Лезги халкьдихъ чпин тIварар, ишигълу уьмуьр гьамиша рикIел хвена, хъсан крара чпелай чешне къачуна кIани баркаллу рухваярни рушар гзаф ава. Бажарагълу журналист ва публицист Абдулла Усамович Усамовни гьахьтинбурукай сад тир. Зун — къурушви, ам хуьруьгви ятIани, заз а кас (вичиз Аллагьди рагьметар гурай) мукьувай чидай. Журналиствилин пешеди чун, кьве къелемдаш, сад-садаз мукьва, гьуьрметлу ва истеклу авунвай. Чун кьведни къадим Дербентда яшамиш жезвай. За чкадин газетдин редакцияда зегьмет чIугвазвай. Абдулла стхади (яшарал гьалтайла, ам залай чIехи тирвиляй за адаз гьуьрметдивди “стха” лугьузвай), зун пешекар журналист тиртIани, мукьвал-мукьвал редакциядиз мугьман жез, заз вичин тежрибадикай суьгьбетардай, гьар са макъала кIелзавайдаз хуш къведайвал, нетижа хкуддайвал кхьин тапшурмишдай.
Ахцегь райондин Хуьруьгрин хуьре гзаф аялар авай хизанда экуь дуьньядал атай Абдулла Усамов аял вахтарилай зегьметди лигимарна — чубанвална, хипехъанвилин бригададин бригадирвиле зегьмет чIугуна. Дербентдин хуьруьн майишатдин техникум акьалтIарна (1949-йис), хайи районда агрономвиле кIвалахна. Гьа са вахтунда “ЦIийи дуьнья” ва республикадин “Социализмдин пайдах” (гилан “Дагъустандин правда”) газетризни мукьвал-мукьвал ада макъалаярни (иллаки критикадинбур) кхьиз хьана.
Жегьил мухбир А.Усамован макъалаяр, фельетонар, кIелзавайбуру хьиз, “Социализмдин пайдах” газетдин тежрибалу къуллугъчийрини, журналистрини гзаф хушвилелди кьабулзавай. Гьавиляй 1953-йисуз ам “Дагъустандин правда” газетдин Дербентдин зонада хсуси корреспондентвиле тайинарна.
Вичиз мухбирвилин рекьяй са кьадар чирвилер, устадвал ва тежрибани хьанвай Абдулла Усамов редакцияди вичиз авур чIехи ихтибардив акьалтIай жавабдарвилелди эгечIна. Адан макъалаяр, иллаки фельетонар, авачир газетдин нумра тек-бир жедай. Абдулла Усамова 40 йисуз “Дагъустандин правда” газетдин хсуси корреспондентвиле гьакъисагъвилелди кIвалахна. И йисара ада 500-дав агакьна фельетонар кхьена.
А.Усамова “Дагъустандин правда” газетда кIвалахзавай саки вири йисара виликан “Коммунист” (гилан “Лезги газетдихъ”) галазни сих алакъа хуьзвай, макъалаяр чапзавай. Тежрибалу журналист, публист уьмуьрдиз гьамиша анжах “чIулав айнайрай” килигиз хьайиди туш. А.Усамован вишералди зарисовкаяр, очеркар, кIвалахда авай агалкьунриз ва кIвенкIвечи тежрибадиз талукьарнавай махсус чинарни зи рикIел хъсандиз алама. Абур неинки са “Дагъустандин правдадиз”, гьакI маса газетризни акъатна, махсус журналра чапна.
А.Усамова кIелзавайбурун патай хъсан публицист ва драматург язни гьуьрмет къазанмишна. 1980-йисара адан очеркрикайни гьикаяйрикай ибарат тир “Инсанриз гайи рикI”, “Коммунистрилай чешне къачу”, “Майишат идара авун: рекьер ва хуьлер” ктабар, гуьгъуьнлайни “Угърашрин кIунчI” (“Букет подонков”) тIвар алаз фельетонринни сатирадин гъвечIи гьикаяйрин яцIу ктаб чапдай акъатна. А ктаб кIелзавайбуру иллаки хушвилелди кьабулна. ТIвар-ван авай фельетонистдиз элдин патай гьуьрмет генани артух хьана.
Лезгийрин СтIал Сулейманан тIварунихъ галай музыкадинни драмадин театрдин коллективди Усамован “Намусдин къимет”, “Дурнайрин сесер” ва “Патент гвай чам” пьесаяр сегьнеламишна. Абур тамашачийри хушвиледи къаршиламишна.
Лезги халкьдин баркаллу, бажарагълу рухвайрикай сад тир уьтквем журналист, публицист ва драматург Абдулла Усамовичан экуь къамат чи рикIера эбеди я.
Нариман Къарибов
