Сулейман-Стальский райондин хуьруьн майишатдин карханайри, лежбервилинни фермервилин майишатри ва арендаторри алатай йис вири хилерай хъсан нетижаяр аваз акьалтIарна. Кьилди багъманчивиликай рахайтIа, абуру 18000 тонндилай виниз емишар кIватI хъувуна. Им 2017-йисуз кIватI хъувурдалай ва акъатай йисуз планламишайдалай хейлин гзаф я.
Райондин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин управленидин начальник Мегьамедзагьид Бабаева чаз лагьайвал, районда Дагъустан Республикадин кар алай “Нетижалу АПК” проект, “2014-2020-йисара Сулейман-Стальский районда хуьруьн майишат вилик тухун” муниципальный комплексный программа ва “2013-2020-йисара Сулейман-Стальский районда интенсивный багъманчивал вилик тухун” муниципальный кар алай программа уьмуьрдиз кечирмишзава. Ида, санлай хуьруьн майишатдин вири хилер хьиз, багъманчивал вилик тухунизни куьмекзава. И хилени инвестицийрин чIехи майданар кардик кутазва, нетижада багъларин майданар йисандавай-суз артух жезва.
Алай вахтунда районда, санлай къачурла, 3395,8 гектар багълар ава, идакай 2698 гектар бегьердал атанвайбур я. ХъуьтIуьн и йикъара карханайрин зегьметчияр, арендаторар, лежбервилинни фермервилин майишатрин иесияр багълара агротехникадин серенжемар тухунал машгъул я.
Райондин Кьил Нариман Абдулмуталибовахъ ва хуьруьн майишатдинни суьрсетдин управленидин начальник Мегьамедзагьид Бабаевахъ галаз чун и йикъара “СтIалрин багълар” инвестицийрин проектдин сергьятра аваз багъманчивал вилик тухузвай “Паласа” ООО-диз фена. Ана рабочияр тарарин ва къелемрин кьурай ва герек авачир хилер атIунал машгъул тир.
Гьа са вахтунда, карханада 60 гектардин майданра лап фад бегьердал къведай багълар кутунизни гьазурвилер аквазва. Кьилди къачуртIа, и кьадар чил 60-65 сантиметр деринвал аваз къарагъарнава, участок пландик кутунва, Кабардино-Балкариядай тир пешекарри ракьунни бетондин даяхар акIурнава. Мукьвара Россиядинни Израилдин саналди тир “АИК” ООО компания багълариз яд марфадин къайдада гудай система хкунив ва чкадал тайинарунив эгечIда. Гьар са гектардал 32 000 къелем гьалтдайвал, цадай къелемар Италиядай ва Сербиядай хкида, идан патахъай икьрар ава.
Гележегда инвесторди “СтIалрин багълар” проектдин сергьятра аваз 1500 гектарда багълар кутун планламишнава.
— Районда багъманчивал вилик тухуник инвесторри кутазвай пай, гьелбетда, екеди я, — давамарзава Мегьамедзагьид Бабаева. — Гьа са вахтунда, чпин мумкинвилериз килигна, гъвечIи майданра — 1-10 гектарда багълар кутунвай ва кутазвай лежбервилин майишатрин, кьилдин ксарин кьадарни гзаф я. Кьасумхуьрел, Эминхуьре, Агъа СтIалрин Къазмайрал, Герейханован хуьре, Агъа, Вини ва Кьулан СтIалрин хуьрера и кIвалах хъсандиз тешкилнава. Инанмишвилелди лугьуз жеда хьи, мукьвал тир гележегда багъманчивал райондин экономикадин кар алай хилез элкъведа.
Хазран Кьасумов