Заз жегьил вахтара са шумуд ашукьдихъ галаз мукьувай таниш хьун кьисмет хьана. Вирибурун тахьайтIани, са шумудан тIварар завай гьуьрметдивди кьаз жеда. Сифте яз ашукь Абдул заз чи хуьре, са мехъерик, яргъалай акур кас тир. Амма са сеферда ам зал Махачкъаладай Дербентдиз хъфизвай автобусда мукьувай гьалтна. Чун таниш хьана. Ам, Дагъустандин радиовещанидай ганвай тапшуругъ кьилиз акъудун патал, са девирда Дербентдин гьаким хьайи Бикеди тешкилай ашукьрин акъажунра иштиракай ашукь Лукьманан манияр тамамариз хуьруьз хъфизвайди тир. Ада, еке кIалубдин журналдиз ухшар дафтар ахъайна, шиирар кIелна, са шумуд бейт маниярни лагьанай. Чаз, Дербентдиз агакьдалди, рехъ гьикI акьалтIнатIани чир хьаначир…
Герейханован тIварунихъ галай совхозда, Мегьрали Букарович Бачханова регьбервал гузвай чIавуз, майишатдин рекьяй еке агалкьунар къазанмишунихъ галаз сад хьиз, культурадин хилезни еке фикир гузвай. Адан девирда районда авачир хьтин культурадин дарамат эцигна ва лезги районра авай музыкадин алатрал къугъвадай, манияр лугьудай устадар санал кIватIна, культурадин макан тешкилнай. Анин иштиракчийрикай виридан тIварар кьун тавуртIани, заз алакьунар авай кьве кас рикIел хкиз кIанзава: чIагъанчи Ямудин Шихжамалов ва манидар Ражаб Сафаров. Абурун устадвиликай кхьинар гзаф авунвайвиляй, зун абурун яратмишунрин рекьикай гегьеншдиз рахадач.
Инал заз мукьвара чи арадай акъатай лезги халкьдин машгьур манидар (адаз гьакIни музыкадин алатрални къугъваз чидай), “Кьасумхуьруьн далдамчияр” ансамблдин иштиракчи хьайи гьевескар композитор Керим Камиловни рикIел хкиз кIанзава. Ширин ван, еке алакьунар авай устад тир.
Амма и макъалада заз кIелзавайбур Керим Камиловахъ хьиз еке алакьунар авай, ашукьдин чуьнгуьр чIагъандал эвезна, жуьреба-жуьре межлисрик иштиракзавай (ада чIалариз гьаваярни теснифзава), бине ЦицIигъай тир ва алай вахтунда Агъа СтIал-Къазмайрал яшамиш жезвай Рагьман Мурадовахъ галаз танишариз кIанзава. Ада тамамарзавай “Жегьилрин замана” тIвар алай манидихъ за мукьвал-мукьвал интернетдай яб акалзава. Мумкин я, за хьиз агъзурралди масабуруни. Рагьман Мурадован бажарагъдин зурбавал гьиссун патал тек са манидихъ яб акалун бес я. Ам мани лугьунив, чIагъандал къугъунив анжах са вичиз хас кьетIен жуьреда эгечIда.
За Докъузпара районда Керимхан Абасова регьбервал гузвай девирда Ражаб Сафарован экуь къаматдиз бахшна кьиле тухвай мярекатда иштиракнай. Хъсан межлис хьанай. Райондин регьбердиз рагьметлу манидардин къадир авайвиляй ихьтин мярекатдизни дуьнья акунай…
За и вакъиа рикIел хкунин себеб ам я хьи, чаз, гьайиф хьи, устадрин къадир абурал чан аламаз чир жезвач. Абур чи арада амачирла, абурун манийрин, гьавайрин ванер хьайила, гьайифар чIугваз, рикIел хкизва. Зи фикирдалди, манидар Рагьман Мурадоваз адан яратмишунрин рехъ мадни девлетлуди, чешне къачудайди, зар алайди хьун патал къулай шартIар тешкилна кIанда. Яратмишзавай касдиз, бажарагъди хъсан бегьерар гун патал, кIанзавайди гьа и кар я. Заз акI я хьи, Рагьман стхади мани лугьузвай къайда Ражаб Сафарован къайдадиз мукьва я. Гуя акI я хьи, абурун ванерихъ, манияр тамамарунихъ умуми са кьетIенвал ава. Ихьтин манидарар дидейри гьар юкъуз хазвач, абур, лугьудайвал, асирдилай садра пайда жезвай гъетер я. Им зи хсуси фикир я. За культурадин хилез талукь идарайри манидар Рагьман Мурадоваз фикир гудайдак умудар кутазва. Чи мурад манидардин жебехана халкьдин рикI шадардай цIийи авазрив, манийрив ацIун я.
Рагьман Мурадовакай Сулейман-Стальский районда кардик квай Кьасумхуьруьн телевиденидин (КТВ) студияда са шумуд передача туькIуьрнай, тамашачияр адан яратмишунрин рекьихъ галаз танишарнай. Абуруз интернетда, “YouTube” хостингда авай КТВ-дин каналдай исятдани килигиз, адан аламатдин ванцихъ яб акализ жеда.
Сажидин Саидгьасанов
