Стха халкьарин эдебиятдай
Вилик йисара Дагъустандин эдебиятда жуьреба-жуьре халкьарин шаиррин, гьикаятчийрин эсерар милли чIалариз таржума ийидай хъсан адет авай. Исятда и кIвалах лап зайиф хьанва, таржумачийрин мектеб саки кардикай хкатнава. Чи фикирдалди, и кар къайдадиз хкунихъ Дагъустандин эдебият еримлу хьунин карда еке метлеб ава.
“Лезги газетда” ара-ара стха халкьарин векилри акъудзавай ктабрикай малуматар гузва, лезги чIалаз элкъуьрнавай абурун яратмишунар чапзава. И сеферда чаз даргийрин “Замана” газетдин мухбир, чи къелемдин дуст Гьажимурад Ражабован мукьвара акъатнавай “Абик” тIвар алай ктабдикай рахаз кIанзава.
Гь.Ражабова хейлин йисара урус чIаланни литературадин муаллим яз зегьмет чIугуна. Ам Зегьметдин Баркалладин III дережадин ордендин сагьиб, “РФ-дин виридалайни хъсан муаллим” конкурсдин гъалибчи, РД-дин лайихлу муаллим, хъсан журналист я. Азад вахтунда дарги ва урус чIаларал гьикаятдин эсерар кхьизва. 2019-йисуз адан гьикаяйрин сад лагьай ктабдиз дуьнья акуна. “Абик” автордин кьвед лагьай ктаб я. Ктабдиз ганвай тIвар ана гьатнавай хейлин гьикаяйрин кьилин игитдин — гьунарлу, вафалу кицIин лакIаб я.
КицI инсандин вафалу дуст я, лугьузва бубайрин мисалда. Гь.Ражабован ктабди и гьакъикъат мад сеферда тестикьарзава. Абикни дагълара лапагрин суьруь хуьзвай чубандин кIеви дуст тир. Вичин иесидихъ галаз ам, лапагар санай масаниз куьчардайла, гзаф чкайра хьана. Гьатта Кьурагь райондин Гелхенрин хуьруьн мулкара авай гатун яйлахрани. 1941-йисан гатуз фашистри хабарсуз Советрин Союздал гьужумна. ЧIехи уьлкведин вири пипIерай агъзурралди инсанар Ватан хуьз фронтдиз фена. Абурун арада чубандин япунжи аскердин шинелдалди эвезай Абикан иесини авай. Гьикаядай хабар жезвайвал, ам, поездда акьахна, фронтдиз рекье гьатайла, Абика, поезддин гуьгъуьна гьатна, цIудралди километрияр атIана. Адаз вичин иесидивай къакъатиз кIанзавачир. Ингье гьакъикъи дуствилин образ. И образ Гь.Ражабован ктабда гьатнавай маса эсеррани гьалтзава.
Чна чи къелемдин дуст Гьажимурад Ражабоваз цIийи ктаб мубаракзава ва адахъ яратмишунрин рекье мадни еке агалкьунар хьун алхишзава. Автордин “Абик” тIвар алай гьикая мумкинвал хьайи са арада, лезги чIалаз элкъуьрна, чи газет кIелзавайбурузни теклифда.
Агьмед Магьмудов
