Малум тирвал, гьар са кIвалахдихъ, гьар са инсандихъ ва хуьруьхъни вичин би­не ава. Штулрин хуьр Кьурагь райондин­ къадимбурукай сад я. Штулвийри чпин маш­гьур алимрал, гьукуматдин идарайра кlвалах авур ва ийизвай къуллугъчийрал дамахзава. Зи къенин суьгьбетни ви­чин­ бине Штулай тир, Белиж поселокда яшамиш жезвай адетдин лежбер  Мигьралиев  Мирзабег  Эскералиевичакай  я.

Ам 1952-йисан 14-сентябрдиз Штула бригадир Эскералидин хизанда дидедиз хьана. Чlехи хизанда вад хвани кьуд руш авай. Мирзабег пуд лагьайди тир.  Хуьре 8-класс акьалтlарна, 9-классда кlелун Кьурагьрин интернатда давамарна. 1966-йисан залзала себеб яз, абур Бе­лиждиз куьч жезва. Ина 2-нумрадин школада 10-класс акьалтlарна. Са тlимил вахтунда совхозда зегьмет чlугур жегьил 1971-йисуз Советрин Армиядин жергейриз тухузва.

— Интернатда кlелдайла, зун рагьметлу шаир Шамсудин Исаеван яратмишунрал ашукь тир, — рикlел хкизва Мирзабег Мигьралиева. — Чи ими Рамазан художник­ тир.  Яратмишзавай инсанар хьуниз ки­лиг­на, абур кlеви дустарни тир, чи кlва­лизни къведай. Дахди абур гьуьрметдивди кьабулдай, жузун-качузун авурдалай кьулухъ Шамсудин муаллимди вичин шиирар кlелдай, имиди цlийи  шикилрихъ ­галаз танишардай. Ихьтин йикъар чаз культурадинни искусстводин гъвечIи суварриз эл­къведай. Шамсудин муаллимди чаз интернатда тарсарни гайиди я. А чIавуз зани алай вах­тунда машгьур писатель, журналист На­риман Ибрагьимова       9-классда санал кlел­на. Чна яшлу инсанриз кlа­­расар хаз, абур кlва­тlиз, кьурук хкиз куьмекар гудай. Хъвадай яд гъизвай булахар яргъа хьуниз килигна, яд гъиз куьмекдай. Анлай инихъ чун кlеви дустар­ни я. Чи жаван вахтар зи рикlел хъсандиз алама. Чаз муаллимри сада-садаз, чlехи-гъвечlидаз гьуьрмет ийиз, масадан кефи тахаз, кlеве авайдаз алакьдай куьмекар гуниз талукь тарсар чи ри­кlел гилани алама ва чна чи аялризни гьахьтин тербия ганва.

М.Мигьралиеван дах Эскерали колхоздин бригадир тир. А вахтунда колхозда 30 агъзурдав агакьна лапагар, 300 мал, 120 яц, 150 балкlан авай. Жемятди, маларихъ, хиперихъ, яцарихъ гелкъвез, векьер­ ягъиз, чlем, як гьасилиз гьакъисагъвилелди зегьмет чlугвазвай. Гьа жигьетдай яз — Эскералидин хизандини.

1973 -йисуз армиядай хтай Мирзабега Махачкъалада бухгалтервилин курсара кlел­зава. Бухгалтервилин пеше къачур ам Махачкъаладин портуна кlвалахал акъвазна, кlвалахни ийиз автошколада шофервилин пешени чирзава. Ина кlелза­вайбуруз 41 манат стипендия гузвай. Пуд йи­суз бухгалтер яз кlвалахай­далай гуьгъуьниз ада автобусрин паркуна шофервал ийизва.  И йисара армиядай хтанвай адаз военный комиссариатдай эверзава, инструкторвилин къуллугъ тамамарун тап­­шурмишзава.

Жегьил Белиждиз хквезва. Саки 40-йисуз, арендатор яз, чилел зегьмет чlугу­на. Арендада къачунвай 4 гектар ципицl­рин багълара адан вири хизанди зегьмет чlугвазвай.

— Чун арендаторар тиртlани, а вахтунда гила хьиз тушир, — суьгьбетзава ада. — Чна совхоздик кваз кlвалахзавай. Гьелбетда, чазни, виридаз хьиз, планар гузвай. Зи хи­занди гьакъисагъвилелди зегьмет чlу­гу­нин нетижада са шумуд йисуз кьвед-пуд планар ацlурайди я. План са гектардай цlуд тонн яз, чна 30 тонн кlватl­дай. Чаз “Зегьметдин зарбачи” лагьай тlвар ганай. Хъсан нетижаяр къазанмишнавай чи хизандикай республикадин телевидениди репортажни гайиди я. Са шумуд йисуз рес­публикада кьур йисан нетижайрай сов­хоз гъиляй-гъилиз къвезвай “СССР-дин 60 йис” яру пайдахдиз лайихлу хьанай.

Гъакъисагъ зегьметдай Мирзабег Мигьралиев “Дагъустан Республикадин лайих­лу уьзуьмчи” лагьай гьуьрметдин тlвар­цlиз­ лайихлу хьана.

Белиждин жемятдин арада М.Мигьралиеваз еке гьуьрмет ва авторитет ава. Ам гьамиша кlвалахрин кlвенкlве жеда. Гьам ди­гидай яд къвезвай хвал михьиз, гьам ме­­хъеррикни мелерик гуьгьуьллудаказ аш­­паз­вал ийиз, гьам герек чкадал дуьз меслят къалуриз. Алай вахтунда ада          Г. Лез­гин­це­ван тlварунихъ галай школада йи­фен къа­равул яз кlвалахзава. Инани ада школадин­ руководстводиз вичивай жедай куьмекар гузва. Вичин асул кlвалахдилай гъейри, гьихьтин тапшуругъ гайитlани, ам на­мус­лудаказ кьилиз акъудзава. Шко­ла­дин руководстводи адан гьакъисагъ зегьмет гьуьрметдин грамотадалди къейд­нава.

М.Мигьралиева вичин веледарни зегьметдал рикl алайбур яз тербияламишна.  Чlехи гада Владик Москвада карчи я. Рената икьрардалди Россиядин Армияда къуллугъзава. Чlехи руш Эльвиради Каспийскда детдомда кlвалахзава. Гъвечlи руш Сабина Махачкъалада вичин хизандихъ галаз яшамиш жезва. Ам пуд аялдихъ гелкъвезва. Наира Махачкъалада аялрин бахчада тербиячи я. Виридалайни гъвечlи руш Каринади Дербентдин медучилище акьалтlарнава. Чешнелу хизанда 9 хтул ава. Вири бахтлу хьун Мирзабег бубадин эрзиман мурад я.

Къагьриман Ибрагьимов