Ашпазди теклифзава

Мовлуд  Мовлудов  Кьурагь райондин КIирийрин хуьре дидедиз хьана. Ина юкьван школа акьалтIарна, 1970-йисуз Бакудиз куьч хьана. Ада Азербайжандин государстводин алишверишдин училище куьтягьна, “ашпаз (кулинар) ва продавец” пеше къачуна. Мовлуд Мовлудова “Ширван”, “Баку” тIварар алай ва маса зурба туьквенра, ресторанра кIвалахна. Алишверишдин хиле яргъал йи­сарин гьакъисагъ зегьметдай адаз “Азербайжан Республикадин алишверишдин лайихлу работник” лагьай гьуьрметдин тIвар ганва.

1983-йисалай ада Дербентдин столовойрин ва ресторанрин трестда зегьмет чIугуна. Азер­байжанда ва Кьиблепатан Да­гъустанда гзаф машгьур тир кулинар-шашлычник Мовлуд Ме­гьамедовича тIямлу хуьрекар, виридан рикI алай шишер гьазуруникай ингье вуч лугьуз­ватIа…

— Инсанрин сиверай ван къведа, бес СВЧ-пичина гьазурай къу-шарин ва малдин як, адетдин пи-чинал чранвайдалай лап тIа­рам жеда. Эгер куьне адетдин пли­тадални як лап эхирдалди гьа сад хьтин къати цIал чрайтIа, ам­ни куьне “литиниз” элкъуьрда. Ина ахъайзавай гъалатI ам я хьи, СВЧ-пичерин иесийри анжах са вахт тайинаруналди кIвалах акьалтIарзава, пичинин цIун къуватлувал ри­кIелай ракъурзава.

— Хъсан шишер анжах хъсан якIукай жеда. Им фикир гана кIан­завай кьилин къайда я, — къейдзава М.Мовлудова. — Шишер ягъиз­ кIанзавай якIалай-малдин, лапагдин, къушарин, ва­кIан — аслу тушиз, як тазади ва ерилуди хьун важиблу я. И кар патал къанвай як ишлемишиз же­да, амма мур­кIади кьунвайди эсиллагь виже къведач. Гьазур хьайила шишерин кьадар ицIи якIалай пуд сеферда тIимил же­да.

Шишерин як патал маринад гьазурдайла, адаз кьел вегьин герек туш, гьикI хьи кьеле якIук квай яд, миже михьиз хкудда, шишер кьурайбур жеда. ЧIулав истивут вегьинни меслятзавач, ада якIун ранг мичIи ийида. Адан чкадал харар хьтин истивут вегьейтIа хъсан жеда.

— Шишер язавайбуру ахъайзавай мадни са гъалатI — суьгьбет давамарзава М.Мовлудова,-шишерал як акьалждайла, адан арада чичIек, салан майваяр, пияр тун я. Эхиримжибур фад ку­да, абур цIун тIегьеррал авахьда­, чIулав гумадин ни шишерихъ агалт­да. Шишинал анжах якIун кIусар хьана кIанда, чебни сад-садав лап игисна эцигнавайбур. ИкI абур, сада-садакай далда кьу­на, чпин хсуси мижеда чрада­. Мадни, шишерин маринад гьазурдайла, ишлемишзавай яд, чехир ва я пиво къайи­ди ваъ, кузвайди хьун хъсан я. Шишерал як акьалжиз регьят хьун патал абурувай ягълу­ гуьцIун, гьакIни абур цIал ифирун меслят къалурзава. ИкI як сад хьиз чрада ва шишинал акьалжай­ чкадай миже хкатдач. ЦIал ла­гьай­тIа, сифтедай якIун пи алай чкаяр винелди авуна эцигда. ИкI, пи ­цIрадайла, ам якIал авахьда, шиш тIямлуди ва миже квайди жеда. Шишер сад-садав лап эгисна эцигдач, вучиз лагьайтIа абурун арада цIун ялав сад хьиз къекъун лазим я.

Садлагьана шишер рикIел акьалтна, амма як гьазурнавач. Вучда? Ихьтин вахтунда як зур сятда газ квай минеральный це тун, ахпа гьа икьван вахтундани маринадда тун меслят къалурзава пешекарди. Минеральный цик квай углекислый газди як фад хъуьтуьларда, маринад якIу фад чIугвада.

Неъ шишер, куь иштягьар ачух, кIвалера берекатар хьурай!

Эдуард Багъишев, Дагъустандин халкьдин артист