Са юкъуз са арабди, Пайгъамбардин  ﷺ  патав атана, хабар кьуна: “Я Расулаллагь  ﷺ , зун женнетдиз куь мукьва ийида ва же­гьеннемдикай куь хуьда?”. Пай­гъамбарди  ﷺ  жаваб гана: “Халикьдиз къуллугъ ая, Адаз тай гъи­мир, капI ая, закат це ва мукьва-кьилийрихъ галаз алакъаяр хуьх!” (Бухари).

Дугъриданни, Ислам динда мукьва-кьиливилин алакъаяр хуьниз, хъсанаруниз еке фикир ганва. Вини­дихъ гъанвай гьадисдай аквазвайвал, мукьва-кьиливал хуьн гьатта диндин даяхрихъ галкIур­нава.

Маса гьадисда къейдзавайвал, са юкъуз вичин асгьабрихъ галаз ацукьнавайла, Пайгъамбарди  ﷺ   анал алайбурукай вуж вичин мукьва-кьилидихъ галаз хъел ятIа, чеб алай межлисдал ацукь тавун тIа­лабна. И гафарин ван хьана са тIи­мил вахт алатайла, анилай са жегьил гада къарагъна хъфена ва, са кьадар вахт арадай фейила, ам элкъвена хтана вичин чкадал ахцукьна. И кар акур Пайгъамбарди  ﷺ  а жегьилдивай вун гьиниз фена хтайди я лагьана хабар кьуна. Жегьилди жаваб хгана: “Я Ра­сулаллагь  ﷺ , зун жуван халадихъ галаз хъел тир. Ви гафар ван хьайи­ла, адан патав ре­кье гьатна ва адан кIвалин рак гатана. Зун акурла, халади завай вучиз атанвайди ятIа хабар кьуна. За адаз Пайгъамбарди  ﷺ  мукь­ва-кьилийрихъ галаз хъелзавай кас вич алай межлисдилай къарагъунин эмир гайидакай лагьа­на ва зун гъил къачу лугьуз атанвайдакай хабар гана. Ада заз ба­гъиш­ламишна, за — гьадазни”.

И гафар ван хьайи Пайгъамбарди  ﷺ  жегьилди авур кар дуьзди тирди къейдна. Мукьва-кьилийрихъ галаз хъелзавай кас гьакъикъатда Халикьдин ре­гьим­­­дикай магьрум жезвайди ра­­­ижна.

Гьадисрал асаслу яз, алимри къейдзавайвал, мукьва-кьилийрихъ галаз хъел кьун еке гунагь я, гьикI хьи а карди Аллагьдин регьимдикай хкудзава.

Гьуьрметлу вахар ва стхаяр! Ша чун мукьва-кьиливал генани мягькемариз алахъин. Эгер сад-садахъ галаз­ хъел тир мукьва-кьилияр аватIа, яргъал вегьин тавуна, дуьз хъхьун лазим я.

Гьадисда лугьузвайвал, эгер лап хъсандиз мукьва-кьиливал хуьз жез­вачтIа, саламдалди хьайи­тIани алакъаяр хуьз алахъа, яни эсиллагь хъел кьун мусурмандиз кутугнавай кар туш. Къуй чун мукьва-кьиливал генани мягькемариз алахъдай, гьа идалди Аллагьдин регьим къазанмишиз алакьдай инсанрикай хьурай. Амин!

Азим гьажи Панагьов