15-февралдиз Советрин кьушунар Афгъанистандай ахкъудайдалай инихъ 35 йис тамам жезва.
Аниз гьахьай 1979-йисан 25-декабрдилай ахкъудай 1989-йисан 15-февралдалди дяведа Советрин Армиядин 620 агъзур аскерди ва офицерди иштиракна, 15 агъзурдалай гзаф игитвилелди телеф хьана. Абурукай 140 кас дагъустанвияр тир.
Афгъанистандин дяведай элкъвена Ватандиз хтун кьисмет тахьай гзаф аскеррин дидеяр къе сагъ яз ама, рикIера лагьайтIа абурун, хер ава. РикIел Дагъустандин халкьдин шаир Фазу Алиевадин гафар къвезва: «Гьиниз гуьлле гайитIани, ам дидедин рикIихъ галукьзава».
Чи гзаф аскерри-интернационалистри Афгъанистандин дяведа игитвилер къалурна.
Кьасумхуьруьн райондай а дяведа 134 касди иштиракна. Интернациональный буржи кьилиз акъуддайла, абурукай вад кьегьал телеф хьана. Рагьмет хьурай чпиз.
Ингье абур:
Гуьлмегьамед Къурбанов. 1961-йисан 3-ноябрдиз Герейханован хуьруьн 1-отделенида дидедиз хьана, 1981-йисуз адаз СССР-дин Яракьлу Къуватрин жергейриз эвер гана. Гьа йисуз телеф хьана. Адаз Яру Гъед орден гана (кьейидалай кьулухъ). Герейханован хуьре кучукнава.
Раидин Османов 1960-йисуз Герейханован хуьруьн 1-отделенида дидедиз хьана, I980-йисуз Яракьлу Къуватрин жергейриз эвер гана. Взводдин командир къутармишдайла, телеф хьана. Адаз Яру Гъед орден гана (кьейидалай кьулухъ). 1980-йисан майдиз Герейханован хуьре кучукна.
Алискер Платов 1964-йисуз Герейханован хуьруьн 1-отделенида дидедиз хьана. 1982-йисуз адаз армиядин жергейриз эвер гана. Афгъанистанда. 1981-йисуз телеф хьана. Адаз Яру Гъед орден гана (кьейидалай кьулухъ). 1982-йиуз Герейханован хуьре кучукна.
Абдул Саидов 1961-йисан 18-июндиз Хипит1рал дидедиз хьана. 1980-йисан июндилай младший сержант Саидов частунин кьилдин отделенидин командир тир. 1981-йисан 5-февралдиз нубатдин женгина ада 4 басмач тергна, женгинин са юлдаш хатасуз чкадиз акъудна. БТР-да аваз ада отделенидин гьерекатриз регьбервал гана. Абдул Саидоваз Яру Гъед орден гана (кьейидалай кьулухъ). Ам 1981-йисан февралдиз Эминхуьре кучукна.
Гьажи Селимов 1962-йисуз Вини СтIалрин хуьре дидедиз хьана. 1984-йисан 20-сентябрдилай кьилдин отряддин разведчик тир. Адаз Яру Гъед орден гана (кьейидалай кьулухъ). 1985-йисуз Вини СтIалрин хуьре кучукна.
Чи аскеррин-интернационалистрин игитвилер, экуь къаматар халкьди рикIелай ракъурзавач. ИкI, Абдул Саидован тIвар Эминхуьруьн юкьван школадиз, хуьруьн са куьчедиз, Раидин Османован тIвар Герейханован 1-нумрадин юкьван школадиз ва хуьруьн са куьчедиз, Гуьлмегьамед Къурбанован тIвар Герейханован 1-нумрадин юкьван школадин музейдиз, пионеррин дружинадиз, Гьажи Селимован тIвар Вини СтIалдал са куьчедиз, хуьруьн школадин край чирдай музейдиз ганва.
Аскер-интернационалист Акимбег Гьуьсеналиеван тIварцIихъ НуьцIуьгърин юкьван школада пионеррин дружина гала. (А. Гьуьсеналиев Афгъанистандин дяведа хьайи хирерикди 1983-йисуз регьметдиз фена).
Афгъанистандин дяведин ветеранриз, телеф хьайи кьегьалрин хизанриз куьмекар гунин мураддалди 1994-йисуз районда Вирироссиядин общественный «Российский Союз ветеранов Афганистана» организациядин отделение кардик кутуна. Адаз Испикрин хуьряй тир Ислеман Ризаева регьбервал гузва.
2020-йисуз Кьасумхуьрел аскеррин-интернационалистрин гьуьрметдай аллея ачухна. Райондин кьиле авайбурун, «Афгъанвийрин Союздин» чалишмишвал себеб яз, дяведин са шумуд яшайишдин кIвалерин сертификатар къачуна. Дяведа телеф хьайи кьегьалрин кIвалер капитальнидаказ ремонт хъувун патал пулдин такьатралди куьмекар гана.
Афгъанистандин дяведикай, ана иштиракай ва телеф хьайи кьегьалрикай рахадайла, ихьтин са кардикайни лугьуз кIанзава. 2022-йисан эхирра «Новый Кавказ» — «Кюринские известия» издательстводи 196 чиникай ибарат «Афганистан – наша память и боль» ктаб акъудна. Ана Афгъанистанда дяведа иштиракай ва ана телеф хьайи кьегьалрикай гзаф кьадар делилар, шикилар, чарар, къейдер ганва.
Хазран Кьасумов
