Россгвардиядин Управленидин Да­­гъустанда авай яракьдиз талукь ли­­цензияр гудай центрадин начальникдин заместителдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай подполковник Зураб Баккунов республикадин журналистрихъ галаз гуьруьшмиш хьана ва ада агьалийривай ишлемишиз жедай яракьдиз талукь важиблу месэлайрикай суьгьбетна.

— Россияда кардик квай закондин­ бинедаллаз 21 йисан яшдилай виниз­ авай гьар са агьалидиз гражданвилин яракьдин иеси жедай ихтияр ава, — лагьана З. Баккунова. — Амма и кардиз са бязи сергьятвилерни талукь я. Гражданвилин яракь къачудай фикир авай агьалиди Россгвардиядин управленидин чи центрадиз арза кхьизва. Чна кас вири рекьерай ахтармишзава: адан сагъламвал, чIуру амалар, хесе­ятар (наркоман, псих, пияниска…), ихтибарвал… Гьа са вахтунда МВД-ди­вай, ФСБ-дивай флан касдин гьакъин­дай алава малуматарни истемишза­ва. Эгер абурун патай ваъ авачиз хьайи­тIа, чна яракь къачуниз талукь лицензия гузва. Гьа са вахтунда чи учебный центрада яракь ишлемишуниз, хуьниз талукь къайдайрикай тарсарни гузва.

Подполковникди къейд авурвал, ли­цензия вад йисан муддатда гузва. Тайи­нарнавай вахт куьтягь жедалди сад-кьве варз амаз, яракьдин иесиди ли­цензияр гудай центрадиз лицензия­дин­­ вахт давамарун патал мад арза кхьин лазим я. И сефердани кас вири­ ре­кьерай ахтармишда, арза инкар ийи­да­­й­ себеб авачтIа, адан месэла гьялда.

Пешекарди яракь хуьниз талукь къайдайрикайни малумат гана. Яракь кIвале, садан гъилни агакь тийидайвал, сейфда кIеви авуна кIанда. ГьакI патрумарни — кьилди сейфда ва я агалнавай чкада. Эгер рекье авай касди вичин яракьни къачунватIа, ам машиндин бардочокда эцигда. Са себеб аваз экъечIиз хьайитIа, машинда пассажирарни аватIа, яракь машинда туна виже къведач. Ам жував гваз хьун чарасуз я. Вучиз лагьайтIа, яракь масадан гъиле гьатун, адакай чIуру майилар аваз менфят къачун мумкин я.

Суддик акатайбурувай, уголовный делояр къарагъарнавайбурувай ва маса тахсиркарвилер хьайибурувай яракь вахчузва.

З. Баккунован гафаралди, алай вахтунда республикада лицензиядин­ иесияр тир 95 агъзур касдив 149 агъзур яракь гва. Гьелбетда, инсанри яракь вичин, хизандин хатасузвал таъминарун, гъуьрчехъанвал авун па­тал къачузва. Закондал асаслу яз, яракьдин иесидиз вич кIеве твазвай, вичин чандиз, хизандиз зиян, хата хкатзавай вахтунда яракь ишлемишдай ихтияр ава. Гьайиф хьи, адакай чIуру ниятар аваз менфят къачузвай дуьшуьшарни гьалтзава. Алатай йисуз гьахьтин 59 дуьшуьш хьана. Абур авурбурни саки жегьилар тир.

Гуьруьшдал малум хьайивал, яракьдин иеси жез кIанз, арзаяр вугузвайбурун кьадар артух жезва. Гьелбетда, арза кхьей виридаз лицензияр гузвач. И кардал кIеви контроль ала. Рес­публикада яракьдин иесияр тир дишегьлиярни ава. Абуру 5 процент тешкилзава.

Яракьрин жуьрейрикай ихтилат­ кватайла, подполковникди лагьана­ хьи, дагъустанвийрив гзафни-гзаф «Ма­­­карован», «Гроза» тапанчияр, «Сайга» тфенг гва. Республикада­ гъуьр­чехъанарни гзаф ава. Абуру «Сайга» тфенг ишлемишзава.

З. Баккунова тарифлу са карни къейдна: яракьрин иесияр тир 200 касди чпин тфенгар дяведин махсус серенжемда иштиракзавайбуруз гунин патахъай арзаяр кхьена. Яракьрин са пай СВО-да авай Каспийскдин флотилиядин ротадив вугана.

З.Баккунова журналистрин маса суалризни тамам жавабар гана.

За лагьанай, яракьдин иеси жез кIан­завайбурун кьадар къверда­вай­ гзаф жезва. Иллаки жегьилар. За кьа­тIайвал, абуру хсуси яракь аваз хьун чпин таяр-туьшерин вилик­ ­дамахдай кардай кьазва. Амма яракь чеб ва масадбур патал гьи­кь­ван хаталу затI ятIа, гьадакай фикирзавач. Гьавиляй чун са низ ятIани яракьдин лицензия гудалди, ам кьуд патахъай ахтармишуниз мажбур жез­ва. Анжах ахпа герек документар гьазурзава.

Хийир  Эмиров