29-сентябрдиз, Виридуьньядин рикIин азаррин юкъуз, 2-нумрадин РКБ-да (Республиканская клиническая больница) ачух ракIаррин югъ кьиле тухвана. Идакай чаз РД-дин здравоохраненидин министерстводин пресс-къуллугъди хабар гана.
Гьар йисуз медицинадин жуьреба-жуьре идарайра кьиле тухун хъсан адетдиз элкъвенвай и серенжемдин макьсад рикIин азаррин вилик пад кьун, яни абур арадал атунин себебар ва абурухъ галаз женг чIугунин рекьер раиж авуналди агьалияр гъавурдик кутун я. ГьикI хьи, Виридуьньядин здравоохраненидин тешкилатдин (ВОЗ) делилралди, рикIинни дамаррин азаррикди (ССЗ) дуьньяда гьар йисуз 18 миллиондилай тIимил тушир инсанар рекьизва. МасакIа лагьайтIа, чилин шардал инсанар кьиникьал гъизвай себебрал гьалтайла, рикIинни дамаррин азарар 1-чкадал ала…
РикIин азарар пайда хьунин кьилин себебрик пIапIрус чIугун, ички хъун, физический рекьяй активвал тахьун, бедендал пи акьалтун акатзава. Гьелбетда, ибурулай гъейри, себебар мадни ава: кфетсуз тIуьн (иник гьатта кьел гзаф ишлемишунни акатзава), дамарра ивидин йигинвал артух, ивидик шекердин, холестериндин кьадар гзаф хьун ва икI мад. Гьа са вахтунда алай аямда чун гьар юкъуз расалмиш жезвай стрессарни, гьакI несилдай тир чIехибурухъ рикIинни дамаррин азарар аваз хьунни кар кIеве твазвай себебрик акатзава. РикIинни дамаррин азарар (гьа гьисабдай яз, дамарра ивидин гьерекат йигин хьун, ИБС, тромбоз, атеросклероз, инсульт, инфаркт, ВСД, аритмия ва масабур) арадал атунин себебрикай ва абурун вилик пад кьуникай РКБ-дин кьилин духтурдин заместитель Узлипат Мегьамедовади суьгьбетна.
— Пешекарри субутнавайвал, пIапIрус чIугун тIимиларуни (ва я ам михьиз тергуни), кьел тIимил ишлемишуни, яр-емиш гзаф тIуьни, ички хъун тавуни рикIинни дамаррин азарар пайда хьунин вилик пад кьаз куьмекзава. Амма азар авайди малум хьайила, пешекарри гузвай меслятрал амал авунихъ, лазим ахтармишунар кьиле тухунихъ, дарманар хъунихъ галаз сад хьиз, сагълам уьмуьр кечирмишунихъни тIимил важиблувал ва метлеб авач, — къейдна У.Мегьамедовади.
Ачух ракIаррин йикъан серенжемрин сергьятра аваз, волонтеррин куьмекдикайни менфят къачуна, духтурри-кардиологри 100-лай виниз агьалийрин сагъламвал ахтармишна: дамарра ивидин гьерекатдин йигинвал, ивидик шекердин, холестериндин кьадар чирна. Абурун арада рикIин азарар авайбурни малум хьана, ахьтинбуруз кардиологри меслятар гана.
Чи мухбир
