Чи ватанэгьлияр — гьар сана
Инсанриз, обществодиз виридалайни герек, хийир авай пеше гьим я? Зи фикирдалди, и суалдиз са ва я кьвед-пуд пешедин тIвар кьуна жаваб гуз жедач. Гьелбетда, пешеяр вири герекбур, жуьреба-жуьре хилера лазим жезвайбур я. Духтурвилин пеше иллаки кьетlенди, жавабдарди я. Инсандин сагъламвал хуьзвайди духтур я кьван. Авиценна Ибн Синади дуьз къейднава: «Духтурдихъ катран вилер, рушан гъилер, гъуьлягъдин акьул, асландин рикI хьана кIанда».
Ихьтин веревирдер за мукьвара таниш са касдивай Владикавказ шегьерда военный госпиталда кар алай хирург яз кIвалахзавай Россиядин ва РСО — Аланиядин лайихлу духтур Мусабег (Мусаудин) Муталибовакай алхишдин келимаяр ван хьайидалай кьулухъ авуна. Малум хьайивал, Аланияда сейли духтурдин-хирургдин ери-бине Агъа СтIал-Къазмайрилай я.
«Владикавказ» газетдин сайтдай чаз М. Муталибовакай са бязи делилар жагъана. Мусабег Муфрудинович медицинадин къуллугъдин полковник, медицинадин илимрин кандидат, Афгъанистанда, Кеферпатан Кавказда, Кьиблепатан Осетияда ва Донбассда женгерин гьерекатрин иштиракчи, «Яру Гъед» ордендин сагьиб я. И делилри Мусабег Муфрудиновичан дережа, алакьунар хъсандиз къалурзава.
Мусабег Муталибов 1961-йисан 16-майдиз Агъа СтIал-Къазмайрин хуьре чIехи ва гьуьрметлу хизанда дидедиз хьана. Адан буба Муфрудин биологиядин, диде Саимат Гьажиева химиядин тарсар гузвай муаллимар тир. Мусабегалай гуьгъуьниз хизанда мад 5 аял — кьуд рушни са гада — хъхьана. Диде-бубади веледриз дуьз тербия гана, абуру мектеб лап хъсан къиметар аваз акьалтIарна. Мектеб къизилдин медаль къачуналди акьалтIарай Мусабег вичин бубадин ва тежриба авай хирург тир имидин меслятдалди Дагъустандин медицинадин институтдик экечIна. Чирвилеринни спортдин рекьяй хъсан гьазурвал авай жегьил, самбодай спортдин мастервиле кандидат тир М. Муталибова 4-курсунилай гуьгъуьниз кIелунар Саратовдин мединститутдин военно-медицинский факультетда давамар хъувуна. Анаг кьегьал хци 1985-йисуз хъсан чирвилер къачуналди акьалтIарна.
Хирургиядин рекьяй сифтегьан вердишвилер авай Мусабег Муфрудинович Афгъанистандиз ракъурна, ам 56-десантдинни гьужумдин бригададин парашютринни десантдин медицинадин пунктунин начальниквиле тайинарна. И жавабдар ва регьят тушир везифаяр ада 1987-йисалди намуслудаказ кьилиз акъудна. ВикIегь ватанэгьлиди Советрин Союздин Яракьлу Къуватрин шумудни са офицерни аскер, лугьудайвал, ажалдин къармахрай акъудна.
Гуьгъуьнлай военный хирург М. Муталибоваз Германияда авай чи кьушунрин дестеда къуллугъ авун кьисмет хьана. 1992-йисан сифте кьилера, Чечняда, Ингушетияда ва Кьиблепатан Осетияда гьалар къизгъин хьунихъ галаз алакъалу яз, М. Муталибов Осетиядиз хтана.
Духтурдикай «Владикавказ» газетдин сайтда генерал-лейтенант Анатолий Хрулева ихьтин гафар кхьенва: «Ленинграддин Военно-медицинадин академиядин медицинадин къурулушдиз регьбервал гудай пешекарар гьазурзавай факультет акьалтIарнавай, Советрин Армиядин госпиталра ва поликлиникайра кIвалах авунин рекьяй тежриба авай зун, капитан Муталибов вичин везифайрив эгечIзавай тегьер акурла, гьейран хьана амукьнай. Адан пешекарвилин вини дережа себеб яз, цIудралди чи чIехи чинар авай офицерри сагъламвал мягькемар хъувурдалай гуьгъуьниз Яракьлу Къуватрин жергейра къуллугъ давамар хъувуна».
1995-1998-йисара Мусабег Муфрудиновича Санкт-Петербург шегьердин Военно-медицинадин Академиядин регьбервал гудай пешекарар гьазурзавай факультетда «хирургия» пешедай кIелна. Адалай гуьгъуьниз Тбилиси шегьерда къуллугъна.
Округдин госпиталда са шумуд йисуз намуслудаказ къуллугъ авунай, округдин медицинадин къуллугъдиз регьбервал гунай М. Муталибов, 38 йисан яшда аваз, вахтунилай вилик «Медицинадин къуллугъдин полковник» чин гун патал къалурна. 2000-йисалай инихъ полковник Муталибова, чна винидихъ къейд авурвал, Владикавказдин гарнизондин госпиталда вичин рикI алай пешедай кIвалахзава.
Вичикай, кIвалахдикай рахадайла, Мусабег Муфрудиновича Гиппократан машгьур келимаярни рикI алаз тикрарда: «Гьар са кас инсандив, вичив гьикI эгечIна кIанзаватIа, вични гьакI эгечIуниз, азарлудан хер вичин хер хьиз кьабулуниз мажбур я».
РикI алай пешеди хьиз, Мусабег Муфрудиновичаз низамлу ва гьуьрметлу хизанди, вафалу юлдаш Гьуьруьзат Гьасановнади уьмуьрдал кьарувал, пакадин йикъахъ инанмишвал гузва. Абурухъ пуд хва ава. Владикавказдин мектебра ва вузра кIелай абуруз лезги ва урус чIаларихъ галаз санал осетин чIални хъсандиз чида. Гадайрихъ чпин кIвал-югъ, хизанар хьанва. Абур чпин бубадин рекьеваз фена: пуд хвани Россиядин армиядин офицерар я. Абурукай садакай — капитан, СВО-дин иштиракчи Шейх-Саид Муталибовакай — и мукьвара Сад лагьай каналдай передача къалурна.
Чаз райондин, республикадин, хайи халкьдин тIвар яргъарани машгьурзавай Муталибоврин хизандихъ гьар са карда мадни агалкьунар ва мягькем сагъламвал хьана кIанзава.
Хазран Кьасумов,
Россиядин журналистрин союздин член
