Чи халкьдихъ сейли ксар пара ава. Ингье абурун виридакай чахъ чирвилер авач. Заз ихьтин кьве касдикай лугьуз кIанзава. Абур кьведни чи халкьдин вири Къафкъаздиз сейли алим, шаир, маарифчи Гьасан Алкьадаридин хтулар я. Вучиз ятIани чIехи камалэгьлидикай кхьидайла адан несилдай тир маса инсанар хьиз, и ксарни рикIел хкизвач. Гь.Алкьадаридихъ хтуларни штулар гзаф авай. И кьведакай чирвилер лап тIимил ава.
Алимдин хтул Абдулагьед Султанов сифте яз Дагъустанда медицинадин къуллугъ арадал гъайи ксарикай я. 1902-йисуз дидедиз хьайи адан аялвал вичин чIехи буба Гьасан Алкьадаридин кIвале фена. Ина ада урус, араб, фарс ва туьрк чIаларал кIел-кхьин чирна.
Грозныдин рабфак агалкьунралди куьтягьай ам 1924-йисуз Москвадин сад лагьай Медицинадин Институтдин хирургвилин факультетдик экечIна. Инаг акьалтIарайла адаз агалкьунралди тафаватлу хьайи жегьил хьиз кафедрада амукьна кIвалахун, диссертация хуьн теклифна. Ингье им адан хайи ватанда агъзурралди инсанри садакай садак къведай азаррикай азият чIугвазвай вахтар тир. Гьавиляй Абдулагьед Дагъустандиз хтана ва ина ам Ахцегь округдин кьилин духтурвиле тайинарна. Гуьгъуьнлай Хасавюрт ва Кьасумхуьр районрин кьилин духтурвиле кIвалахай ада республикадин кьилин азарханадиз регьбервал гана.
Ватандин ЧIехи дяведин йисара эвакуация авуна галкIурнавай са шумуд азарханадин кьилин духтурвиле кIвалахай А.Султанова агъзурралди инсанар сагъарна. Вад орден, гьакIни СССР-дин медицинадин кIвенкIвечи ва Дагъустандин лайихлу духтур хьтин гьуьрметдин тIварар къачур Абдулагьед Султанова 1945-йисуз 43 яшда аваз вичин дуьнья дегишарна.
Алатай асирдин 40-йисара СССР-дин илимдин журналра А.Султанован са шумуд макъала чап хьанай. Санлай адахъ 100-далай гзаф илимдин макъалаяр авай. Гьайиф къведай кар ам я хьи, къедалди архиврай а макъалаяр жагъурна винел акъуднавач. Вичин тIвар СССР-дин виридалайни хъсан 100 хирургдин сиягьда гьатнавай Абдулагьед Султанован ирсинихъ гелкъуьн, ам гилан несилрив агакьарун чи буржи я.
Гьасан Алкьадаридин тIимил яшамиш хьайи хтулрикай садни Селим Гьасанов я. Адан бубади — Гь.Алкьадаридин хва Абумуслим Гьасанова Петербургда военный чирвилер къачунай, урус пачагь III Александран хсуси къаравулрин дестеда къуллугънай ва гуьгъуьнлай ам Дарги округдин наибвиле тайинарнай.
Вичин бубадин рехъ давамарай Селим Гьасанов урус пачагьдин кьушундин машгьур офицеррикай тир. Дуьньядин сад лагьай дяведа къагьриманвилер къалурай ада 28 йиса аваз полковниквилин дережа къачунай. Георгиевский хачуниз ва маса орденриз лайихлу хьайи Селим Гьасановаз урус пачагьди къизилдал нехишар атIай турни пишкеш авунай. С.Гьасанов Краковдин патарив кьиле фейи дяведа, 30 яшда аваз къагьриманвилелди гьелек хьанай.+
За чпикай ихтилат авур ксарикай шаир ва публицист Гьуьсейн Гьуьсейнова 2014-йисуз Магьачкъалада урус чIалал чапдай акъудай «Гьасан Алкьадари» ктабда са бязи малуматар ганва. Ингье абур тIимил я. Чи тарихчийри, къелемэгьлийри ихьтин кьегьал инсанрикай чирвилер винел акъудна халкьдиз гегьеншдиз малумат ганайтIа хъсан тир.
Самур
