалишмишвилер артухарзаватIани, тIугъвалдин къурбандрин кьадар артух жезва. Инсанри медицинадин рекьяй куьмек гьамиша ва вахтунда агакьзавач лугьузва…
Пешекарри къейдзавайвал, республикада тIугъвалдин еришар йигин хьунин себебрикай сад, гзаф кьадар инсанри духтурривай куьмек геж тIалабун ва кIвалин шартIара чпи-чеб сагъар хъувунал машгъул хьун я. Идалай гъейри, агьалийри карантиндин шартIарал, духтуррин меслятрал амалзавай дережадизни къимет гана кIанзава. За квевай Дагъустандиз гьихьтин хилерай федеральный центрадин куьмек герек ятIа лугьун тIалабзава. Республикадив вири рекьерай куьмек агакьарда. Захъ авай малуматралди, регионда тестар авунин, лабораторийрин къуватар артухарунин жигьетдай четинвилер ацалтзава. И месэла энгел тавуна гьялна кIанда.
Алай вахтунда Дагъустанда медицинадин тадаракрин, духтурар тIугъвалдикай хуьн патал алукIдай махсус парталрин, абуруз алава пулдин такьатар гунин жигьетдай гьихьтин гьалар ава? Чкадал гьихьтин серенжемар кьабулзава? — хабар кьуна уьлкведин Президентди.
Владимир Васильев, куьрелди республикада авай гьаларикай ихтилат авурдалай кьулухъ, тIугъвалдихъ галаз женг чIугунин карда фикир гана кIанзавай кьилин месэлайрал акъвазна. Дагъустандин Кьилин фикирдалди, сифте нубатда, вири агьалийри карантиндин къайдайрал амал авун чарасуз я. Азар квани, квачни тайинарун патал йикъан къене ийизвай тестрин кьадар гьич тахьайтIа, пуд агъзурдав агакьарна кIанзава.
— Духтурар патал чара авунвай пулдин такьатрикай рахайтIа, абур коронавирусдихъ галаз женг тухузвай медицинадин гьар са къуллугъчидив агакьда, — лагьана Владимир Васильева. — Духтурар патал герек къвезвай махсус парталрин, раб-дармандин жигьетдай авай месэлаяр чна гьялзава. Къенин юкъуз и крарин гьакъиндай авай гьалар писбур туш. Чаз квевай Дагъустанда инфекцийрин госпиталь эцигун тIалабиз кIанзава. Гележегда гьалар гьикI жедатIа чизвач. Къуй госпиталь аваз хьурай, бирдан герек къведа…, — къейдна республикадин Кьили.
Гуьгъуьнлай совещанидин сергьятра аваз Хизри Шихсаидов, Агьмад гьажи Абдулаевни рахана.
Коронавирусдихъ галаз алакъалу яз Дагъустанда авай гьалар къизгъинбур тирди вичин рахунра Урусатдин здравоохраненидин министр Михаил Мурашкодини къейд авуна. Азарлубурун кьадар къвердавай гзаф жезва, медицинадин къурулушдал гзаф четинвилер ацалтзава. ТIугъвалдихъ галаз женг тухун патал, сифте нубатда, республикада койкайрин кьадар артухарнава. Къенин юкъуз абурун кьадар 8200-дав агакьзава. Алай вахтунда Дагъустанда 109 кас ИВЛ-дин (нефес къачуз куьмекдай) аппаратрик кутунва. Регионда ихьтин аппаратар 635 ава. Ана авай гьалар мукьувай чирун патал Дагъустандиз РФ-дин здравоохраненидин министерстводин векилар фенвай. Кьиле тухвай ахтармишунри къалурайвал, республикадиз медицинадин рекьяй алава куьмекар гунин игьтияж ава. Владимир Васильева госпиталь эцигунин жигьетдай къарагъарай месэладин тереф зани хуьзва…, — лагьана Михаил Мурашкоди.
Санлай Кеферпатан Кавказда ва кьилди Дагъустанда эпидемиологиядин жигьетдай авай гьаларикай гегьеншдиз Урусатдин кьилин санитарный духтур Анна Поповади суьгьбетна.
Совещанидин нетижаяр кьадайла, Владимир Путина лагьана:
“Чна Урусатдин вири регионриз фикир гун давамарда, амма Дагъустанда авай гьалар къизгъинбур я, гьавиляй, сифте нубатда, республикадиз герек тир куьмек гана кIанда. За уьлкведин здравоохраненидин министерстводал федеральный амай ведомствойрихъ галаз санал Дагъустанда авай гьалар хъсан патахъ дегишарун патал медицинадин рекьяй гьихьтин куьмек герек ятIа тайинарун тапшурмишзава. Роспотребнадзорди республикадихъ галаз датIана алакъа хуьн лазим я. МЧС-дал регионда санитариядин рекьяй мулкар гегьеншдиз дезинфекция авун, оборонадин министерстводал Дагъустанда 200-далай тIимил тушиз чкаяр авай медицинадин центр эцигунин месэла гъиле кьун тапшурмишзава”, — лагьана уьлкведин Президентди.
Эхирдай Владимир Путина Дагъустандин агьалийривай карантиндин къайдайрал амал авун, мукьва жезвай Сив хуьнин сувар кIвалера къейд авун, арадал атанвай четин шартIара сабурлувал хуьн тIалабна.
(Макъала куьруь авуна гузва. Гегьеншдиз “kremlin.ru” сайтдай кIелиз жеда)
Чи мухбир
