Рособрнадзордин кьил Анзор Музаева мектебра имтигьанрин реформа кьиле тухун теклифна. 9-класс акьалтIарайдалай кьулухъ вахкай имтигьанрин нетижаяр колледжрик ва техникумрик экечIдайла, фикирда кьун лазим я, гьисабзава ада. Исятда лагьайтIа, аттестатдин юкьван гьисабдин балл кваз кьазва.
«Алай вахтунда бязи техникумрик экечIунин балл гьатта вузрик экечIун патал лазимдалайни екеди я. Аттестат, вуч лагьайтIани, мектебда къачузвай адетдин къиметар къалурзавай шагьадатнама я. Гьикьван бейкеф хьайитIани, и къиметриз талукь суалар гзаф жезва», — лагьана А. Музаева. Адан гафаралди, исятда гьахълу суал арадал къвезва: 9-классар акьалтIарайла, имтигьанар вуч паталди вахкузва? Гьаниз килигна, и имтигьанар вуч паталди тухузватIа гъавурда гьатдай къарарни кьабулун лазим я. Рособрнадзордин кьили гьисабзавайвал, аттестатда авай къиметри аялдин гьакъикъи чирвилер ачухар тийизвай дуьшуьшар ава. «Выпускникдиз, ам 10-классдиз ваъ, техникумдиз фин патал «гуьрчег» аттестат гузвай дуьшуьшарни тIимил туш. Гьа са вахтунда, экечIдайла, ада чпин аттестатра гьахълу къиметар авай, чирвилерин жигьетдай виниз тир аялрихъ галаз гьуьжетарда. И гьахъсузвили амайбурук ажугъ кутада — чеб еримлу авун патал исятда еке такьатар серфзавай техникумра и ажугъ мадни гзаф жеда», — лугьузва ада.
Исятда 9-классар акьалтIарзавай выпускникри государстводин асул имтигьан вахкузва, куьруьдаказ — ОГЭ. Аттестат къачун патал выпускникди урус чIалай нетижаяр кьадар суьгьбетдай «зачет» къазанмишун ва кьуд тарсунай ОГЭ вахкун лазим я: кьвед чарасузбур я, кьвед хушуналди хкязава (физика, химия, биология, литература, география, тарих, информатика ва информациядинни коммуникациядин технологияр (ИКТ), обществознание ва къецепатан уьлквейрин чIалар — ингилис, френг, немс ва испан).
Техникумрик ва колледжрик 9-классрин выпускникар конкурсдин бинедаллаз, винидихъ къейднавайвал, аттестаттдин юкьван балл гьисаба кьуна, экечIзава, ОГЭ-дин нетижаяр кваз кьазвач.
ОГЭ ва ЕГЭ къуватдай вегьин и йисан майдиз «Гьахълу Россия» партиядин председатель Сергей Миронова теклифнай. ОГЭ вахкунин манадиз цIийи кьилелай килиг хъувун лазим тирдакай Госдумадин просвещенидиз талукь гегьенш заседанидин иштиракчийрини лагьанай. «Къенин юкъуз ОГЭ, чун вири гъавурда гьатзавайвал, ЕГЭ-диз гьазурвал аквазвай имтигьан я. ОГЭ вахкай аялризни ЕГЭ-дал чеб гьикI тухун лазим ятIа чир жезва. Амма и имтигьандилай кьулухъ вучтин мумкинвилер ачух жезватIа, гьелелиг якъин туш — и карда я логика, я галай-галайвал гьелелиг авач. Эгер ОГЭ-дин къиметди са куьнизни таъсирзавачтIа, вуч патал чна ам вахкузва?» — хабар кьазва депутат Эльвира Аиткуловади.
Амина Муслимова