И мукьвара Санкт-Петербург шегьерда чи халкьдин тарихдиз, медениятдиз, адетриз ва милли хуьрекриз бахшнавай сувар кьиле тухвана. Генани дуьз лагьайтIа, шегьерэгьлияр ва мугьманар Дагъларин уьлкведин гзаф миллетрин халкьарин тарихдихъ, медениятдихъ, адетрихъ галаз танишарна. И макьсаддалди ана яшамиш жезвай дагъустанвийри Санкт-Петербургда Дагъустандин гьамишалугъ векилвилин идарадин (постпредство, адан регьбер — Гьасан Гьасанов) куьмекни галаз ихьтин мярекатар тешкилзава ва чпини, кьилди къачуртIа, медениятдинни просвещенидин “Дагъустан” центради, Дагъустандин жегьилрин содружестводи, миллетрин КIвали ва икI мадни идарайри тешкилзавайбура иштиракзава. Санкт-Петербургда авай республикадин постпредстводин векилрин ва карчийрин-ватандашрин куьмекни галаз этнокультурадин нубатдин мярекат тешкилнавай дестедик агъадихъ галай ксар квай: Левитан Алирзаев, Сократ Мегьамедрагьимов, Нариман Алискеров, Роза Ибрагьимова, Севиль Нежведилова, Залина Абдурагьманова ва масабур.
Къейд авун лазим я хьи, мярекатдин тешкилатчийри кIватI хьанвай ватанэгьлийриз ва мугьманриз халис милли сувар багъишна. Кьилди къачуртIа, мярекат кьиле физвай залда сегьнедин патав декоративно-прикладной искусстводин затIарин, гьакIни хайи чIалал акъуднавай ктабрин выставка тешкилнавай. Мярекат кьиле тухузвай Сократ Мегьамедрагьимова ва Эльвира Шагьпазовади ам асул гьисабдай Дагъустанда ва Азербайжанда яшамиш жезвай лезгийрин девлетлу тарихдикай, медениятдикай, адетрикай, машгьур ватанэгьлийрикай суьгьбетдилай башламишна. Мярекат гьам лезги, гьамни урус чIалалди тухузвай. Зурба экрандилай кIватI хьанвайбуруз видеороликриз килигдай мумкинвални авай.
Шиирриз талукь пайни лап итижлуди хьана. Лезги классикри хьиз, алай аямдин бажарагълу шаиррини Ватандикай ва дидедикай, хайи чIалакай ва Ватан хвейи кьегьалрикай, муьгьуьббатдикай ва дуствиликай кхьенвай шиирар мярекатдин иштиракчийри хушдаказ кьабулна. И паюна, яшариз чIехибуру хьиз, жегьилрини чпин устадвал къалурна. Абурун арада Санкт-Петербургдин экономикадин госуниверситетдин преподаватель-аспирант Инга Аскерова, медицинадин колледждин студент Ибрагьим Азимов, вахни стха Камила ва Шамиль Абакаровар, Жамиля Ибрагьимова ва масабур ава. Абурун устадвал фикир тагана тунач — вири грамотайриз лайихлу хьана.
Севиль Нежведиловади давугъа гьазурунай аялрин арада кьиле тухвай мастер-класс, гьам аялрин ва гьамни чIехибурун арада — лезги гьарфар дуьз лугьуниз, тарихдиз, медениятдиз, адетриз ва чи машгьур ата-бубайрин биографияр, милли хуьрекар чир хьуниз талукь викторина гзаф итижлубур хьана.
Мярекатдин иштиракчийриз машгьур ашпаз Ирина Фаталиевади, адан куьмекчияр тир духтур Залина Абдурагьмановади, муаллим Роза Ибрагьимовади ва масабуру гьазурнавай лезги тIямлу хуьрекар — хинкIар, чIередин пешерин дулмаяр, хъчадин ва якIун афарар, цикIенар, чар авай фу, шуьреяр, расукаяр, кьурай як ва дулдурмаяр, гьатта чи кайванийрин рикIелай алатзавай гитI, тIач, чуьк (ам интернетдай чирна гьазурнавайди Ж.Цыганкова тир), гьакI ширинлухар — иситIа, натIуфа ва маса затIар дадмишдай мумкинвални авай. Милли хуьрекар гьазуриз чириз кIанзавайбуруз мастер-классар къалурзавай.
Милли суварин тешкилатчийрин тIварцIихъ иниз эвернавай багьа мугьманри — РАХ-дин академик, Россиядин лайихлу художник, РД-дин халкьдин художник Шариф Шагьмарданова, Санкт-Петербургдин экономикадин госуниверситетдин кафедрадин профессор Аллагьверди Мирзоева, Санкт-Петербургда РД-дин Муфтийдин патай тамам векилвилер авай кас Казим гьажи Темирбулатова, Дагъустандин жегьилрин Содружестводин советдин председатель, А.И.Герценан тIварцIихъ галай РГПУ-дин юридический факультетдин гражданвилин праводин факультетдин кафедрадин доцент Асель Рашидовади, “Гатчинская СОШ №2” МОУ-дин урус чIаланни литературадин муаллим, РФ-дин умуми образованидин идарайрин арада виридалайни хъсан муаллим хкягъунин конкурсра са шумудра гъалибвилер къазанмишай Гуьзеля Гьасановади ва гзаф масабуруни чими келимаяр лагьана, ихьтин мярекатри шегьерда яшамиш жезвай ватанэгьлияр санал агудиз, милли тарих, меденият, адетар хуьниз куьмекзавайди къейдна.
Сократ Мегьамедрагьимова тамамарай лезги авазри мярекат мадни гурлуди авуна. Сегьне кьуьлердайбурун ихтиярда гьатна.
Мярекатдин нетижаяр кьадайла, Гьасан Гьасанова ам неинки са лезгийрин, гьакI Дагъларин уьлкведин вири миллетрин векилрин дуствилин сувариз элкъвейди, Нева вацIун патарив гвай шегьерда лезги тешкилат чIехиди тирди хьиз, ихьтин мярекатар кьиле тухунин крара активвал къалурзавайдини къейдна. Кьилди къачуртIа, лезги чIалай диктантар, “Яран сувар” ва маса мярекатар рикIел хкана, нубатдиндини гьар йисуз кьиле тухудай хъсан адетдиз элкъведайдак умуд кутуна ва мярекатдин тешкилатчийриз сагърай лагьана. ИкI, сувар виниз тир дережада аваз тухунай, лезги чIал, меденият, Дагъустандин халкьарин адетар хуьнихъ элкъуьрнавай общественный кIвалахра активвал къалурунай И.Фаталиевадив, Р.Ибрагьимовадив, З.Абдурагьмановадив, Э.Шагьпазовадив, Н.Алискеровав, С.Мегьамедрагьимовав ва Л.Алирзаевав, гьакIни сувар кьиле тухуз куьмек гайи М.Мегьамедмирзоевав ва Ренат Рамазановав РД-дин Постпредстводин патай чухсагъулдин чарар вахкана.
Чпин нубатдай яз, винидихъ тIварар кьунвай ксари постпред Гьасан Гьасановаз Дагъустандин халкьарин стхавилин хъсан адетриз вафалу хьунай, гьакIни ватандашриз мярекат кьиле тухуз куьмек ва адаз хъсан къимет гунай сагърай лагьана.
Низамидин Къаинбегов
