“Лезги газетдин” 27-июндиз акъатай 26-нумрада Лезги писателрин Союздин член Хазран Кьасумован “Эпосдин тарихдикай ва суварикай” макъала чапнавай. Ана Дагъустандин халкьдин шаир Майрудин Бабахановича лугьузвайвал, Шарвилидин сувар къадим Ахцегьа гьеле XIX асирда кьиле тухузвай. (Кьилин комендантдин руш Нина Рота вичин ктабда кхьенва).
Суварик жегьилри кьуршахар кьунай, балкIанраллаз чамарар авунай, къванер хкажунай акъажунар тешкилзавай, гъалибчийриз “Шарвили” тIвар гузвай. АкI хьайила, эгер а девирра, суваррин сергьятар лап гуьтIуьбур тиртIа, алай вахтунда ам Дагъустандин халкьарин ва гзаф маса миллетрин сувариз элкъвенва.
ЦIи саки 10 агъзурдав агакьна мугьманар суварик хтанвай. Иштиракзавай инсанрин арада неинки Дагъустандин, стха республикайрин, гьатта урус халкьдин векиларни гзаф авай. Ихьтин еке мярекат тешкил авунай, вирида хьиз, зани “Умуд” фондунин регьбер И.М. Яралиеваз — мергьяматлувилин гъил ачухзавай лезги игит хциз, чухсагъул лугьузва.
Шарвилидикай кьисаяр, шиирар, манияр туькIуьрун къени акъвазнавач. Ам халкьдин кьиле акъвазай, гьич садрани душмандивай зайифариз тахьай полководец хьайидал шак гъизвач. И фикирриз къуват яз, завай “Лезги газетдин” винидихъ къалурнавай нумрадин 4-чина чи машгьур шаир, магьир публицист Мерд Алидин “Шарвилидин игитвилер” тIвар алай макъала къалуриз жеда. Санлай къачурла, ина авай фикирди ачухарзава хьи, Шарвилидин къуват, акьул, кьетIивал цавун ваъ, халкьдин садвилелай аслу я. Гьавиляй адан къамат халкьчидиндини хьанва. Мерд Алиди кхьизва: “Эпосда Шарвилини халкь датIана санал ала. Вири имтигьанра.
Шарвили вичин халкьдин садвилелди къуватлу я!”
Исятдани гьакI яз аквазва заз. Игитдин сувар кьиле тухудайлани, халкьдин битаввили зун гьейранарна. Ам гьакIан битаввал ваъ, заз чиз, Шарвилидин къуват давам хьун тир.
29-июндин пакаман сятдин 7-даз зун Советский хуьруьн къекъуьндал алай. Инаг инсанрини машинри кьунвай. Заз чир хьайивал, абур суварик къвезвайбур тир. Абуруни, гьа за хьиз, Сулейман-Стальский, Хив, Кьурагь, Агъул районрин делегацияр вилив хуьзвай. Гуьзлемишун яргъалди фенач. Сад садан гуьгъуьналлаз пайда хьайи делегацияр, Мегьарамдхуьруьн ва Докъузпара районрин векиларни галаз, Ахцегьиз рекье гьатна…
Ахцегьа гьар са райондиз вичин майдан авай. Месела, Сулейман-Стальский райондин майдан Дагъустандин халкьдин шаир Хуьруьг Тагьиран паркуна къурмишнавай. Райондин делегация ахцегьвийри иманлу саламралди, михьи рикIелди, нур ва хъвер алахьзавай къаматралди, тIямлу хуьрекралди къаршиламишна. И карди, гьелбетда, аниз фенвай мугьманрик гьевес ва ашкъи тIимил кутунач. Белки, гьавиляйни абуру чпин алакьунарни, сувариз гьазурвилерни лап вини дережада аваз раижна.
Зун “Шарвилидиз” мугьманвилиз гьикI гьевесдин лувараллаз фенатIа, анай рикI, гуьгьуьл, хуш майилар — вири ацIана, гуьлчеменрин фикирар гваз элкъвена хтунни авуна.
Абдул Ашурагъаев