Дегишвилери вуч гуда? (ЦIийи къанундикай)

Мукьвара Дагъус­тан­дин Халкьдин Соб­­ранидин депутат­ри Ма­хачкъала шегьер­дин де­режадиз (адан адми­нистрация туь­кIуьр хьунин къурулуш­диз) та­лукь цIийи къанун кьа­булна. Чи газетдин мухбирдихъ галаз кьиле фейи суьгьбетда машгьур журналист, жемиятдин векил, РФ-дин журналистрин союздин РД-да авай отделенидин Правленидин член Альберт Эседова вичин фикирар лагьана.

«Шегьер идара авунин къайдайриз талукь яз, экспертринни шегьерэгьлийрин иш­тираквал аваз, жуьреба-жуьре майданра­, гьа жигьетдай — СМИ-рани, соцсетрани — веревирдер, гьатта гьуьжетунар кьиле фин тIебии кар я ва ихьтин гьерекатрин гъавурда дуьз акьуна кIанда. Ихьтин гьалари республикада гражданвилин жемият авайди, гзафбуруз республикадин кьилин шегьер-меркез Махачкъаладин кьисмет гьихьтинди жедатIа важиб­лу тирди къалурзава», — гьисабзава Альберт Эседова.

РикIел хкин, республикадин дережадин цIийи къанун (87-нумрадин) Халкьдин Собраниди 2024-йисан 12-ноябрдиз кьабулна. Адаз талукь къейдера кхьенвайвал, шегьер идара ийизвай къайдайриз талукь дегишвилер кьиле тухудайла, и месэладин патахъай чкадин агьалийрин фикир гьихьтинди ятIа чирун герек я. Къанундин тIварни ихьтинди я: «Об учете мнения населения городского округа с внутригородским делением «город Махачкала» Республики Дагестан по вопросу об изменении статуса городского округа с внутригородским делением «город Махачкала» Республики Дагестан».

— И кар фикирда кьуна, — давамарзава вичин суьгьбет А.Эседова, —  Махачкъаладин­ администрацияди, шегьерэгьлийрин ишти­рак­вал аваз, мукьвара и месэладиз талукьар­навай мярекат кьиле тухуда. — Идалай гъейри, шегьердин агьалийривай чпин фикирар, зендер меркездин администрациядин электронный почтадиз рекье тваз, я тахьайтIа, гъана, администрациядиз вахкуз жеда.

«Лагьана кIанда, Россияда 20 агъзурдалай виниз муниципальный тешкилатар ава. Абурукайни 1500-дав агакьна районар, саки гьакьван шегьерар, 17 агъзурдав агакьна хуьрер, тахминан 40 муниципальный ва 600-далай виниз шегьердин округар ава. КьетIендиз къейд ийиз­ кIанзавайди а кар я хьи, чи уьлкведа администрациядин къене­патани кьилдин районриз пайнавай (внутригородское деление) шегьердин пуд округ ава: Махачкъала, Самара ва Челябинск шегьерар.

ТIварар кьунвай шегьеррин округар пудни Россиядин пуд чIехи субъектдин — Да­гъус­тан Республикадин, Самарадин­ ва Челябинскдин областрин административный центраяр я ва абурун къенепатан­ районрин умуми кьадарди 19 район тешкилзава. Гаф кватай чкадал къейд ийин­ хьи, Челябинскдиз шегьердин округдин статус (ина къенепатан 7 район ава) — 2014, Махачкъаладизни (къенепатан 3 район) Самарадиз (къенепатан 9 район) 2016-йисуз гана.

Махачкъалада хьиз, муькуь кьве шегьердани къенин юкъуз идара авунин къурулушда дегишвилер тунин серенжемар кьабулзава. Яни Махачкъалада и месэла са нин ятIани буйругъдалди, я тахьайтIа, са низ ятIани вичин эменнидин кьадар артухардай къаст ава лагьана гъиле кьунвач.

Мадни башкъа, Челябинскда шегьер идара авунин къурулушда дегишвилер туна акьалтIарна. Алай вахтунда Махачкъалада и жигьетдай кьиле тухузвай мярекатар (шегьерэгьлийрин иштираквал аваз собранияр тухун, жемиятдин векилрин фикирар гьисаба кьун ва икI мад) Челябинскда гьеле алатай йисуз тешкилнавай. И шегьеррин гуьгъуьна аваз Самарадани ихьтин серенжемар кардик кутадайвал я», — лагьана Альберт Эседова.

«Лезги газет»