И веревирдер кхьиниз зун эхиримжи вахтунда дуьньядин, иллаки РакъакIидай патан Европадин, лап “савадлубур”, гьакьван “вилик фенвайбур” яз гьисабзавай уьлквейрин кьилери чеб тухузвай тегьерар акурла (телеканалрай), абурун мецелай алатзавай бязи келимаяр ван хьайила, мажбур хьана.
Ахмакьар тIимил авани, кьежей мецер чпиз кIанивал рахадайди я лагьана, къелем гъиле кьуначиртIани жедай. Амма ихтилат миллионралди инсанри чпин крарални амалрал гуьзчивалзавай, гагь-гагь гьатта са низ, са гьикI ятIа чешнеяр яз къалурзавай, дуьньядин майданда гьакьван важиблу (глобальный) месэлаяр вилик эцигзавай ксарикай физва эхир.
Дуьнья саламатдиз хуьдани, тахьайтIа ам бомбайринни тупарин, цIаяринни тIурфанрин хура туна, барбатIдани — ихьтин месэлаярни абуру чпелай аслу яз гьисабзава. Гьатта вири дуьньядал (халкьарал) чпин гуж, къаст, къайдаяр илитIиз алахънавай сад тир гьукумат (дуьньядин олигархрин-миллиардеррин) авайдини раижзава. Вирибурун кьисметар, инкъилабрин нетижаяр гьабуру гьялзава!.. (Сорос, Бжезинский, Рокфеллер, Обама, Клинтон, Байден, мад ва мад ксар).
Алай вахтунда Украинада чи баркаллу кьушунри ДНР-динни ЛНР-дин милициядин къуватрихъ галаз санал Донбасс цIийи фашистрикай-нацистрикай михьи авунин, Украина хуьнин махсус серенжем тухузвайла, дуьньядин ампайрик еке къал, звал акатнава. Вири сад хьана, фашистриз куьмекзава, Россия магълуб хьун, метIерал акъвазун лазим я лугьуз, лагълагъарзава.
Идалайни гъейри, Россиядин халкьарин, чи Президентдин, баркаллу аскеррин-игитрин гьакъиндай лугьун тийизвай хьтин чиркин ихтилат амач.
Вучиз? Жаваб винел ала: россиявияр, абурун Президент, армия 30-40 йисан виликанбур яз амач. В.Путина Горбачеванни Ельцинан гъилибанвилинни гъейратсузвилинни, гьакъикъатда хаинвилин, жуван халкь маса гунин алчах итижар вилик кутазвач! Вилив хвенвачир и кар дуьньядин ампайри! Чпиз кIанивал СССР чукIурна, Россиядин асул девлетарни (мяденар, карханаяр, технологияр, илимдин агалкьунар…) тарашна, тергна. Россиядин экономика, армия лап усал гьалдиз гъана элкъуьрна. (Немцов, Бурбулис, Березовский хьтин бязи “патриотри” гьатта чаз армия ерли герек туш лагьана).
Б.Ельцина чи школайринни вузрин программайрай сифте нубатда женгинин гьазурлухвилин тарсар акъудна. “Военный городокар” лугьудайбур виринра тергна. Ватанпересвилин тербия гунал къадагъа эцигна. Армиядин тадарак тарашиз туна…
Россия мад кIвачел къахрагъдач лагьана фикирнавай дуьньядин ампайри. Къакъудна Россиядивай Прибалтика, Украина, Гуржистан, Молдова… Кавказда дяведин цIай тваз алахъна. Юкьван Азиядин республикаяр чеб чпел элкъуьрна… Са Россиядикай, чIук-чIукна, 4-5 Россия — кьилдин государствояр арадал гъиз кIанзавай…
И гьаларикай чи телеканалрай хейлин сюжетар, тарихдин документар къалурзава. Тележурналистар тир Н.Михалкован, А.Мамонтован, К.Вышинскийдин, Вл.Соловьеван алахъунар и жигьетдай фикир желбдайбур я.
Дагъустан Россиядивай къакъудиз алахъайвилин шагьидарни чун вири тушни?!.
СССР чукIурна 30 йис алатайлани, яни коммунистар тахтунай вегьейдалай кьулухъни, дуьньядин ампайри — фашистри вичин аслу туширвал, халкьарин садвал, дуствал, гъейратлувал хуьзвай чIехи уьлкве — Россия — чпин кьилин душман, “хаталувал” яз малумарнава. Вучиз? Жаваб винидихъ ганва. Россиядин девлетар чпиз кIанивал тарашиз жезмач. Уьлкведин кьилиз маса ксар, гъейратлу несилар атанва! Халисан ватандашар!
Кьилин ампа Байдена чи Президент ва чи государство дявекарар — чапхунчияр яз малумарнава. Америкада жезвай къал-къижни, багьавилерни гуя “Путинан багъишар” я лугьузва. Вичини гагь Украина Ирандихъ, Афгъанистан са маса уьлкведихъ галаз какадарда. Эхиримжи гафар лап “акьуллубур”я: “Украина Украинадиз садрани магълуб жедач!..”
“Россиядиз” лугьуз кIанзавайди тир кьван келлегуьздиз…
Великобританиядин премьер Б.Джонсон (гила гьа вичинбуру чукурнавай) гъейратсузвиляй мадни вилик фенва. Мадридда кьиле фейи чпин саммитдал (кIватI хьунал) ада Путин дишегьли тиртIа, Украинада дяве жедайди тушир лагьана.
Президент В.Путина адаз лап кутугай жаваб хгана. Великобританиядин виликан премьер М.Тетчер дишегьли тир. Ада Фолкленддин (Аргентинадин чил) кьураматар патал дуьньядин а кьиле дяве тухванай хьи бес…
Джонсоназ Франциядин президент Макрона “папан парталар алай клоун” (кваса) лугьузва. Британияда гзаф чкайрал адан карикатура раижзава…
Германиядин канцлер Шольцаз Украинадин президентди “ливердин колбаса” (“къенерин дулдурма”) лагьана. Яни итимдиз, инсандиз ухшар затI туш. И чIавузни и “дулдурмади” Зеленскийдив гъил вугузва, Россиядиз акси женг чIугваз, яракьар агакьарзава…(?) Зеленский вич — наркоман, Байденан гъилибан…
Макроназни вичин ватанэгьлийри — французри “папарал рикI алай” гарун “чхра” (флюгер) лугьузва.
РикIел Б.Клинтонан “ашнабазвал”, Италиядин виликан премьер Берлусконидин гьашервал, мад ва мад маса мисалар къвезва. Гуржистандин виликан кьил Саакашвилиди, дяве акурла, данади хьиз, вичин галстук жакьвана… Украинадин виликан президент Порошенко дяведикай хизанни галаз катна, Лондонда динж хьанва…
Нин гъиле и дуьнья гьатнаватIа аку садра! Ибуру гьинихъ тухуда чпин уьлквеяр?!
Еврокомиссиядин кьил Урсула, Европарламентдин кьил Боррель, ООН-да ацукьнавай хейлин векилар (лацубурни чIулавбур), ОБСЭ-дин, ВОЗ-дин, МОК-дин кьилевайбур — датIана фитнейрални тапаррал машгъулбур?.. Европада чуьнуьхнавай россиявийрин пулар Украина хуьз рекье тван лугьузвайбур?..
Ибурухъ яраб акьул хьайиди ятIа? Гъейрат, намус авачирди гьар са камунал чир жезва. Дугъриданни, арифдар Сулейман гьахъ я: “Ахмакьвал четин тIал я…”
Бязи ахмакь дегьне вацIуз
ЭвичIда, улам тийижиз.
ТIиш, пIузарар михьиз кьацIуз,
Рахадай макъам тийижиз…
Чи Президентди гьар са гуьруьшдал несилриз гузвай тарсар гьакъикъи ватандашвилинбур, камалдинни гъейратдинбур я. ЧIехи бубайрин баркаллу крарин ирсинин къайгъуда хьунин, хуьнин, виликди тухунин тарсар. Маса рехъ авач!.. Баркалла чи Игит аскерриз!
Мердали Жалилов