Алай йисуз 90 йисан юбилей къейддай Сулейман-Стальский райондай машгьур ксар гзаф акъатна. Абуру халкьдин тIвар гьуьндуьр дережадиз хкажуник лайихлу пай кутуна ва и кар давамарзава. Айбатов Мегьамедзаид Мегьамедмирзоевич гьахьтин ксарин жергедай я. Ам 1954-йисуз Сайтархуьре гзаф аялар авай хизанда дидедиз хьана. Школада къунши хуьруьз са шумуд километрдиз физ кIелна. Махачкъалада студент тир йисара кIелунрикай азад вахтунда, советрин девирдин чIехи пай студентри хьиз, сезондин кIвалахра иштиракуналди, кьил хвена ва масадалай аслу тушир уьмуьр тухуз чирна.
Мегьамедзаид Айбатова вичин зегьметдин рехъ Кьасумхуьруьн консервиярдай заводда кIвалахунилай башламишна. Амма адан мурад судья хьун тир. Гьавиляй гьеле советрин девирда ада халкьдин заседатель яз, суддин заседанийра иштиракиз хьана. А чIавуз суддин са председателди адаз “Вун судья хьуниз лайихлу я, са мус ятIани вуна зи чка кьада” лугьудай. И гафариз жегьил пешекарди мадни хцидаказ жаваб гуда: “Эгер ахьтин кар хьайитIа, за фемида Кьиблепатан Дагъустандин виридалайни хъсан дараматда кардик кутада”.
М.Айбатован тIварунихъ жегьил йисара лагьай гафар 2005-йисуз уьмуьрдиз кечирмиш хьана — ам Сулейман-Стальский райондин суддин председателвиле тайинарна. Райсуд кIвалах кьилиз акъудун патал къулай шартIар авачир са мертебадин, куьгьне дараматда кардик квай. Жавабдар къуллугъдал зегьмет чIугвазвай касди вичин кIвалах гьа сифте йикъарилай суддин къурулушдин авторитет хкажунихъ элкъуьрна. Ада суд-дуван авун патал девирдин истемишунриз жаваб гузвай дарамат эцигун эвелимжи ва важиблу везифа яз гьисабзавай. И месэлада гьам Дагъустан Республикадин Верховный Суддин кьиле авай ксари, гьамни Судебный департаментдин Управленидин начальникдини тереф хуьзвай. Пулдин такьатар авачирвиляй и мурад кьилиз акъатзавачир. КIвалахдин рекьяй бязи юлдашри и кар кьилиз акъатуник умуд кутазвачир, гьатта цIийи дарамат эцигунин лазимвал авайдини гьисабзавачир. Амма и месэла вичин уьмуьрдин нубатдин макьсад яз гьисабзавай суддин председателдин кIевивилихъ нетижа хьана: 2013-йисуз Сулейман-Стальский районда суддин дарамат эцигун патал пулдин сифтегьан такьатар федеральный бюджетдик кутуна. Гуьгъуьнлай пулдин такьатар тахьун, гьакIни геополитикадин гьалар себеб язни арадал атай четинвилери и макьсад уьмуьрдиз кечирмишдай мумкинвал гузвачир. Проект гьатта акъвазаризни кIан хьанай. Гьа ихьтин четин шартIарани Мегьамедзаид Мегьамедмирзоевича умуд атIузвачир. 2016-йисуз адалай федеральный бюджетдай финансламишун кар давамариз алакьна. Дарамат эцигунин кIвалахар 2017-йисуз акьалтIарна. 2018-йисан мартдиз ам шад гьалара ишлемишиз вахкуниз талукьарнавай мярекатдал рахай гзафбуру и агалкьунай Мегьамедзаид Айбатоваз “Сулейман-Стальский райондин халкьдин суддин председатель” лагьанай.
Гьа пакадин юкъуз ада лагьанай: “Зи жегьил чIаван хиялар тамамвилелди кьилиз акъатна. Гележегдин несилриз Кьиблепатан Дагъустанда виридалайни гуьрчег ва къулай дараматда кIвалахдай мумкинвал хьанва. Къуй ина законди ва къайдади агъавалрай”. Гьа икI, жегьил йисара гайи гаф, вири четинвилериз дурум гуналди, кьилиз акъудна.
КIвалахзавай йисара чи ватандашдин агалкьунар федеральный, республикадин ва муниципальный дережадин жуьреба-жуьре наградаяр гуналди къейднава. И мукьвара адаз Дагъустан Республикадин лайихлу юрист лагьай тIвар гана. Суддин председателвиле тамам 15 йисуз зегьмет чIугурдалай кьулухъ ада жавабдар и везифаяр вичин хивяй акъуднава. Амма кIвалахдин рекьяй юлдашрин ва дустарин тIалабуналди ада Сулейман-Стальский райондин федеральный судья яз зегьмет чIугун давамарзава.
КIвалахдикай азад вахтунда М.Айбатов куьнуьчивилел ва багъманчивилел машгъул жезва. Ам тIебиатдал ашукь, инсандин камаллувилиз еке къимет гузвай кас я. Мегьамедзаид Айбатов къени хизандин кьилни я. Уьмуьрдин камаллу юлдашдихъ галаз санал ада 3 веледдиз чешнелу тербия гана. Рухвайри прокуратурадин ва МВД-дин органра, руша пенсийрин фондунин къурулушда гьакъисагъвилелди зегьмет чIугвазва. Адан рикI хтулрини шадарзава. Чи мурад Мегьамедзаид Мегьамедмирзоевичахъ чандин сагъвал, яргъал уьмуьр, хизанда мадни хушбахтвал хьун я.
Рагьима Самедова
