И мукьвара Дагъустандин фу чразвай карханайри, и кардиз ийизвай харжияр гзаф хьунин нетижа яз, гьазуран суьрсетдин къиметар хкаж хьун мумкин тирдакай малумарна. Фан къимет виниз хьунин асул себебрик акатзава: кудай шейи­нин, запчастарин, технологиядин тадаракра ишлемишзавай алатрин, гьакIни  коммунальный къуллугърин къиметар хкаж хьун. Идалайни гъейри, хабар гузвайвал, фу чразвай тинидик кутазвай шейэр, ам твазвай къапар — багьа,  и кардал машгъул къуллугъчийриз гузвай мажибар хкажун себеб яз, харжияр виниз хьанва.

Алай вахтунда РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министерство республикадин промышленностдин ва  алишверишдин министерстводихъ галаз  санал  фан къиметар хкаж хьунин вилик пад кьун патал кьабулиз жедай  серенжемриз килигзава.  Месэладиз талукь яз 2-октябрдиз РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министерствода фан къиметрин вилик пад кьуниз талукь совещание кьиле фена..

Совещанидин асул макьсад, винидихъ къейднавайвал, фан къиметар хкаж хьунин вилик пад кьадай ва суьрсет гьазу­руниз акъатзавай харжияр (карханадиз акъваззавай къимет) тIимиларунин мумкин тир рекьер  жагъурун  тир. Совещанидал малум хьайивал, республикадин фу чрадай промышленностдик, са кьадар чIехи 15 карханадилай гъейри, гъвечIи  ва лап гъвечIибур тир 300 кархана акатзава. КIватI хьанвай  пешекарар са «буханка» фаз акъатзавай харжийрикай мукьуфдивди рахана: ам арадал гъун патал ишлемишзавай гьар са шейинин къиметрикай кьилди лагьана. Карханайрин векилри тестикьарза­вайвал, къенин юкъуз и шейэрин чIехи паюнин къиметар багьа хьанва.

Совещанидин тешкилатчийри  фу гьасилзавайбурун фикир гьазуран суьрсет маса гунин кардиз дикъет артухарунал ва статистикадин органрин вилик тамамдаказ гьахъ-гьисабар авун лазим тирдал желбна.

Къейд ийин хьи, 2023-йисан делилралди, Дагъустанда фан къиметар хкаж хьунин себебрик къецепатай гъиз хьайи  тадаракриз къуллугъ авунин,  абурун запчастар анрай маса къачунин къиметар хкаж хьунихъ галаз алакъалу тир. ГьакIни фан къиметдин са кьадар пай  гьазуран суьрсет алишверишдин сет­рив агакьаруниз ийизвай харжийри (ГСМ-дин къиметди) тешкилзава.

Чи мухбир