Ихьтин лишандик кваз 6-августдилай 11-августдалди республикада аялар чIурунин месэладал фикир желб авуниз, гьакIни и кардин вилик пад кьуниз талукьарнавай малуматдин ва гъавурдик кутунин серенжем кьиле тухвана. Адан тешкилатчияр Дагъустандин Кьилин патав гвай хизан, дидевал ва аялрин ихтиярар хуьдай Уполномоченныйдин Аппаратдин куьмек галаз Дагъустандин здравоохраненидин министерство, “Россиядин дидеяр” общественный гьерекатдин ДРО, Дагъустандин муфтият тир.
Дагъустандин здравоохраненидин министерстводай хабар гайивал, серенжемдин сергьятра аваз тамам са гьафтедин вахтунда республикадин дишегьлийрин консультацийра ачух ракIаррин йикъар кьиле тухвана. Анра гележегдин дидейриз акушер-гинекологрин ва маса пешекаррин меслятар, гьакIни психологрин ва юристрин куьмекар къачудай мумкинвал хьана. Идалайни гъейри, гележегдин дидеяр патал школайра лекцияр ва суьгьбетар кьиле тухвана. Анрал хурун некIедихъ авай важиблувилелни гележегдин дидейрин фикир желбна, абуруз таза аялрихъ дуьздаказ гелкъвез чирдай тарсар гана.
Месэладал фикир желб авунин макьсаддалди Дагъустандин здравоохраненидин министерстводин къуллугъчийри “Заз уьмуьр багъиша” ва “Чун аялар чIуруниз акси я” гафар кхьенвай плакатар гваз чпин шикилар яна, социальный сетра эцигна.
Къейд авун лазим я хьи, серенжемдик сагъламвал, хизан ва репродукция хуьдай центрадин, гьакI Махачкъаладин 1-нумрадин больницадин къуллугъчийрини еке пай кутуна. ИкI, медицинадин идарайрин фойеяр, аяларни уьмуьрдин цуьквер тирдал фикир желб авун яз, цуьквералди, куьрпейрин пек-парталралди безетмишна. Дегьлизрин цларикай дидедин руфуна амаз кьейи аялрин шикилар куьрсарна. Иниз къвезвай дишегьлийриз аялар чIуруни гележегда абурун сагъламвилиз гузвай зарардикайни гегьеншдаказ суьгьбетна, хци месэладиз талукьарна, виликамаз гьазурнавай буклетар ва чарар пайна. Идалайни гъейри, аялар тежезвай дишегьлийриз ва итимриз акушер-гинекологрин ва андрологрин меслятар къачудай, бактерийриз ва онкологиядиз талукь яз анализар вахкудай мумкинвални хьана.
11-августдиз, серенжем акьалтIаруниз талукьарна, СтIал Сулейманан тIварунихъ галай багъда, Аваррин театрдин вилик кьиле тухвай мярекатдин сергьятра аваз, агьалийриз медицинадин санай-масаниз тухудай комплексдин куьмекдалди шекердин ва холестериндин кьадар чирдай, аялризни жуьреба-жуьре пешекаррин патай меслятар къачудай мумкинвал авай.
Мярекат ачухай республикадин сагъламвал, хизан ва репродукция хуьдай центрадин кьилин духтур Арсен Хархарова къейд авурвал, Дагъустанда “аялар жезвач” лагьай диагноз эцигнавай 21 агъзур хизан ава. Ахьтинбурун кьадар къвердавай артух, хазвай аялрин кьадар лагьайтIа, гьар йисуз 2 агъзурдан тIимил жезва.
— Ихьтин рекъемри чак екез къалабулух кутазва. Гьавиляй къенин серенжемдин кьилин макьсад дишегьлийри аялар чIурунин вилик пад кьуникай, и чIуру кардиз жезмай кьван рехъ тагуникай ибарат я. Гьар са хизанда аялдин хъвердин ван гьатун чи мурад я. Чи центрадини и мурад кьилиз акъудун патал алакьдай вири жуьредин куьмекар гузва, — алава хъувуна ада.
— “Заз уьмуьр багъиша» серенжемди сагъламвал хуьн патал дишегьлийриз сифте кам къачудай, духтуррихъ галаз таниш жедай, гуьгъуьнлайни медицинадин идарада сагъламвал мягькемардай мумкинвал гузва,-къейдна РД-дин здравоохраненидин министерстводин къуллугъчи Раиса Шагьсиновади.
Мярекатдал гуьгъуьнлай рахай ксарини, гьа жергедай яз Дагъустандин аялрин омбудсмен Марина Ежовадини, дишегьлидин сагъламвилиз аял чIуруникай авай зарардикай, аялар тахьунин себебрикай суьгьбетарна.
Мярекат концерт, аялар патал жуьреба-жуьре конкурсар, флэшмоб кьиле тухуналди акьалтIна. Адан иштиракчийри цавуз вили ва жегьре рангарин шарар ахъайна.
Рагнеда Рамалданова
