Квез сагъламвал ахтармишиз фадлай кIанзавай. Квелай башламишдатIа чизвачни?
Къенин юкъуз гьар са дагъустанвидиз вичин бедендин сагъламвал пулсуздаказ, яни диспансеризациядин сергьятра аваз кьиле тухудай мумкинвал ава. И кар патал агьали вич яшамиш жезвай чкада авай поликлиникадиз виликамаз учир кьуна фена кIанда. Учир «Госкъуллугъар» порталдин, «К врачу» мобильный приложенидин ва поликлиникада терминалдин куьмекралди кьаз жеда.
Гзаф вахтара инсандиз вич духтурдин патав мус фенатIа рикIел хкиз четин жезва. Яргъалди сагъариз тежедай азарри, гьакIни онкологияди кар кардай фидалди инсандиз чпикай хабар гузвач. Амма гьар са азар ам дериндиз фидалди сагъарун регьят тирди инкариз тежедай делил я. Гьавиляй, са чкани тIазвачтIани, инсанди вичин сагъламвал ахтармишун, диспансеризация кьиле тухун лазим я.
Диспансеризация са юкъуз кьиле тухуз жезва. Адан сергьятра аваз кьиле тухудай ахтармишунрик акатзава:
терапевт килигун (ва анкета ацIурун);
бедендин кьакьанвал, заланвал алцумун;
дамарра ивидин гьерекат чирун;
ивидин анализ къачун (гьа гьисабдай яз, ивидик шекердин, холестериндин умуми кьадар чирун);
рикIинни дамаррин гьал ахтармишун;
вилерин дамарра ивидин гьерекат ахтармишун;
ЭКГ;
флюорография (кьве йисалай са сеферда).
Лазим атай вахтара ахтармишунар давамарда (дообследование) – жуьреба-жуьре органрин УЗИ, дамаррин УЗДГ, КТ ва МРТ. Азар дуьздал акъудай дуьшуьшра махсус сагъарун кьиле тухун патал рекье твада, лазим дуьшуьшра – виниз тир технологийрин куьмекдикай менфят къачузни.
Яшар 37-далай алатайла, инсанри чпин сагъламвилиз иллаки артух фикир гун лазим я, гьикI хьи, эгер инсан кьвед ва адалай артух йисара духтуррин патав фенвачтIа, ам яргъалди сагъариз тежезвай ва онкологиядин азарри кьил хкажунин къурхулувал авайбурун дестеда гьатзава. И кардикай куь багърийризни хабар це! Гьавиляй диспансеризация пакадал вегьемир! Эгер къе куьне сагъламвал ахтармишдай вахт жагъурайтIа, гележегда куьн четинвилера гьатдач. Сир туш, азар вахтунда дуьздал акъудун ва ам сагъарун регьят я, адалай инсандин гележегдин уьмуьрдин яргъивал ва ери аслу жезва.
Диспансеризация кьиле тухун патал кIвалахзавайбуруз ял ядай югъ гун лазим я (РФ-дин Зегьметдин кодексдин 185.1 статья).
Азардин сифтегьан лишанар пайда хьайила, яргъал вегьин тавуна, духтурдин патав поликлиникадиз фин важиблу тирди рикIелай ракъурмир!
Чи мухбир
