ЧIехи устаддин ядигарар

Маргьаба

Вун атурай, рагъ атурай, зи багьа мугьман, маргьаба!

Мез ширин тир, пIузар шекер, эй багьа инсан, маргьаба!

 

Ви жамалдиз, ви камалдиз гьич тай авач и дуьньяда,

Буйдиз шумал, наз гвай гуьзел, эй хару жейран, маргьаба!

 

Зи гуьгьуьлдиз валай мукьвал кас хьайи туш гьич садрани,

Эй зи нефес, эй зи гьевес, эй зи рикI, зи чан, маргьаба!

 

Малаикдин къилих авай, вацраз ухшар иер суна,

Атана вун тахьун патал зи гуьгьуьл пашман, маргьаба!

 

Гатуз шагьвар къведай саягъ, атана вун, мугьман хьана,

Назим жуван суьгьбетралди  авуна кIубан, маргьаба!

Иер я вун

Ваз барабар кас авай туш, Лейладилай иер я вун,

Зулейхадлай, Эслидилай, Эзрадилай2 иер я вун.

 

Чин-мачиндин3 пачагьарни есир я ви гуьрчегвилин,

Зерифвилин вилаятда Кесрадилай4  иер я вун.

 

Лацу, назик сарари ви рапIрапIзава инжиди хьиз,

Гьуьлерилай, вацIарилай, дарьядилай иер я вун.

 

Ажеб назлу дилбер я вун, жавагьир я, гевгьер я вун,

Агъзур нехиш алай пекдин жунадилай иер я вун.

 

Ви ашкъиди Ахцегь Назим саки Вамикь авунва къе,

Таб туш эгер за лагьайтIа: Селмадилай иер я вун.

Хвашкалди

Ала я Саиду-садат5, рикIин навбар6, вун хвашкалди!

Дагъустандин нурлу чирагъ, зубдетул-эхяр7, вун хвашкалди!­

 

Ви гьасретда авай алем, мичIи йифиз нур чукIуриз

Саки гъед хьиз, куькIвенвай къе чIехи сардар, вун хвашкалди!

 

Илимда, гьам сиясатда агалкьунар гзаф я ви,

ЧIехи алим, чIехи устад, эй сеняткар, вун хвашкалди!

 

Бигьемдуллагь8, атуналди шад авуна вуна эллер,

Чи рикIериз на чукIурна гъахъдин нурар, вун хвашкалди!

 

Кьегьалвилел, викIегьвилел тай-барабар авай туш ваз,

Камилвилел авач ваз гьич тай-барабар, вун хвашкалди!

 

Ви тарифиз эгечIайтIа гад, гатфар, зул, кьуьд бес жедач,

Сад Аллагьдин, Зулжалалдин гьахъ тарифдар, вун хвашкалди!­

 

Фикирарни хиялар ви гьуьлерилайни дерин я къе,

Ахцегь Назим авазва мад, ийиз тикрар: вун хвашкалди!

Къуллугъда

Гьахъдин рекье авай лукIра вичин агъадиз къуллугъда,

Вафалу тир бендедини тек са Худадиз къуллугъда.

 

Гьазур жеда гьар са чIавуз адаз чанни къурбанд ийиз,

Адем ятIа са касдин тIвар, ада Гьеввадиз9 къуллугъда.

 

Йифиз-юкъуз, гьар са чIавуз, лукI агъадихъ гелкъвез жеда,

Кьилелайни элкъвез жеда, ада вафадиз10 къуллугъда.

 

Мегьамед11, эй дуьньядин нур, са кас эгер агъа ятIа,

Ада, лукIраз инсаф ийиз, хийир-дуьадиз къуллугъда.

 

КватIани зак рехне, нукьсан, гъил къачу зи тахсиррилай,

Ахцегьай тир Назима мад Пак Тааладиз12  къуллугъда.

Ахцегь Мегьарем эфендидинни

Ахцегь Мирзе Алидин арада шиирдалди

кьиле фейи гьуьжетунар  (мушаира)

Ахцегь Мегьарем эфенди

Цавун чинал куькIвенвай рагъ, сурейядивай13 вуч кIан я ваз?!

Вун жув гевгьер, лали-мержан, гьемрадивай14 вуч кIан я ваз?!

 

Чин ви рагъ я, вилер якъут, пIузарар вирт, ширин шекер,

Юсуфаз вун ухшар ава, Зулейхадивай вуч кIан я ваз?

 

Къацу хьанва багъни бустан, ахъа хьанва цуьквер алван,

Алем хьанва къе гуьлуьшан, магьликъадивай15 вуч кIан я ваз?

 

Амма гуьгьуьл зи пашман я, йифиз-юкъуз перишан я,

Зи чанни кваз ваз къурбанд я, биневадивай16 вуч кIан я ваз?!

 

Ахцегь Шаир мягьтел жезва ви крарал гьар са чIавуз:

И дуьньядал зун хьтин са фугъарадивай вуч кIан я ваз?!

 

Ахцегь Мирзе Али

Ашкъидин дерт рикIевай мубталадивай17 вуч кIан я ваз?!

Межнун хьтин мензили-сегьрадивай18 вуч кIан я ваз?!

 

Ша, зун авай гьалдиз килиг, ярдин суьрет акун патал

ЦIигел хьанвай, бахтсуз са аварадивай вуч кIан я ваз?!

 

Вун жув, гьелбет,  гзаф шад я, гъамарикай гьам азад я,

Ви къуллугъдал алай бахтикъарадивай вуч кIан я ваз?!

 

Гъед хьиз, цава куькIуьнна вун, чка кьуна жуваз Кейван19,

Макан кьунвай мензили-муалладивай20 вуч кIан я ваз?!

 

И дуьньядин мал-девлетда нефс авачир, даим вил тух,

Ахцегь Назим хьтин уьмуьр фанадивай вуч кIан я ваз?!

Есирдин рикIин суза21

Зун есир я и зинданда, гъамарин тIал ава чанда,

Яраб зун кьван бахтсуз инсан мад аватIа и девранда?

 

Им вуч дерт я зал гьалтайди, им вуч къаза я атайди?!

Хажалатрин гапур хьана зи жигерни рикI атIайди.

 

Къакъатна зун макандивай,  жуван хайи ватандивай,

Я Ребби, вуч хьайитIани, къакъудмир зун имандивай!

 

Хьанва гьалар зи перишан, гуьгьуьл хьанва гзаф пашман,

Саки вири дуьньяни кваз заз акси яз, хьанва душман.

 

Гъавурда зун акьунач гьич кьилел атай и къазадин,

Цавун аршдихъ агакьзава гьарайдин ван зи сузадин.

 

Зегьер хьанва тIуьн-хъунни кваз, хъуьруьнни кваз, рахунни  кваз,

Квахьнава зи йикъан кьарай, гьарам хьанва ахварни заз.

 

И дердиниз анжах вавай кIанзава заз чара, Аллагь,

Анжах вун я гьар са чIавуз зи даяхни, арха, панагь.

 

Герек амач валай гъейри гьич садазни зун, эй Худа,

Вун рикIеллаз, вун мецеллаз уьмуьрзава за дуьньяда.

 

Ихтибарнай за инсанрал жуван рикIе авай сирер,

Амма абуру, вафасуз яз, авуна зи рикIел хирер.

 

Алахънай зун цавун аршдиз хкаж ийиз абрун тариф,

Амма вири зи зегьметар гьакI гьавая фена, гьайиф!..

 

За къуллугънай абруз даим, жуван чандиз гана азаб,

Абрун рекье зи рикI-жигер кана михьиз, хьана кабаб.

 

Анжах вучин? Зи зегьметдин хьанач абруз ерли къадир,

Хъсанвални за авунвай са касдизни хьанач гьич чир.

 

Ялгъузвал я и дуьньядал несибди гьар са инсандиз,

БахшнаватIа эгер уьмуьр ада диндиз ва имандиз.

 

Гьич садрани квадар тийин чна шадвал, чи кIубанвал,

Жумартвални, руьгьдин девлет, мердвал, дуьзвал, чи инсанвал­.

 

Квадар тийин чна умуд, тикрарин тIвар Зулжалалдин,

Гьам я эвел, гьам я эхир чи мурадрин, чи хиялрин.

 

Аллагь, гьар са четин кар На регьят ая чун паталди,

И мичIи тир зиндандин рак ачух  ая зун паталди.

 

Гьакъикъатдал, адалатдал гьар са чIавуз я зун ашукь,

Гьахълувал я каинатдин гьам гуьзелвал, гьам ярашугъ.

 

Бутпересри22 туна зун и зулуматдин гуьтIуь фура,

Я Ребби, На зи дердериз, зи гъамариз ая чара!

 

Ракъура На ракъин нурар зулуматдин и зиндандиз,

ЭкъечIдайвал и фурай зун шадвилелди ва кIубандиз.

 

Мирзе Али Ваз минетиз, ава даим ийиз суза:

Первердигар, зун и гьалда тур ксариз це На жаза!

 

Туьрк чIалай. Таржумаяр — Азиз  Мирзебегованбур.