Махачкъалада 28-февралдиз Дагъустан Республикадин Халкьдин Собранидин ХХ сессия кьиле фена. Ам НС-дин Председатель Заур Аскендерова ачухна. Сессиядал гьялай кьилин месэла 2022-йисуз Дагъустан Республикадин гьукуматди авунвай кIвалахдин нетижайриз талукьди тир. РД-дин Конституциядихъ галаз кьадайвал, йисан нетижайрин гьахъ-гьисаб РД-дин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова авуна.
Докладдихъ яб акалдалди вилик РД-дин Кьил Сергей Меликова Халкьдин Собранидин депутат Расим Гьажиагъаевав Амет-Хан Султанан тIварцIихъ галай “Жегьилриз ватанпересвилин тербия гуник пай кутунай” медаль вахкана. Гьажиагъаев, Дагъустандин депутатрикай сад лагьайди яз, гуьгьуьллувилелди военный махсус серенжемда иштиракиз фена. Алай вахтунда ам республикадиз отпускдиз хтанва.
Вичин рахунар РД-дин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова военный махсус серенжемдилай гатIунна. Ада рикIел хкана хьи, РД-дин Кьил Сергей Меликован теклифдалди республикада “Чун санал ала” яшайишдин фонд тешкилнай. Ада военный махсус серенжемда иштиракай ва иштиракзавай аскеррин, офицеррин хизанриз жуьреба-жуьре рекьерай куьмек гузва. Гьеле икьван гагьда дяведин гьерекатра иштиракзавайбурун хизанриз куьмек гун патал 830 миллион манат чара авунва. Иник, гьелбетда, республикадин бюджетдайни такьатар кутунва.
РД-дин Халкьдин Собранидин депутатрин вилик гьахъ-гьисаб ийизвай вахтунда Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова республика яшайишдинни экономикадин рекьяй вилик финин макьсадрикай ва хилерикай ихтилатна.
Ада къейд авуна хьи, 2022-йисан лап кар алай къараррикай сад 2030-йисалди Дагъустан Республика яшайишдинни экономикадин рекьяй вилик тухуниз талукьарнавай стратегия кьабулун тир.
“Дагъустан Республика вилик финиз талукь яз туькIуьрнавай экономикадин модулдин сергьятра аваз, пара хъсан нетижаяр арадал гъидай инвестицийрин 5 проект уьмуьрдиз кечирмишзава. 2030-йисалди и проектриз 510 миллиард манатдив агакьна пул харжда. Арадал гъизвай карханайра кIвалахдайбуруз алава яз 21 агъзур чка тешкилда”, — къейдна А.Абдулмуслимова.
Ихтилат агъадихъ галай проектрикай физва: “Каспийдин кластер вилик тухун”, “Дагъустанда емишар, майваяр гьасилуниз талукь кластер”, “КIвачин къапар цвадайбурун шегьер” стратегиядин проект уьмуьрдиз кечирмишун”, “Промышленный шуьшедин кластер вилик тухун”, “Дагъустан Республикада транспортдинни логистикадин кластер вилик тухун”. Алай вахтунда винидихъ къейд авунвай проектар кьилиз акъудун патал 9 миллиард манат желбнава ва кIвалахдин алава 541 чка арадал гъанва.
2022-йисуз Дагъустанда пуд завод кардик кутунва. Эцигунардай кьуру смесар акъуддай “Трон” ООО, медицинадин кислород гьазурдай “Транстфарма” ООО ва шуьшедин чIунар, шарикар акъуддай “Каспий Гласс” ООО.
“Республикадин промышленностдин хиле, санлай къачурла, 14,3 миллиард манатдин къимет авай инвестицийрин 14 проект уьмуьрдиз кечирмишзава. Абур тамамвилелди кьилиз акъудайла, кIвалахдин алава 2,5 агъзур чка арадал къведа. ТIварар кьунвай проектрал кIвалахзава, гьелелиг инвестицийрин 4 миллиард манат харжнава ва 700 касдиз кIвалахдин алава чкаяр жагъанва”, — малумарна премьер-министрди.
РД-дин Гьукуматдин Председатель А.Абдулмуслимова гьахъ-гьисабдин рахунра уьзуьмчивилиз, малдарвилиз кьилин фикир гана. Алатай йисуз республикада 268,7 агъзур тонн ракъинин кагьрабаяр кIватIна. 2021-йисав гекъигайла, им 13 процентдин гзаф я. Гьа са вахтунда къейд авун лазим я хьи, ципицIар гьасилунал машгъул жезвай карханайриз, майишатриз герек тадаракар, чубукар, дарманар маса къачун патал гьукуматди 519 миллион манат чара авуна.
Хасавюрт райондин “Батырбройлер” ООО-дин базадал йиса 20 миллиондив агакьна какаяр гьасилдай инвестпроект гъиле кьунва.
Къизилюрт райондин “ДагМясо” ООО-да лапагрин як гьялдай проект уьмуьрдиз кечирмишзава. Ина сменада 50 мал ва 700 лапаг гьялда. Проектдин саналди тир къиметди 1,4 миллиард манат тешкилда.
Алатай йисуз хуьруьн майишатдин продукция гьялзавай карханайрин кIвалах вилик тухун патал бюджетдилай къерехдай 500 миллион ва гьукуматдин патайни 79 миллион манат желбна.
А.Абдулмуслимован доклад тамамдиз РД-дин Гьукуматдин сайтдай кIелиз жеда.
Хийир Эмиров
