Кьилин редактордин гаф
И йикъара уьлкведин кьилин СМИ-ра Крымдиз физ гьазур хьайи Москва шегьердин кьве агьали (гъуьлни паб) Дагъустанда гуя лукIвиле гьатайдакай хабар гузвай малуматар пайда хьана. Чешмейри къейдзавайвал, абур Москвадай автобусда акьахна рекье гьатна. Улакь гьалзавайда Крымдиз физвайбуруз къазанмишиз Ставрополдиз фин теклифна. Амма Ставрополдин чкадал уьлкведин меркездин агьалияр Дагъустандиз акъатна ва ина абуруз зегьметдин гьакъи авачиз кIвалахна кIанзавайдакай хабар гана.
СМИ-рин малуматралди, гуя абурув гужуналди са вацран къене (1-сентябрдилай 1-октябрдалди) СтIал Сулейманан тIварунихъ галай райондин ЦIийи Макьарин хуьре авай теплицада кIвалахиз туна. “ЛукIвиле” гьатнавайбур са шумуд сеферда катиз алахъна. Эхирни абур чпин макьсаддив агакьна ва азад хьайила кьилел атай дуьшуьшдикай къанун-къайда хуьдай органриз хабар гана.
И месэладай кьил акъудун патал чна РФ-дин Силисдин комитетдин Дагъустанда авай Управленидин пресс-къуллугъдивай баянар гун тIалабна. Анай хабар гайивал, ихтилат физвай дуьшуьшдин гьакъиндай исятда силисдин органри ахтармишунар кьиле тухузва.
Силисдин делилралди, Москвадин агьалийри 2021-йисан 1-сентябрдилай 1-октябрдалди ЦIийи Макьарин хуьре авай теплицайрин майишатда кIвалахна. Амма СМИ-рин малуматра тестикьарзавайвал, гужуналди, гьакъи тагуз ваъ. Чпин хушуналди! Гьар садаз вацра зегьмет чIугунай 10 агъзур манат пулни гана.
Москвадин агьалийри, абурувай къанун-къайда хуьдай органрин векилри хабарар кьадайла къейд авурвал, чпив садани къастуналди кIвалахиз тунач. Зегьмет чIугунай теплицайрин иесиди абуруз пулни гана. “ЛукIвиле” гьатайбурун гафаралди, къанун-къайда хуьдай органриз арза кхьинин кьилин метлеб теплицайрин иеси жавабдарвилиз чIугун патал ваъ, автобус гьалзавай касдин гьерекатриз къанундал асаслу яз къимет гуникай ибарат я. Ада Ставрополдиз тухуда лагьана, абур Дагъустандиз гъана. Арза кхьенвайбурун фикирдалди, автобус гвай касди абур Дагъларин уьлкведиз кьасухдай гъана ва и кардай адаз республикада яшамиш жезвай тайин тир ксари пишкеш яз пулни гана.
Алай вахтунда силисдин органар и дуьшуьшдай кьил акъудунал машгъул я. Мягьтел жезвай кар ам я хьи, месэладай кIан-пун чир тавунмаз уьлкведин бязи СМИ-ри гьакъикъатдихъ галаз кьан тийизвай делилар раижзава, Дагъустандикай чIуру фикир арадал гъизва. Къерехдихъай и кар абуру кьасухдай ийизвайди хьиз аквазва.
Дагъустанда “лукIвиле” гьатайбуру дуьз лугьузватIа низ чида? Абурун гафарин гьакъикъивал ни ва квелди субутнава? Крымдиз физ кIвачин хьайибур Ставрополдиз вучиз рекье гьатна? СМИ-ра абурув гужуналди кIвалахиз туна лугьуз кхьизва, “лукIари” лагьайтIа, чпи хушуналди кIвалахайди ва и кардай чпиз гьакъини гайиди хиве кьазва.
Чахъ авай делилралди, теплицайрин майишатдин регьберди абурухъ галаз, къанунри истемишзавайвал, зегьметдин икьрарар кутIуннавай, вахтуналди яшамиш жедай чка чара авунвай, алукIдай парталар маса къачунвай, недай-хъвадай суьрсетдалди таъминарнавай. Москвадай кIвалахиз атанвайбуру чпиз герек я лагьана, виликамаз майишатдин иесидивай са кьадар пулни къачунвай. Гуьгъуьнлай абур йифен вахтунда иесидикай чинеба катна ва Махачкъалада полициядин отделдиз арза кхьена. И делилрай якъин жезвайвал, абур “лукIар” ваъ, лутуяр яз акъатзава.
Са гафуналди, вири и гьерекатриз къанун-къайда хуьдай органри къимет гуда. Амма са кар ачухдиз аквазва: федеральный дережадин СМИ-ри Дагъустандал леке гъун патал гьакъикъатдихъ галаз кьан тийизвай делилар чукIурун давамарзава. Мукьвара Москвадин метрода пуд дагъустанвиди са урус гада гатай дуьшуьдикай уьлкведин кьилин СМИ-ри ганвай малуматар кIелайла акI жезва хьи, гуя Дагъустан Урусатдик акатзавач. Дагъустанвийри уьлкве вири дуьньядиз раиж авур дуьшуьшра абур Урусатдин агьалияр я, нагьакьан са кар авурла — патанбур.
И къайдада эгечIун, куь фикирдалди, дуьз яни?
Мегьамед Ибрагьимов
