Къадагъа авунва

Россияда дипломдин кlвалахар кхьин теклифзавай реклама къадагъа ийиз­ва. Госдумадин официальный сайтда раиж­навайвал, “Рекламадин гьакъиндай” къанундиз талукь тир дегишвилер 16-октябрдиз кьабулна.

Къанундик дегишвилер гьукуматдин теклифдалди кухтунва. Авторрин фи­кирдалди, дипломар, диссертацияр ва аттестациядин маса кlвалахар теклифзавай рекламайри а къуллугъар герек жезвай ксарик гьевес кутазва ва кlелзавайбурун гьазурлухвилин еридиз пис таъсирзава. Кьабулнавай дегиш­вилери студентар чпин пешедин рекьяй кlвалахар чпи-чпиз кхьиниз мажбур­да. Икl хьайила, гьелбетда, абур гьазур хьанвай гьалдиз дуьзгуьндаказ къиметни гуз жеда. Дегишвилер кухтунин нетижалувилел вири депутатри разивалнач. Икl, ЛДПР-дин кьил В.Жириновскийдин фикирдалди, дипломрин кlва­лахар заказ авуниз талукь рекламаяр къадагъа авунин терефдарри кар алай себебар ваъ, абурун нетижада арадал къвезвай месэлаяр жагъурзава. Ада са фракциядин регьбер патал диссертация заказ авур дуьшуьшдикай ихтилатун хиве кьуна.

Ислягь агьалийрин кlвалер барбатlна

США кьиле авай международный коалицияди Сириядин Дейр-эз-Зор вилаятдин ислягь агьалийрин кlвалерал цавай бомбаяр вегьена. Идакай “Новос­ти” РИА-ди хабар гузва.

“Эхь, ихьтин кар къени кьилиз акъатна, коалициядин авиацияди гьамиша са тахсирни квачир, ислягь агьалийрин кlвалер бомбаламишзава, гьа и гьерекатралди абуру ИГ-дин (Россияда къадагъа авунва) боевикриз куьмек гузва”, — къейднава Сириядин военный чешмеди.

Сириядин СМИ-ди телеф ва хирер хьайибурун гьакъиндай малумарза­ватlани, гьелелиг абурун кьадар тестикьарзавач.

16-октябрдиз Сирияда мидявалзавай терефар баришугъ хъувунин рекьяй тир Россиядин центрадин руководитель, генерал-лейтенант В.Савченкоди малумарайвал, США-дин коалицияди ва Пентагондиз табий тир курдрин дестейри боевикрихъ галаз регионда женг тухузвайди хьиз къалурзава.

Порошенкоди Россиядик тахсир кутуна

Украинадин президент П. Порошенкоди малумарайвал, Россиядин авиацияди уьлкведин сергьятрал гьужумар ийизва. Идакай ада вичин Facebook-да кхьена. Украинадин регьберди гуя Россияди чпин уьлкведин сергьятра авиациядин гьужумар кьилиз акъуднава лугьузватlани, абур гьина ва мус кьиле фейи гьерекатар ятlа  тестикьарзавай делилар гъизвач.

Ада къейд авурвал, чпин чилел вуч авун лазим ятlа, гьа кардин патахъай Киевди Россиядивай хабар кьазвач. “Чна азадвал, демократия патал женг чlугвазва. Чна Америкадин ва НАТО-дин чи терефдарри къалурзавай мягькем ва умудлу рекьиз еке къимет гузва”, — малумарна Порошенкоди.

Къейд ийин, Украинада 8-октябрдиз “Михьи цав — 2018” лишандик кваз жен­ге­рин рекьяй вердишвилерин серенжемар башламишна. 12 юкъуз кьиле фе­йи гье­рекатра кlуьд уьлкведи иштиракна: Украинади, Бельгияди, Велико­бри­т­а­нияди, Данияди, Эстонияди, Нидерландри, Польшади, Румынияди ва США-ди.­

Вилерин экв зайиф хьуникай

Уэстмидский медицинадин ахтармишунрин институтдин алимри къейднавайвал, нитратралди девлетлу салан майваяр (месела, чугъундур ва салатдин­ къацу пешер) ишлемишуни вилерин экв зайиф хьунин макулодистро­фия азар фад акатунин хаталувал агъузарда. Идан гьакъиндай MedicalXpress чешмеди малумарнава.

Макулодистрофия са кьадар яшар хьайила акатдай, виле­риз акунин хцивал зайиф жедай азар я. 55 йисалай гзаф яшда авай инсанрин вилерин экв зайиф хьунин себебар гзаф вахтара­ и азардихъ галаз алакъалу я. Цlувад йисуз давам хьайи ахтар­мишунра 49 йисан яшдилай чlехи 2 агъзурдалайни гзаф инсан­ри иштиракна. Малум хьайивал, 100-142 миллиграмм салан майвай­рин нитратар ишлемишай ксар патал, идалай кьве сеферда тlимил нитратар ишлемишзавай ксарилай тафаватлу яз, макулодистрофиядин хаталувал 35 процентдин тlимил жезва.

Алай йисан августдиз США-дин Толидо университетдин алимри малумарнай хьи, йифен вахтунда смартфонри къалурзавай аби рангунин экуьни вилерин хцивал зайифарзава.

Белоруссиядин тереф хуьда

Белоруссиядал гьар гьихьтин жуьредин военный гьужум авуртlани, Москвади ам Россиядал авур гьужумдай гьисабда. Идан гьакъиндай Белоруссиядин телеканалдиз гайи интервьюда Минскда авай Россиядин векил Михаил Бабича малумарна.

“За фикирзавайвал, Белоруссияда авай чи юлдашар патални, са гьихьтин ятlани ниятар авайбур патални важиблу макъам я: военный жигьетдай Белоруссиядал авур гьужумдиз, адакди арадал къведай нетижайризни, Россияди вичел авур гьужумдиз хьиз къимет гуда”, — лагьана Бабича.

Дипломатди Польшада Америкадин военный база туькlуьрунин планриз­ гьа ихьтин баян гана. Бабича им фикир тагана туна виже текъведай, “къалабулух кутазвай делил” я лагьана. Адан гафарай, регионда оборона авун ва жавабдин женг чlугун патал герек тир вири мумкинвилер авай союзный кьушунрин дестеяр кардик ква. Бабича къейд авурвал, базаяр кардик кутуникди а уьлкведиз гьич са хъсанвални жедач. Белоруссиядин тереф тамамвилелди хуьдайди ада тестикьарна. “Чун союзвилин уьлквеяр я, чаз союзвилин алакъаяр ава, чахъ чи ватандашриз тамамвилелди хатасузвал заминламишзавай, военный рекьяй сад тир политика ава”, — лагьана Михаил Бабича.

Къейд ийин, сентябрдин юкьвара Польшадин президент Анджей Дудади чпин республикадиз Америкадин кьушунар гзаф ракъурун патал Вашингтондиз эвер ганай.

Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев