Президентдин Чарчин цIарцIеваз
Эхиримжи вахтунда Европадин ва дуьньядин кар алай центрайра (меркезра) чеб дуьньядин “агъаяр” яз гьисабзавай ампаяр санал кIватI хьайи мярекатрал мукьвал-мукьвал са бязи векилри (еврокомиссарри ва масабуру) “эгер Украинада кьиле физвай дяведа Россия (Путин) гъалиб хьайитIа, Европадин эхир жеда” гафар тикрарзава. Идалди абуру сада-садак ахьтин къурхуяр кутазва хьи, гъавурдик квачир ксари фикирни авун мумкин я, Россия, дугъриданни, гьакьван ивидихъ къаних чапхунчи, Украинадани ада тухузвай дяве нагьакьанди я…
Ихьтин гафарихъ инанмиш жедалди вилик, зи кьатIунрай, тарихрал вил вегьейтIа, хъсан я. И кар чи гзаф политологрини, журналистрини, дипломатрини, и мукьвара РФ-дин Президенди Федеральный Собранидиз рекье тур вичин Чарчени теклифнава. ЯтIани, сивел къаб алачир, рикIе гъейрат, руьгьда намус авачир чIулав къуватри, (абурук гьа ина, Россияда, чуьнуьх хьана, чпин кар ийизвай жасусарни, къецепатан гъилибанар — агентарни, еке девлетар гъиле гьатна, къецез катнавай “гъетерни”, масабурни ква), Европадинни Америкадин ампайрихъ галаз зил кьазва, ачухдаказ жуван Ватандиз ва Президентдиз аксивал ая, “чапхунчидиз” яб гумир, куьн гъалатI жемир, Европади куьн хуьда” лугьузва…
Чпин гьисабрай, йиф-югъ талгьана, Украинадин цIийи фашистрив яракьарни пулар агакьарзавай чеб гьакьван гъейратлубур, вири девирра дуьнья саламатдиз хвейи Россия ва россиявияр писбур я кьван…
Жанабияр! Россия Украинада гъалиб хьайитIа, куьне куь эхир пуч хьуникай фикирзавайла, куь рикIелай тарихдин тарсар вучиз алатзава?
Гьи девирда, лугьун чна, Наполеонан гьужумрилай инихъ, Россия дуьньядал агъавализ Европадин вири мулкар, государствояр кIурук кутаз алахъна? Россиядал атайла, гьатта Москвадивни агакьайла, Наполеона инай вуч хутахнатIа рикIел хкваш!
Наполеонан вири планар тахьай мисал авур урус аскерри Европадин гьи уьлкве чукIурна? Гьи халкьдиз агъавална?.. Франция къени ама. Гила, кIусни регъуьвал авачиз, Россия ягъун патал къуватар кIватIзава, Украинадин фашистар хуьзва…
Адалай гуьгъуьниз шумудра Англия, Германия, Румыния, Италия, Америка, мад гьа Францияни, Россия тарашиз кIанз, дяведалди иниз атана, гьар сефердани, ина чпин кIарабарни сурар таз, хъфена. Им, Антанта кьилеваз, чал гьакьван залан граждан дяве илитIунихъ галаз алакъалу я…
Фашистрин Германия магълуб авурди, дуьнья Гитлеран чIулав планрикай, фашизм, нацизм лугьудай тIегъуьндикай Яру Армияда хвейиди куь рикIелай акьван фад гьикI алатзава?!
Магълуб авур Германия къе мад, гьа Россия себеб яз, сад хъхьанва. ЧукIурнач, кана кармашнач немсерин хуьрерни шегьерар… Гьахьтин сагъвал, садвал багъишунай Россия ягъун патал гила лап къуватлу танкарни маса яракьар Украинадин фашистрив агакьарун куь къанажагъди гьикI кьабулзава?
Гъейратлубуру акI ийидачир… “Россия гъалиб хьайитIа, чи эхир пуч жеда” лугьузвайбурун сифте жергеда вири асирра чеб Россиядин лувак саламатдиз амукьай Польшани Прибалтикадин уьлквеяр хьуни генани еке тажубвал арадал гъизва. Лугьун хьи, европавийриз гьамиша чпелай къуватлубурухъай кичIе хьайиди я, гилани гьа кьацIа ава. Америкадин пацук лукIвалзавайбуруз Россиядихъай кичIе тахьана амукьдани?
Полякриз чеб хвейи Советрин аскеррин ивидикай регъуь тахьун, абурун сурар, памятникар чукIуриз алахъун им акьалтIай гъейратсузвилин, намус ерли тахьунин шагьидвал тушни?
Тарихда Прибалтикадин садалайни аслу тушир пуд государство — Латвия, Литва, Эстония — мус хьайиди ятIа, санани кхьенвач. Амма Советрин Россия себеб яз, ибуруз кьилдин государствояр жедай мумкинвал гана.
Украина вири асирра Россиядин са пай, пIипI, къерех тирди вири ктабра гьатнава. Советрин къурулушди ибурузни, молдаванризни, масабуруз хьиз, кьилдин государствояр арадал гъана, багъишна, хвена а залум чIехи дяведа фашизмдикай. Гила ибурукай Америкадин “штатар” гьикI хьанатIа? Хъсан Европа икI эгечIдани вичин къуншийрив? Европади Украина, Польша, Латвия, Литва, Эстония хвейи вахт тарихда малум туш. Вири дявейра Европадин чапхунчийрин кIурарик руг хьайибур ва я гьабуруз лукIвал авурбур — бандерчиярни, жуьреба-жуьре легионерарни жасусар я. Хвейиди — Россия! Пачагьрин девиррани, Советрин девирдани!
Гилани Европа ва европавияр Америкади гьикI хуьзватIа, чаз аквазва. Германияди ва Европади Россиядин ужуз газ къачун тавун патал “Северный потокар” ягьсузвилелди хъиткьинарна… Европадиз США-ди Россиядивай яргъа хьун патал тагузвай жуьредин къурху амач. Гьар сеферда лашунин залан пай гьа чпихъ галукьзава. И кар и “ампайриз” акваз кIанзавач…
Европади Украина хуьзвани? “Са украинви амай кьван” яракь вугуда лугьузвайбуру анаг хуьда жал?..
Россияди Украинада (Донбассда) хуьзвайди сифте нубатда украинвийрин аслу туширвал, Россиядин мулкунин битаввал, Европадин хатасузвал тирди чир хьун лазим я. Гьайиф, чириз кIанзавач…
Гьелбетда, Украинада Россия гъалиб хьуни Зеленскийдихъ галаз санал Байденринни Макронрин, Боррелринни Дудайрин, Шольцринни Сунакрин иштагьрин эхир пучда!
Абурун гъилибан хьана, вичин халкь сад амай кьван къирмиш хьунал рази Зеленскийдин эхир Гитлеранни Муссолинидинди хьтинди жедайди адан гьа патав гвай “амадагрини” раижзава. Хаинкардиз маса рехъ авайди туш…
ГьикI жеда бес Европадин халкьарин эхир?.. А кар саки вири уьлквейра халкьари (фялейрини лежберри, адетдин инсанри) къарагъарзавай наразивилин гьерекатри къалурзава. НАТО-ди гьелелиг хвейи халкьни уьлкве авач. Малум туш. НАТО себеб яз, кана кабаб хьайи уьлквейринни халкьарин сиягь еке я. Абурук Китай, Вьетнам, Корея, Афгъанистан, Ирак, Сирия, Йемен, Ливия, Югославия, гила Украина ва маса уьлквеяр ва абурун халкьар ква.
Америкадин ва гьакI маса вири чапхунчийринни вилик пад атIуз, уьтквемвилелди яшамиш хьайиди, жезвайди, жедайдини чIехи Россия ва адан сад тир халкьар тирдал садани садрани шак гъана виже къведач! Россия гъалиб хьунал гьич шак гъимир! Чун гьахълу я! Чун гъалибни жеда!
Президентдин Чарче ва адалай гуьгъуьниз хьайи саки вири гуьруьшрал авур рахунра Владимир Путина чи общество мадни битавдиз сад хьуниз, къецепатан жасусриз яб тагуниз, абурун рекьер вири жуьрейра агалуниз, чи экономика хкажуниз, уьмуьрдин шартIар хъсанаруниз эвер гузва. Чи рехъ чапхунринни савашринди ваъ, чун саламат авунин, дуьнья хуьнин, инсаният бахтлу авунин мумкинвилер артухарунинди тирдан гъавурда акьан. Армия ва халкь, халкь ва гьукум сад хьун чи рехъ ва къаст я.
Европадин эхир Россияди ваъ, ядерный яракьдихъ ялзавай чапхунчи Америкади авун мумкин я. Ахьтин кар хьайитIа, Америка вич ва адан гъилибанар амукьдатIа?!.
Мердали Жалилов,
литературадин ва культурадин отделдин редактор