«Дидейрин къуват»

Алатай гьафтеда «Дагъустан» РИА-да­­ ­дяведин махсус серенжемда телеф хьайи иштиракчийрин «Дидейрин къуват» тешкилатди Россиядин вири субъектра региондин отделенияр ачухуниз­ талукь пресс-конференция кьиле фена­.  Журналистриз жемиятдин «Дидейрин­ къу­ват» тешкилатдин кьил Сефижат Мегьамед­расулова, «Жуьрэтлувиляй» ордендиз лайихлу хьайи рухваяр тир лейтенант Азим Муслимован ва Сунгур­ Османован дидеяр — «Руьгьдиз къуватлу­бур» передачадин автор Мегьрибан­ Муслимова ва СВО-да телеф хьайи ас­керрин гьуьрметдай мискIин эцигиз гъиле кьунвай Месей Османова мугьман хьанвай.

Тележурналист Энвер Багъирова мугьманар танишарайдалай гуьгъуьниз Се­фи­жат Мегьамедрасуловади «Дидейрин къуват» тешкилат арадал атуникай ихтилатна­.

— Махсус серенжемда телеф хьайибурун неинки дидеяр, гьакI багъриярни сад авунвай ихьтин кьетIен тешкилат Россияда мад авач, — лагьана С. Мегьамедрасуловади. — Чун са хизандиз элкъвенва. Чна аялрин «дети Z»  хелни кардик кутунва. Сифтедай тешкилат арадал гъидайла, чи фикирда авайди сад тир — рухваяр, гъуьлер дяведин махсус серенжемда телеф хьайи дидейриз, папариз руьгьдин жигьетдай куьмек гун, абурал алай дердинин пар алудун, кIеве авайбурун месэлаяр гьялуник къуьн кутун. Ахпа тешкилатдин къвалав мадни, мадни гъамуни кьунвай дишегьлияр кIватI хьайила, абурун суьгьбетрихъ, теклифрихъ­ яб акалайла, чун хивез яшайишдин маса везифаярни къачуниз мажбур хьана. Телеф хьайибурун хизанрин гьал чирун, дидеяр чи тешкилатдиз желб авун, абуруз дарихвалдай мумкинвал тагун, жемиятдин крара иштирак авунин патахъай таблигъат тухун, серенжемда квахьай аскерар жагъурун. «Дидейрин къуватдикай» уьлкведин вири регионриз хабар ава, чав маса чкайрай квахьай аскерар жагъурунин патахъай тIалабунар агакьзава. Гьелбетда, чун виридаз жедай куьмек гуз алахъзава.

С. Мегьамедрасуловади къейд авурвал, тешкилатди телеф хьайи аскерар ри­кIел хуьниз талукь мярекатар тешкилзава, ватанпересвилин, инсанар сад-садаз мукьва ийидай акцияр кьиле тухузва. Алай вахтунда «Дидейрин къуват» тешкилатдин региондин отделенияр уьлкведин субъект­рин са паюна ачухнава. И йикъара тешки­латдин векилар Дондал алай Ростовдиз фенвай. Ана отделение ачухна, шегьердин мис­кIиндиз мергьяматлувилин куьмек гана, мав­лидда иштиракна.

— Чи тешкилатдин кIвалах маса регионрани давамарунихъ еке метлеб ава, — лагьана Мегьрибан Муслимовади. — Ватандин­ итижар хуьзвай рухвайрин, гъуьлерин дидейрин, сусарин гьакъиндай къайгъу чIугун герек къвезва. Гьа чеб хьтинбурун арада абурун рикIелай, са куьруь вахтунда хьайи­тIани, дерт-гъам алатзава, абуруз чеб тек туширди чир жезва.  Зунни адетдин диде тир. Телевиденидин гьич патаривни хьайиди туш. Чун, игит рухвайрин дидеяр, санал кIватI жезвай, чна дерт алудун патал рухвайрин аял, жаван вахтар рикIел хкизвай, абурун кьегьалвилерикай ихтилатарзавай. Садра кIвализ хтайла, жув жувахъ галаз рахана. Чна, дидейри, сада-садаз куьмекзава, перишанвал алудзава, рухвайрин жуьр­этлувиликай суьгьбетарзава, жемиятдин месэ­лайрал машгъул жезва. Им тIимил я, Ватандин итижар, гьахълувал патал чанар гайи рухвайрикай, игитрикай виридаз чир хьана кIанда. И кар патал абурукай передачаяр гьазурна, ктабар кхьена кIанда. Жуван рикIе тестикь хьайи проектдикай талукь ксариз суьгьбетна, меслятар авуна. Нетижада  передача арадал гъана, адаз «Руьгьдиз къуватлубур» тIвар гана. Махсус серенжемда телеф хьайи рухвайрин дидейрихъ галаз кьиле тухузвай гьар са передача тик­рар тежерди, рикIиз таъсирдайди, дидейри чпин рухвайрикай ахъайзавай суьгьбетар кесерлубур я. Зи передачадиз респуб­ликадин Кьил Сергей Меликовани еке къимет гана ва четин месэла авани-авачни хабар кьуна.

Заз герек куьмек авач, лагьана за, анжах «Руьгьдиз къуватлубур» передача­яр школайра аялриз къалурдайвал аву­найтIа, адан менфятлувал гзаф жедай. Ада гьасятда разивал къалурна ва герек тапшуругъар­ гана. Республикадин образованидин ва илимдин министр Ягья Бучаева, зун адалай­ пара рази я, къарар акъудна, передачадин видеояр школайра къалурзава.

Аламатдин кар вуч ятIа чидани, махсус­ серенжемда иштиракзавай кьегьалар жуь­реба-жуьре районрай, жуьреба-жуьре яша­­рин сагьибар ятIани, къилихралди, амалралди, куьруь уьмуьрда авур крарал­ди, инсанрив эгечIзавай тегьердалди сад-садаз ухшар тир. Сада вичин хцин лайихлувиле­рикай суьгьбет авурла, маса­ дидеди «зи хвани гьахьтинди тир» лугьуз тестикьар­дай­. Месела, Артур Салигьов диде-бу­бадиз ирид йисалай хьайи са хва тир. ГъвечIи чIа­валай адахъ воен­ный хьунин мурад авай. Оборонадин министерстводихъ­ га­лаз­ икьрар кутIунна, армияда къуллугъзавай. Махсус серенжемда гьа сифте йикъалай иштиракзавай. Цава душмандин беспилотник пайда хьайила, ада гьасятда юлдашриз хабарна ва окопдиз катдай мумкинвал гана, амма вич агакь хъувунач, мина квай дрон адан кьилел цава хъиткьинна…

Чун гьар са передачада викIегь, дирибаш, Ватан кIани, адан итижар патал чанни къурбанд ийизвай кьегьалар гзаф авайди къалуриз чалишмиш жезва. Абур Ватандин ЧIехи дяведа гъалибвал къазанмишай чи чIехи бубайрин невеяр я. Абурув чпин хизанра лайихлу тербия агакьнава, — лугьузва Мегьрибан Муслимовади. — Ватанпересвал — им диде, хизан, хайи макан, санлай Ватан гзаф кIан хьун я. Ихьтин тербия агакьзавай гьар са касдилай герек вахтунда игитвал къалуризни алакьзава.

Нариман  Ибрагьимов