ЦIийи ктабар
«Вири алемдиз, виридаз
КIанзава дуьньяда
Ислягьвал, ислягьвал».
Гъанвай цIарар ислягьвални зегьмет кIани инсан, муаллим, литератор, халкьдин адетрал рикI хьайи ватанперес, яратмишунин алакьунар аваз хьайи Мегьерам Ризаеван «Ислягьвал» тIвар алай шиирдай, гьа ихьтин тIвар алаз и йикъара Махачкъалада, «Формат» чапханада, журналист ва муаллим Ферид Вагьабова туькIуьрна, чапдай акъатнавай цIийи ктабдай къачунва.
Къенин ислягь тушир, алемдик гъулгъула акатнавай девирда «Ислягьвал» тIвар алаз ктаб акъатуникди адан авторди, ам туькIуьрайда чи вирибурун рикIел ислягьвал хкизва. Дуьньяда мидаим ислягьвал бажагьат жеда. Гьавиляй лезги чIала авай “дуьнья ислягь хьурай” келима несилрилай несилрал физ, гьар четин вахтарани, регьят вахтарани вирибурун сивел ала. Садни батIулариз жедач: ислягьвилик гьамиша умуд кутун герек я. Уьмуьр вич дарвилихъ генгвални галай жуьреда туькIуьр хьанва эхир.
Ктабдин редактор, РФ-дин журналистрин Союздин член, Мегьарамдхуьруьн Советский хуьруьн мектебда гзаф йисара муаллимвал авур, алай вахтунда пенсияда авай Ферид Вагьабова Мегьерам Ризаевакай икI кхьенва: «Ам 1927-йисан 7-октябрдиз Ахцегь райондин Ялцугърин хуьре дидедиз хьана. 1935-йисуз ам Ялцугърин хуьруьн ирид йисан школадиз фена. 1943-йисуз ада хъсан къиметралди хуьруьн школа акьалтIарна…
Мегьарамдхуьруьн райондин Советский хуьруьн юкьван школада чпин везифайрив гьакъисагъвилелди эгечIай, намуслудаказ кIвалахай муаллимар гзаф хьана. Абурун арадай яз вичи и рекье 30 йисалай гзаф кIвалахай географиядин тарсар гайи муаллим Мегьерам Хизриевич Ризаев къалуриз жеда».
Ферид муаллимди, къени инсан, хъсан муаллим яз машгьур хьайи, 2000-йисуз рагьметдиз фейи Мегьерам Ризаеван яратмишунар несилрив, багърийрив гумукьун патал, багърийривай, танишривай жагъур хъийиз, са кьадар эсерар алатай йисара басмадин органризни акъудна. Ингье гуьгъуьнлай вичин хизандин такьатрихъ кьилдин ктаб акъуддай фикирдал атана. Гьа икI арадал атанвайди я «Ислягьвал» ктабдин виш экземпляр.
Шииратдин, гьикаятдин эсерар ва халкьдин адетриз талукь макъалаяр гьатнавай ктаб са шумуд паюникай ибарат я: «Муаллим, шаир ва къени инсан», «Жуьреба-жуьре шиирар», «Бахшбендер», «Аялар патал шиирар», «Гьикаят. Ничхиррикай гьикаяяр», «Чи халкьдин адетрикай».
Шииратдин, гьайванрикай тир гьикаятдин эсеррилай гъейри, ктабда авай адетриз талукь макъалаярни метлеблубур, итижлубур я. Мисал яз, авторди вилик вахтара хуьре кIвал эцигдайла, мел гьикI ва шумуд сеферда тешкилдайтIа, гьадакай галай-галайвал кхьенва. Мелер тешкилун дегь заманайрилай, чи ата-бубайрилай амай хъсан адетрикай сад тирди рикIел хкуналди, ада элдиз хийирлу адетар квадар тавуниз эвер гузва.
Куругъли Ферзалиев
