Алай йисан 11-мартдиз Дагъустан Республикадин Кьил Сергей Меликова йикъан кар алай месэлайрай совещание кьиле тухвана. Анал республикадин гьукумдин органра агьалийрин арзайриз килигунин, «Национальная система пространственных данных» программа уьмуьрдиз кечирмишунин ва муниципалитетри зирзибил кIватIзавай майданар контейнерралди таъминарунин месэлаяр веревирдна.
Республикадин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин регьбер Махач Омарова малумат гайивал, хъуьтIуьн варцара агьалийри электроэнергиядалди таъминарзавай гьалдилай ийизвай арзайрин кьадар тIимил хьана. Гьа са вахтунда гуьнгуьнай акъатнавай электроэнергиядин имаратар ремонт авунин кIвалахни хъсанарна.
Ада лагьайвал, агьалияр герек ресурсралди таъминарзавай идарайрин кIвалахдин менфятлувал хкаж хьанва. Шегьерда чимивилин къурулушри тамамвилелди кIвалах тийизвай районрин чимивилин картаярни туькIуьрнава. И жигьетдай татугай гьалар авай микрорайонар тайинарнава. Абурук «Сепараторный», «Редукторный», «Турали», «Ленинкент», «Пальмира», «Газораспределительный» ва гьакIни Амет-Хан Султанан проспект акатзава.
Февралдин вацра Дагъустандин ЦУР-диз агьалийрилай 6000 арза атана. Абурун чIехи пай электроэнергиядалди таъминарунихъ галаз алакъалу тир.
И месэлайрин гьакъиндай баянар гудайла, Сергей Меликова къейдна хьи, гьавадин мишекъат шартIариз килиг тавуна, пешекаррин дестейри гьар са авария арадай акъудуниз 6 сят харжна. Имни электросетрин комплексдин менфятлувал хкажунин программа уьмуьрдиз кечирмишунихъ галаз арадал атанвай рекъем я. Республикадин аварияр арадал атай районра махсус бригадайри гъавурда аваз кIвалахна.
Республикадин регьберди дагълух районра зегьмет чIугур энергетикрин кIвалахдиз дуьзгуьн къимет гана.
Ада «Россети Северный Кавказ» — «Дагэнерго» филиалдин руководитель Арсен Гьажиеван кIвалахдизни разивилин къимет гана.
«Арсен Гьажиева кIвалахиз са йис ятIани, ада вич кар алакьдай, агьалийрин къайгъуйра авай регьбер яз къалурна. Ада чна фадлай лугьузвай крар уьмуьрдиз кечирмишна. Идара шаклу пешекаррикай азадна. Гъавурда авай ва кар алакьдай ксар кIвалахдал кьабулна. «Дагъларин энергия» программани кардик кутунва. Им лап четин кIвалах я. Идарада цIийиз кьабулнавай пешекарриз чирвилерни гузва», — къейдна региондин Кьили. Ада РД-дин Гьукуматдал инал къейднавай программа кьилиз акъудунин карда куьмек гун тапшурмишна.
Малум хьайивал, ЦУР-диз агьалияр хъвадай цикай магьрум хьайивилин жигьетдайни 514 арза атанвай. Абурукай гзафни-гзаф арзаяр Махачкъаладин, Каспийскдин, Дербентдин, Дагъустандин Огнидин ва Буйнакскдин агьалийри кхьенвай.
Совещанидал региондин вице-премьер Заур Эминова алатай йисуз ЕГРН герек делилралди таъминаруниз талукь нетижайрикай ва цIинин йисуз хиве авай везифайрикай лагьана.
З. Эминован гафаралди, государстводин программа уьмуьрдиз кечирмишуналди, Дагъустанда хсуси иесивал тайинарнавай чилер, дараматар, имаратар артух хьанва. Кьуд йисан къене тайинарнавай объектрин кьадар 370 агъзурдалай виниз алатнава. Абур вири майишатдин оборотдиз къачунва ва абуру налогарни гузва. Республикадин 30 райондин ва шегьердин мулкара кадастрдин комплексный кIвалахар давамарзава. Сергьятар тайинарнавай чилерин ва дараматрин кьадарни артух хьанва.
РД-дин тIебиатдин ресурсрин ва экологиядин министр Ратмир Расулова хабар гайивал, алай йисан февралдин вацра кьиле тухвай ахтармишунри къалурайвал, бязи муниципалитетра зирзибилдин майданар бес кьадарда контейнерралди таъминарнавач. ИкI, Гуниб, Дахадаев, Казбек, Къаякент, Къизилюрт, Къумторкъала, Кьурагь, Тарумовка, Хунзах, ЦIумада районра контейнерралди таъминаруни 50 процент тешкилзава. Ихьтин гьал арадай акъудун патал министерстводи муниципалитетрин талукь идарайрихъ ва къуллугъчийрихъ галаз санал кIвалах тухузва.
Совещанидин эхирдай Сергей Меликова агьалийрин игьтияжриз кьилин фикир гун, абурук секинсузвал кутазвай месэлаяр гьялун гьукумдин органрин къуллугъчийрин жавабдар везифа тирди мад сеферда рикIел хкана.
Хийир Эмиров