Суьрсетдин хатасузвал таъминарун патал

19-декабрдиз Дагъустандин халкьдин­ майишатдин госуниверситетда «Да­гъус­­тан Республикада суьрсетдин ха­тасузвал таъминаруниз талукь яз кьабулзавай серенжемрин ва авай гьалдин гьакъиндай» стратегиядин­ сессия­ кьиле фена. Ана РД-дин Гьу­кумат­дин­ Председатель Абдулмуслим­ Абдул­мус­­­лимова иштиракна. Сес­сиядиз­ гьукумдин органрин, банкарин къуру­луш­рин, илимдин векилриз, муници­пальный тешкилатрин кьи­лериз ва респуб­ликадин хейлин районрин, хуь­­руьн ма­йишатдин къуллугъчийриз теклифнавай.

Сессиядин иштиракчийри регионда­ суьрсетдин хатасузвал таъминаруниз талукь яз аграриядин комплекс вилик тухуниз талукь рекьерикай веревирдер авуна. Гьа гьисабдай яз  суьрсетдин няметрин къиметрикай, балугъчивилин майи­шат вилик тухуникай рахана, къушчивал кIвачел ахкьалдаруниз, майвайринни емишрин тумар арадал гъуниз ва маса месэлайриз талукь ихтилатар авуна.

Заседание ачухдайла, А.Абдул­мус­лимова лагьана хьи, Дагъустандин хуьруьн майишатдин къуллугъчийри суьрсетдин жигьетдай уьлкведин хатасузвал таъминарунин кардик аквадай хьтин пай кутазва.

Къейд ийин, ципицIар, лапагрин як, сар, майваяр, прунз, карту­фар, бахчадин няметар, емишар гьасилунайни республика кIвенкIвечийрин жергейра ава.Алай йисуз республикада 150 агъзур тонн дуьгуь, 356 агъзур тонн картуфар, 1,5 миллион тонн майваяр ва бахчайрин няметар, 223 агъзур тонн емишар, 282,7 агъзур тонн ципицIар битмишарна.

АПК-дин кар алай хилерикай РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министрдин везифаяр  тамамарзавай Шарип Шарипова суьгьбетна. Ада лагьайвал, 2023-йисан нетижайрай Да­гъустанда хуьруьн майишатдин суьрсетдин бегьерлувал 5 процентдин хкаж хьана. Ада мадни хабар гайивал, республикади майвайралди, картуфралди, емишралди агьалияр саки таъминарзава.

«1990-йисалай 2022-йисалди Да­гъус­­танда як гьасилун пуд сеферда, малдин як – кьве сеферда гзаф хьана. 2025-йисалди республикада какайрин кьадар кьве сеферда артухарда.

Эхиримжи вад йисан муддатда реги­онда прунздихъ галаз алакъалу цIийи 12 агъзур гектар инженерный къурулу­шар кардик кутуна, 22 агъзур гектар цIийи­­кIа туькIуьр хъувуна», — къейдна Ш.Шарипова.

Дагъустан Республикада авай суьрсетдин запасрикай ва къиметрикай рес­публикадин промышленностдин ва алиш­веришдин министр Низам Халилова лагьана.

Ада хабар гайивал, 2023-йисуз Да­гъустандин мулкара хуьруьн майишатдин мекераяр, фестивалар теш­ки­луниз талукь план туькIуьрнай. Адан бинедаллаз республикадин шегьер­ра ва районра мекерадин 3200 мярекат кьиле тухвана.

Совещанидал рахай РД-дин экономикадин ва мулкар вилик тухунин министр Гьажи Султанова къейд авурвал, Дагъустанда хуьруьн майишатдиз гьукуматдин патай куьмек гунин умудлу кIвалах тешкилнава.

«Макроэкономикадиз талукь вири нетижаяр разивалдайбур я. Хуьруьн ма­йишатдикай рахайтIа, и хилен нетижа­яр эхиримжи 5-10 йисаринбурулай хъсанбур я. Ихьтин агалкьунар къазанмишуниз агросектордиз куьмек гунини арадал­ гъизва. Алай вахтунда республикада­ хуьруьн майишатдин кIвалахар мадни­ вилик тухудай са шумуд проект уьмуьр­диз кечирмишзава. Абурукай сад «Емиш­ринни майвайрин кластер вилик тухун» я. И проектдиз хейлин инвестицияр чара ийиз­ва, кIвалахдин алава чкаярни арадал гъизва. Идалай гъейри, дагъларин мулкар вилик тухунин, чилер дигидай целди таъминарунин кIвалахарни гъиле кьунва», — лагьана Гьажи Султанова.

Заседанидал хуьруьн майишатдин суьрсет арадал гъизвай карханайрин, майишатрин регьберарни рахана.

Мярекатдал Абдулмуслим Абдулмуслимова  зегьметда тафаватлу хьайи хуьруьн майишатдин са кьадар къуллугъ­чийрив государстводин шабагьар вахкана. Абурун арада «Полоса» агропромышленный компаниядин къуллугъчиярни авай. И компаниядин  механиза­то­рар тир Ариф Бейдулаеваз, Валентин Къурбановаз ва бульдозердин машинист Нав­руз Гьамзатоваз РД-дин Гьукуматдин гьуьрметдин грамотаяр гана.

Хийир Эмиров