“Рангар ишлемишзаватlани, гьиссералди чlугвазва”, — лагьанай ХVIII асирдин машгьур художникрикай сад тир Симеон Шардена.
Къенин чи ихтилат рангаринни гьиссерин куьмекдалди гьейранардай суьретар чlугвазвай, скульптурадин имаратар арадал гъизвай тlвар-ван авай лезги магьир художник Шариф Шагьмарданович ШАГЬМАРДАНОВАКАЙ я.
Ш.Шагьмарданов Россиядин образованидин академиядин Смольный институтдин (Санкт-Петербург) суьретар чlугунин искусстводин кафедрадин заведующий, профессор, Европадин тlебии илимрин академиядин академик, РФ-дин лайихлу художник, РАХ-дин член-корреспондент я.
Ам 1947-йисуз Ахцегьа дидедиз хьана. Махачкъалада художественный училище куьтягьайдалай кьулухъ ам Ленинградда кардик квай И.Репинан тlварунихъ галай институтдик экечlна. 1972-йисуз профессор А.Мыльникован памятникар туькlуьрдай устlарханада чирвилер къачуна. Институт куьтягьайдалай кьулухъ Шариф Шагьмарданова Дагъустандин педагогвилин институтдин художественно-графический факультетдин декан яз кlвалахна. Алакьунар авай жегьил художник 1975-йисуз СССР-дин художникрин Союздиз кьабулна. Адан “Илимдин алемда” ва “Советрин гьукум патал” кlвалахар 1977-1979-йисара РСФСР-дин художникрин Союзди лап хъсан имаратар яз гьисабна. Бажарагъдалди агалкьунар къазанмишуникди гьеле 1978-йисуз ам Дагъустандин Гьукуматдин Цlадаса Гьамзатан тlварунихъ галай премиядин сагьиб хьана. Алакьунар авай жегьилди Дагъустандин жемиятдин кlвалахра гьевесдивди иштиракиз хьана. Дагъустандин художникрин Союздин жавабдар секретарвилин къуллугъдални хьана, са шумудра Дагъустандин художественный фондунин художественный советдин председателвилени хкяна.
1980-йисалай Шариф Шагьмарданов Москвада СССР-дин СХ-дин памятникрин искусстводиз къимет гудай комиссиядин векилвиле кьве сеферда хкяна. Скульптурадин кlвалахдай ада сад лагьай премия художникрин дестедихъ галаз санал арадал гъайи металлдин “Дагестан — БАМу” имаратдай къачунай. А имарат Байкало-Амурский магистралдин Кунерма станциядин вокзалдин дараматдин вилик патан цлал тайинарнава.
Зурба алакьунар авай художникдикай 1982-йисуз Дагъустандин искусствойрин лайихлу деятель жезва; 1986-йисуз СССР-дин СХ-дин кьилевайбуру ам махсус вирисоюздин акварельный кlватlалдин жавабдар тешкилатчивиле тайинарзава. Кlвалахдин рекье ада къазанмишнавай агалкьунар хейлин грамотайралди ва маса шабагьралди къейднава. Кьилди къачуртlа, гьеле Дагъларин уьлкведа амаз, яратмишунрин карда активдаказ кlвалахунай Шариф Шагьмарданова Дагъустандин Верховный Советдин Президиумдин Гьуьрметдин грамота къачуна.
Машгьур хьайи художник 1995-йисуз Санкт-Петербургдиз куьч хьана. Ам Россиядин, вирисоюзрин ва къецепатан выставкайрин иштиракчи я. Бажарагълу суьретчидин яратмишунар Россиядин, США-дин ва Европадин уьлквейрин хсуси галереяйра ава.
Дагъларин уьлкведин меркезда авай, дагъустанви игитриз бахшнавай “Ватан хвейибуруз” тlвар алай кьегьалдин памятник туькlуьрайди Шариф Шагьмарданов я. И зурба имаратдай устаддиз 2006-йисуз Имам Шамилан тlварунихъ галай къизилдин медаль ганай. Идалайни гъейри, и имарат Россиядин балкlанрин лап хъсан памятникрин жергеда ава, гьавиляй ам “Россиядин лап хъсан яратмишунрин къизилдин фондуник” акатнава. Адан агалкьунар Россиядин художестводин Академиядин къизилдин чlехи медалдалди (2009-й.), Санкт-Петербургдин художникрин союздин къизилдин медалдалди къейднава. Скульпторди эхиримжи вахтара “Ислягьвал арадал гъизвайди” тlвар алай, Кавказдин халкьарин ислягьвилизни дуствилиз бахшнавай балкlандин памятник гьазурна.
Шариф Шагьмарданова Санкт-Петербургда общественный кlвалахар кьиле тухузва, кьилди къачуртlа, шегьерда яшамиш жезвай дагъустанви художникрин выставкаяр тешкилзава.
Машгьур ватанэгьлидихъ вирихалкьарин жуьреба-жуьре конкурсра къазанмишнавай агалкьунар мадни ава. Зурба алакьунар авай ахцегьви мадни кьакьан дережайрив агакьрай.
Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев
