Цинни, цIунни, намусдин гьуьжет

ГьикI ятIани са сеферда цIай, яд ва намус сад-садал гьалтна, абурун арада гьуьжет хьаналда.

— Уьмуьрда зун виридалайни герекди я. Нагагь зун авачиртIа, общество медениятдин ихьтин еке дережадиз акъатдачир, инсанри къекъвена-къекъвена зун жагъур хъийидай, — лугьуда цIу.

— Ваъ, виридалайни чарасузди зун я, вучиз лагьайтIа яд уьмуьр я. Зун ква­хьай­тIа, вири тIебиатдал кьур акьалтда. Инса­нар чилин деринрайни яд хкудуниз мажбур жеда, я абур захъ къарихдаказ рекьида, — такабурлудаказ ван хкажда ци.

— Зун квахьдач, — вич-вичихъ инанмиш яз, куьруь жаваб гуда намусди.

— Вучиз? Икьван гужлу ва важиблу чун, цIайни яд, квахьун мумкин тирла, вун вучиз­ квахьдач кьван? — тажуб жеда абур.

— Нагагь зун квахьайтIа, жагъин техйи­дайвиляй. Намус инсанвилин кьилин лишан я. Намус квахьай кас вагьшидиз ух­ша­миш жеда, — лагьайла, цIузни циз хълагь­дай гаф амукьнач.

Эхь, инсандин кьетIен къилих-безек рикIин михьивал, ягь-намус я. Ам садра ква­хьайтIа, элкъуьриз жедач, инсанвални квахьда.

Къарадин шампанское

Фияз машиндин рехъ авачир вахтара ана Къара лугьур са туьквенчи хьана. Шей-шуьй къачун патал лам гваз къведа ам Ах­цегьиз. Герек маса шейэрихъ галаз санал къачуда ада туьквендиз са ящик шампан­скиярни. Гатун зегьем вахт, ламран винел гьебейра — шампанскияр. Гьамамрилай алат­на, Смугъулрин рекье бирдан, тфенг ягъай хьиз, акъатда са шампан­скийдин  кIумп. Шуьшедин кIане са истикан­ кьван амукьда ички. Гадариз гьайиф атана, Къара­ди ам хъвада. Ахпа са-сад шампанскияр къати сес гваз акъатиз, кIане амукьайдини иесиди, пул ганва эхир, гьайиф я лугьуз, хъваз, акъатда ам Сму­гъулрин муькъвяйни­. Зангалрик агакьайла, лух пиян хьанвай язух туьквенчи рекьин къерехдив гакъалда­ ва йифди гьанив­ гумукьда. Гена хъсан хьана, вагьши ничхир ацалтнач. Рехъ чидай лам ла­гьай­­тIа­, ичIи шуьшеярни гваз хуьруьз хъфида­. Иеси галачиз лам хтана акур багърияр, къалабулух акатна хьиз, йифди Къа­ра­дихъ къекъвез жеда. Экуьнахъ фад Зангалрик туьквенчи гьат хъувурла, ам, кьил тIазваз, цIийиз вич-вичел хквезвай.

Нетижа: ичкидихъ галаз са жуьредани дуст жемир, вучиз лагьайтIа дуьньяда пара писвилеринни айибвилерин себеб гьам я.

Вичи-вичиз хиянатвал

Ахцегьа Камал лугьудай са кас, мажиб къачуна хкведайла, марфадик акатна, тамам кьежида. КIвализ хтана, чарчин пулар газетдал экIяна, кьурурдайла, къунши Мирзе атана акъатна.

— Вун квел машгъул я, я къунши? — салам-калам авурдалай кьулухъ жузада ада.

— Авач, чан къунши, ингье, исятда атIай пул я, кьурур хъийизва, — рикIивай хьиз лугьуда ада.

Мирзе сагърай лагьана хъфей са герендилай милицияр атана акъатда. “Вуна вуч ийизва?” лагьай гьабурун суалдизни Камала гьа сад хьтин жаваб гуда.

— Бес пул атIудай станок гьинава?

— Къуншидин кIвале, — галкIун тавуна лугьуда ада.

Милицайри къунши Мирзедин кIвал ахтармишна, анай ички хкуддай аппарат жа­гъи­да. Нетижада судьяди Мирзедиз пуд йис кар атIуда.

И агьвалатди “Масадаз атIай фуруз жув аватда” мисалдин керчеквал успатзава. Ажугълу, пехил касди масадалай артух вичи-вичиз зарар гузва…

(“Шерифали бубадин насигьатар” ктабдай).

«Лезги газетдин» 2018-йисан 47-нумрадай