Алай йисан 6-февралдиз РД-дин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимов Дагъустан Республикадин мелиорациядин ва хуьруьн майишатдин чилер целди таъминардай управленидин коллективдихъ галаз гуьруьшмиш хьана. Идакай “Лезги газетдиз” РД-дин Гьукуматдин пресс-къуллугъди хабар гана.

Региондин мелиораторрихъ галаз гуьруьшмиш хьайила, республикадин премьер-министрди Дагъустандин гидромелиорациядин хел вилик тухунин мумкинвилерикай, талукь ведомстводин алатай йисан нетижайрикай веревирдер авуна ва мукьвал йисарин везифаяр тайинарна.

“Дагмелиоводхоз” ФГБУ-дин къуллугъчияр тебрик авуналди, Абдулмуслим Абдулмуслимова къейдна хьи, Дагъустан Республика дигидай чилерал гьалтайла, лап чIехи регионрик акатзава. Уьлкведин дигидай чилерин 10 процент (395,6 агъзур гектар) чи республикада ава.

“Региондин хуьруьн майишат патал мелиорациядин месэлайрихъ авай метлеблувал фикирда кьуна, эхиримжи са шумуд йисуз республикадин бюджетдай и хилез 900 миллион манат пул рекье ту­на. И кьадар уьлкведин маса регионра мелиорациядиз харжзавайдалай хейлин гзаф я”, — лагьана премьер-министрди.

А.Абдулмуслимован гафаралди, ида хуьруьн майишатдин метлеб авай 10 агъзур гектар чил дигидай, прунз цазвай 10 агъзур гектар никIер целди таъминардай имаратар эцигдай ва 20 агъзур гектар чилиз яд гузвай имаратар цIийи хъийидай мумкинвал гана. Къе республикада 32,2 агъзур гектарда прунз гьасилзава, им еке рекъем я. Гьа са вахтунда республикада багъларин, ципицIлухрин, саларин ва хуьруьн майишатдин маса набататар цадай майданрин кьадарарни гегьеншарна.

Премьер-министрди аквакультураяр, гьа гьисабдай яз Аракумдин ва Нижне-Терский балугъар туьретмишдай гьавизар, вирер целди таъминарунин месэладизни кьетIен фикир гана.

“ИкI, гъилевай йисуз пуд имаратдихъ галаз алакъалу эцигунрин кIвалахар гъи­ле­ кьада. Сифте нубатда Хасавюрт райондин Юзбаш къаналдал, кьвед лагьай паюна СтIал Сулейманан райондин Кировский ва ахпани Ахцегь райондин Ахцегь-Кьакар къаналрал кIвалахар кьиле тухуда.

Алай вахтунда 2023-йисан программадик Сулу-Чубутла къанал цIийикIа туь­кIуьр хъувунин кIвалахрин сифте пай кутунин месэла гьял­зава. Мисал яз, Сулу-Чубутладин ди­гидай къурулуш тамамвилелди цIийи­кIа туькIуьр хъувурла, хуьруьн майишатдин 52,6 агъзур гектар чилер кардик акатда. И чилерал малдарвал­ ва прунзчивал вилик тухудай мумкинвал жеда”, — лагьа­на премьер-министрди.

“Сулак вацIун патарив гвай чкайра майи­шатрин уртах насосдалди кIвалах­дай станцияр кардик кутуна. Ида дагъдин чкайра авай никIер, салар, багълар дигидай, емишар, ципицIар, салан майваяр, техил гьасилдай мумкинвал гузва. Гьавиляй насосдин станцияр цIийи хъийидай ва алай аямдин техникадалди таъминардай игьтияж ава”, — лагьана А.Абдулмуслимова.    Гьа са вахтунда гьял та­вунвай месэлаярни авачиз туш. ИкI, Кьиблепатан ва дагълух районрин гъвечIи вацIарин патарив гвай чилер дигин патал туькIуьрнавай вирера яд тIимил жезва. РФ-дин цин ресурсрин агентство заказчик ятIани, Самур вацIал эцигзавай Къуйсунрин гидроузел ва Шур-дередин яд кIватIдай вир ишлемишиз вахкун яргъал физва.

— Гидромелиорациядин месэлаяр гьялунихъ галаз сад хьиз, хуьруьн майишатдин мулкар гарарикай, къумадикай хуьнин кардизни еке фикир гун лазим я, — ла­гьа­на А.Абдулмуслимова. — И кар патал  хей­­­лин серенжемар кьиле тухвана кIанда”.

“Дагмелиоводхоз”  ФГБУ-дин регьбер Залкип Къурбанова чпин кIвалахдиз къимет гунай Дагъустандин Гьукуматдин Председателдиз сагърай лагьана.

“Абдулмуслим Мугьудинович, куьне хуьруьн майишатдин министр ва РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместитель тир чIавузни гидромелиорациядин месэладиз фикир гайиди я. Квез тIал алай вири месэлаярни хъсандиз чизва. Гъилевай йисан везифайрикай рахайтIа, чна цин къурулушдихъ галаз алакъалу 19 объект капитальнидаказ ремонтдайвал я. Абурук насосдин 9 станция, яд кIватIдай 5 вир ва Къизлярдин зонада авай маса имаратар акатзава.

Куь ва гьакI республикадин Кьил  Сергей Алимович Меликован куьмек себеб яз чна хейлин хъсан кIвалахар авунва. Идан нетижаяр вири дагъустанвийриз аквазва. Инлай кьулухъни чун виридаз менфят хкатдайвал кIвалахиз алахъда”, — ла­гьана Залкип Къурбанова.

Дагъустандин вице-премьер Нариман Абдулмуталибова алава хъувурвал, идаради еке кIвалах тухванва. Ада гьакI­ни коллективдин виниз тир пешекарвал къейдна.­

“Инанмиш я, инлай кьулухъни гьа и жуьреда кIвалахар давамарайтIа, республикадин агропромышленный комплексдин агалкьунар мадни винизбур жеда. Инал къейд авур бязи месэлайрин пата­хъай­ чна аналитикадин справка гьазурда­.

Гьа са вахтунда чи аграрийриз чилер, цин ресурсар менфятлувилелди ишлемишиз, пулунихъ галаз алакъалу къурулушда къайда тваз чирна кIанда. Гьайиф хьи, ихьтин месэлаяр гьялдайла, сад-садан гъавурда акьун тавур крар жезва”, — лагьана вице-премьерди.

Хийир Эмиров