«Лекьрен муг» этнолагерь кардик кутун фадлай зи фикирда авайди тир. Эхир и кар цIи чна Кьурагь райондин КIирийрин хуьре Россиядин Игит Зейнудин Батманован тIварцIихъ галай мектеб-интернатдин бинедал кьилиз акъудна. Эвелни-эвел къуьн кутадайбур хьайивиляй алакьна. Вири крар гьакI тушни бес: кIанзавайди алахъун, мумкинвилер жагъурун, са фикирдал алайбур агудун я. Халкьдин мисалда хъсан лагьанва: «Элдин гуж — селдин гуж».
Кьурагь райондин кьил Замир Загьидинович Азизовалай зун пара рази я. Адаз кьетIендаказ сагърай лугьуналди, райондин кьили чаз гайи куьмекрикай ихтилатиз кIанзава. Ада чи гьарайдиз гьай лагьана.
Лагерь кардик кутадалди 3-4 вацран вилик чун райондин регьбердихъ ва мектеб-интернатдин директор Надир муаллимдихъ галаз чи макьсаддикай ихтилатар, веревирдер авун патал гуьруьшмиш хьана. Гзаф хуш хьана райондин регьбердиз чи фикир. Вири жуьредин куьмекар гун хиве кьуна. Ада чун герек тир къурулушрин кьиле авайбурухъ галаз танишарна, вирибурал чаз куьмек гун тапшурмишна. Чи фикир-къаст чир хьайидалай кьулухъ гьасятда вири жуьредин куьмекар гуз гьазур тирдакай лагьана. Райондин кьили и жуьреда гьевес кутурла, чак лувар акатна. Къайгъуярни месэлаяр къалин ятIани, ада чахъ галаз агъайнавилелдини саявилелди рафтарвална. Ам ва маса бязи ватанэгьлияр себеб яз, лагердин кIвалах за вилив техвей жуьреда метлеблудаказ кьилиз акъатна. «Лекьрен мука» хьайи чи аялар лекьер хьиз хъфена. ЦIи лагерда 28 аялди ял янатIа, идалай кьулухъ абурун кьадар артух хьун вилив хуьзва.
З.Азизова аялар лагердиз атайдалай кьулухъ недай-хъвадай суьрсетдин жигьетдайни куьмекар гана. Вичин ял ядай юкъуз, кьве хвани галаз фена, багъдай шефтелар атIана, ящикралди аялриз пайна. Маса чкайриз аялар экскурсиядиз тухудайлани, улакьдин месэла гьялна. Кьурагьиз сиягьатдиз фейила, вири аялриз тIуьн гун тешкилна.
Райондин физкультурадин ва спортдин отделдин начальник Рамиз Рамазанова, МЧС-дин начальник Ибрагьим Мегьамедова, и райондай тир ФЛНКА-дин активист Назим Катибова, образованидин управленидин начальник Эльмар Медетова, мектеб-интернатдин муаллимри, ашпазри, михьивилер авунихъ гелкъведайбуру жедай куьмекар гана. Вирибуруз за сагърай лугьузва.
Замир Азизова къведай йисуз мадни кьетIендаказ чи проектдик къуьн кутун хиве кьунва. Ам вич лагердиз мукьвал-мукьвал къвезвай. Гьатта бязи вахтара кьве сеферда кьил чIугвазвай, аялривай, чавай гьалар гьикI ятIа хабар кьазвай.
Райондин физкультурадинни спортдин отделдин кьили лагерда ял язавай аялринни райондин аялрин арада футболдай акъажунар тешкилна, санал чна «Рекьера хатасуздаказ гьерекат авун» серенжемдани иштиракна.
Къейд ийин хьи, мектебдин дарамат чав пулсуздаказ вугана. Аялар жедай кабинетар чна са тIимил кьван хъсан гьалдиз хкана, тарсар тухун патал герек тIимил-шимил затIар маса къачуна.
Лугьуз кIанзава хьи, милли лагердин проект вич халкьдиз талукьди, аялриз чи хайи чIаланни тарихдин алемдиз сиягьат ийидай мумкинвал гузвай, артухан чирвилер ва руьгьдик ватанпересвални инсанпересвал кутазвай са проект я. Эхь, чи фикирдин гъавурда акьурбурни, сифтедай гъавурда акьун тавуна, гуьгъуьнлай хушдаказ тажуб хьайибурни тахьана амукьнач. Гьелбетда, цIининди сад лагьай кам я. Камар мадни гегьеншардай фикир ава чахъ. Лезги аялар патал и жуьредин лагерь кардик кутун пара хийирлу кар тушни бес! Идан важиблувал кьатIайбур хьана, хейлинбуру чпин аялар лагердиз гъана. Ял ягъай аялрин диде-бубайрин патай эхирдай чав агакьай алхишдин гафарни вилив техвей хьтинбур хьана.
Замир Загьидиновичан къилихдин са кьетIенвал за мад кьатIана: райондин сергьятра арадал атай агьвалатар, инсанри къарагъарзавай месэлаяр ада фикирда кьазва. Мисал яз, лагерь кардик квай вахтунда чаз малум хьайивал, райондин рекьер къалин марфар къунин нетижада къайдадикай хкатна. Улакьрин рекьер гуьнгуьна хтун патал райондин кьил гьерекатдик хьана ва гьасятда туькIуьрни хъувуна. Гьина герек ятIа, гьина вуч месэла аватIа, райондин кьили гьана иштиракзава, мумкинвилериз килигна, гьар са месэла гьялдай рекьер жагъурзава. Гьахьтин регьбер яз акуна заз Замир Загьидинович. Чи районрин вири регьберар гьа ихьтин агъайна, дамах гвачир, хъсан крарик кьил кутазвайбурун тереф хуьдайбур, важиблу месэлаяр гьялунин рекье ашкъидивди иштиракдайбур хьурай.
Милли лагерь кардик кутунин рекье чIехи-гъвечIи куьмекар гайи вирибурулай Аллагь рази хьурай!
Садикь Гьасанов,
«Лекьрен муг» этнолагерь арадал гъайиди